Hóa học 11 - Chuyên đề 21 đến chuyên đề 32

Nội dung text: Hóa học 11 - Chuyên đề 21 đến chuyên đề 32

1. 1 Chuyên đề 21 TÌM KHOẢNG BIẾN THIÊN CỦA MỘT LƯỢNG CHẤT ( Cực trị trong giải toán hoá học ) I- KIẾN THỨC CẦN NHỚ A - Thường gặp: hỗn hợp (có tính chất tương tự ) tác dụng với chất X ( thường lấy B thiếu ) A - Nếu lượng chất X lấy vào phản ứng thay đổi thì lượng sản phẩm do hỗn hợp tạo ra B cũng thay đổi trong một khoảng nào đó ( gọi chung là khoảng biến thiên ) Phương pháp : 1) Nếu hỗn hợp đã biết lượng của mỗi chất thì xét 2 trường hợp : A tác dụng trước rồi đến B lượng chất cần tìm m 1 B tác dụng trước rồi đến A lượng chất cần tìm m 2 khoảng biến thiên : m1 < m < m2 ( hoặc ngược lại ) 2) Nếu hỗn hợp chưa biết khối lượng của mỗi chất thì xét 2 trường hợp : Hỗn hợp chỉ có chất A lượng chất cần tìm m1 Hỗn hợp chỉ có chất B lượng chất cần tìm m2 3) Có thể dùng phương pháp đại số (dựa vào giới hạn của đại lượng đã biết khoảng biến thiên của một đại lượng chưa biết.) : mhh mhh nhh ; Hiệu suất: 0 < H% < 100% Mnaëng ï Mnheï 0 < số mol A < số mol hỗn hợp A,B x.A y.B Nếu m thì A < m < B ( hoặc ngược lại ) x yï II- BÀI TẬP ÁP DỤNG 1) Cho hỗn hợp gồm 8 gam CuO và 3,6 gam FeO vào trong 300ml dung dịch HCl 0,8M. Sau phản ứng có m gam chất rắn không tan . Hỏi m nằm trong khoảng nào ? Hướng dẫn : Số mol CuO = 0,1 số mol FeO = 0,05 số mol HCl = 0,24 Vậy HCl không đủ tác dụng với hỗn hợp oxit + Nếu CuO phản ứng trước : CuO + 2HCl CuCl2 + H2O 0,1 0,2 FeO + 2HCl FeCl2 + H2O
2. 2 0,02 0,04 Sau phản ứng : mFeO ( dư ) = 3,6 – (0,02 72 ) = 2,16 gam + Nếu FeO phản ứng trước FeO + 2HCl FeCl2 + H2O 0,05 0,1 CuO + 2HCl CuCl2 + H2O 0,07  0,14 Sau phản ứng : mCuO ( dư ) = 8 – (0,07 80 ) = 2,4 gam Vì thực tế FeO và CuO cùng phản ứng với HCl nên 2,16 gam < m < 2,4 gam Cách 2 : Có thể đặt RO là CTHH đại diện cho hỗn hợp RO + 2HCl RCl2 + H2O 0,12  0,24 nRO = 0,15 – 0,12 = 0,03 khối lượng RO dư : m = 0,03 M Vì 72< M < 80 nên 72 0.03 < m < 80 0,03 2,16gam < m < 2,4 gam 2) Nung 20 gam hỗn hợp MgCO3, CaCO3, BaCO3 ở nhiệt độ cao thì thu được khí A. Dẫn khí A vào trong dung dịch nước vôi thì thu được 10 gam kết tủa và ddB. Đun nóng B hoàn toàn thì tạo thành thêm 6 gam kết tủa. Hỏi % khối lượng của MgCO 3 nằm trong khoảng nào ? Hướng dẫn : số mol kết tủa CaCO 3 = 0,1 mol , Số mol CaCO 3 ( tạo thêm ) = 0,06 mol t0 MgCO3  MgO + CO2  .x x t0 CaCO3  CaO + CO2  .y y t0 BaCO3  BaO + CO2  .z z CO2 + Ca(OH)2  CaCO3  + H2O 0,1 0,1 2CO2 + Ca(OH)2  Ca(HCO3)2 t0 Ca(HCO3)2  CaCO3  + H2O + CO2  0,06 Trong đó x,y,z là số mol MgCO3, CaCO3, BaCO3 trong 100gam hỗn hợp Theo các ptpư : n n (4) 2n (6) 0,1 20,06 0,22mol CO2 CaCO3 CaCO3 84x 100y 197z 100 Suy ra ta có hệ pt : x y z 0,225 1,1 100y 197z 100 84x (1) y z 0,225 1,1 x (2) 100y 197z 100 84x Từ (1) và (2) ta có : y z 1,1 x
3. 3 100 84x Suy ra ta có : 100 197 giải ra được 0,625 x+y MgiảmA p A giảm pA 0,67 5) Một bình kín dung tích 8,96 lít chứa đầy hỗn hợp X gồm N 2, O2, SO2 tỉ lệ mol 3 :1 :1 . Đốt cháy lưu huỳnh trong hỗn hợp X thì thu được hỗn hợp khí Y ( sau khi đã đưa bình về nhiệt độ ban đầu ). Biết dY 1,089 X a/ Áp suất trong bình có thay đổi hay không ? Vì sao ? b/ Xác định % thể tích của hỗn hợp khí Y c/ Khi số mol của oxi biến đổi thì dY biến đổi trong khoảng nào X (ĐS : b/ 60%N2 ; 10%O2 ; 30%SO2 , c/ 1 dY 1,18 ) X 6) Hoà tan hỗn hợp 6,4 gam CuO và 16 gam Fe2O3 trong 320ml dung dịch HCl 2M. Sau phản ứng có m rắn không tan và m’ gam muối. Xác định m và m’ biến thiên trong khoảng nào ? 7) Hoà tan vừa đủ 6 gam hỗn hợp gồm kim loại X ( hoá trị I) và kim loại Y ( hoá trị II) trong hỗn hợp hai axit HNO3 và H2SO4 thấy có 2,688 lít hỗn hợp khí NO2 và SO2 sinh ra ( đktc) nặng 5,88 gam. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m ( gam) muối khan. a/ Tìm m b/ Khi tỉ lệ số mol của các khí thay đổi thì m biến thiên trong khoảng nào ? 8) Cho 46,7 gam hỗn hợp X gồm CuO, ZnO, FeO vào trong 800ml ddHCl 1,75M . Lượng axit còn dư phải trung hoà đúng 200ml ddNaOH 1M. Xác định khoảng biến thiên % khối lượng FeO trong hỗn hợp X. 9/ Hỗn hợp A gồm 0,56 gam Fe và 16 gam Fe2O3. Trộn A với a mol bột nhôm rồi nung ở nhiệt độ cao( không có không khí ) thu được hỗn hợp B. Nếu cho B tan trong H 2SO4 loãng dư thì thu được V lít khí , nhưng nếu cho B tan trong NaOH dư thì thu được 0,25V lít khí ( các khí trong cùng điều kiện) a/ Viết các PTHH xảy ra b/ Tìm khoảng biến thiên của khối lượng nhôm ( nếu phản ứng nhiệt nhôm chỉ tạo ra Fe)
4. 4 t0 Hướng dẫn : Fe2O3 + 2Al  Al2O3 + 2Fe Ban đầu: 0,1 a 0 0,01(mol) Pư : x 2x x 2x (mol) Sau pư : (0,1-x) (a-2x) x (0,01+2x) Viết các PTHH của rắn B với H2SO4 loãng và NaOH ( dư ) 1,5(a 2x) (0,01 2x) V 4,5a 0,01 tỉ lệ : x 1,5(a 2x) 0,25V 11 vì 0 < x 0,1 nên 2,22. 103 < a 0,2467 hay : 0,06 gam < mAl 6,661 gam 10/ Cho 6,2 gam hỗn hợp X gồm Na và K tác dụng với dung dịch HCl dư. Tính khối lượng muối tạo thành. Hướng dẫn : Các phương trình phản ứng xảy ra: 2Na + 2HCl 2NaCl + H2  2K + 2HCl 2KCl + H2  6,2 6,2 Ta có : < n kl < 39 23 Theo PTPƯ ta có : số mol KL = số mol Cl- Khối lượng muối tạo thành là : m = mKl + mCl = 6,2 + 35,5. nkl Thay ( 1 ) vào ( 2) ta được : 11,84 gam < m < 15,77 gam * Có thể giả sử chỉ có Na m1 , giả sử chỉ có K m2 . m1 < m < m2
5. 5 Chuyên đề 22 Bµi tËp t¨ng gi¶m khèi l­îng kim lo¹i 1. Cho l¸ s¾t cã khèi l­îng 5,6 gam vµo dd ®ång sunfat. Sau mét thêi gian, nhÊc l¸ s¾t ra, röa nhÑ, lµm kh« vµ c©n thÊy l¸ s¾t cã khèi l­îng lµ 6,4 gam. Khèi l­îng l¸ s¾t t¹o thµnh lµ bao nhiªu? 2. Cho l¸ s¾t cã khèi l­îng 5 gam vµo 50 ml dd CuSO4 15% cã khèi l­îng riªng lµ 1,12 g/ml. Sau mét thêi gian ph¶n øng, ng­êi ta lÊy l¸ s¾t ra khái dd, röa nhÑ, lµm kh«, c©n nÆng 5,16 gam. a) ViÕt PTHH. b) TÝnh nång ®é phÇn tr¨m c¸c chÊt cßn l¹i trong dd sau ph¶n øng? 3. Nhóng mét l¸ nh«m vµo dd CuSO4. Sau mét thêi gian, lÊy l¸ nh«m ra khæi dd th× thÊy khèi l­îng dd gi¶m 1,38 gam. TÝnh khèi l­îng cña Al ®· tham gia ph¶n øng? 4. Cho 1 l¸ ®ång cã khèi l­îng lµ 6 gam vµo dd AgNO3. Ph¶n øng xong, ®em l¸ kim lo¹i ra röa nhÑ, lµm kh« c©n ®­îc 13,6 gam. a) ViÕt PTHH. b) TÝnh khèi l­îng ®ång ®· tham gia ph¶n øng? 5. Nhóng 1 thanh nh«m cã khèi l­îng 594 gam vµo dd AgNO3 2M. Sau mét thêi gian khèi l­îng thanh nh«m t¨ng 5%. a) TÝnh sè gam nh«m ®· tham gia ph¶n øng? b) TÝnh sè gam Ag tho¸t ra? c) TÝnh V dd AgNO3 ®· dïng? d) TÝnh khèi l­îng muãi nh«m nitrat ®· dïng? 6. Ng©m 1 miÕng s¾t vµo 320 gam dd CuSO4 10%. Sau khi tÊt c¶ ®ång bÞ ®Èy khái dd CuSO4 vµ b¸m hÕt vµo miÕng s¾t, th× khèi l­îng miÕng s¾t t¨ng lªn 8%. X¸c ®Þnh khèi l­îng miÕng s¾t ban ®Çu?
6. 6 7. Ng©m 1 miÕng ch× cã khèi l­îng 286 gam vµo 400 ml dd CuCl2. Sau mét thêi gian thÊy khèi l­îng miÕng ch× gi¶m 10%. a) Gi¶i thÝch t¹i sao khèi l­îng miÕng ch× bÞ gi¶m ®i so víi ban ®Çu? b) TÝnh l­îng ch× ®· ph¶n øng vµ l­îng ®ång sinh ra. c) TÝnh nång ®é mol cña dd CuCl2 ®· dïng. d) TÝnh nång ®é mol cña dd muèi ch× sinh ra. ( Gi¶ thiÕt toµn bé l­îng ®ång sinh ra ®Òu b¸m vµo miÕng ch× vµ thÓ tÝch dd kh«ng ®æi ) 8. Cho l¸ kÏm cã khèi l­îng 25 gam vµo dd ®ång sunfat. Sau ph¶n øng kÕt thóc, ®em t¸m kim lo¹i ra, röa nhÑ, lµm kh« c©n ®­îc 24,96 gam. a) ViÕt PTHH. b) TÝnh khèi l­îng kÏm ®· ph¶n øng. c) TÝnh khèi l­îng ®ån sunfat cã trong dd. 9. Cã hai l¸ kÏm cã khèi l­îng nh­ nhau. Mét l¸ cho vµo dd ®ång (II) nitrat, l¸ kia cho vµo dd ch× (II) nitrat. Sau cïng mét thêi gian ph¶n øng, khèi l­îng l¸ kÏm thø nhÊt gi¶m 0,05 gam. a) ViÕt c¸c PTHH. b) Khèi l­îng l¸ kÏm thø 2 t¨ng hay gi¶m lµ bao nhiªu gam? BiÕt rµng trong c¶ hai ph¶n øng trªn, khèi l­îng kÏm bÞ hoµ tan b»ng nhau. 10. Ng©m mét l¸ s¾t cã khèi l­îng 50 gam trong 200 gam dd muèi cña kim lo¹i M cã ho¸ trÞ II, nång ®é 16%. Sau khi toµn bé l­îng muèi sunfat ®· tham gia ph¶n øng, lÊy l¸ s¾t ra khái dd, röa nhÑ, lµm kh«, c©n nÆng 51,6 gam. X¸c ®Þnh CTHH muèi sunfat cña kim lo¹i M. 11. Ng©m mét vËt b»ng ®ång cã khèi l­îng 10 gam trong 250 gam dd AgNO3 4%. Khi lÊy vËt ra th× khèi l­îng AgNO3 trong dd gi¶m 17%. X¸c ®Þnh khèi l­îng cña vËt sau ph¶n øng? 12. Ng©m 1 ®inh s¾t cã khèi l­îng 4 gam ®­îc ng©m trong dd CuSO4. Sau mét thêi gian ph¶n øng lÊy ®inh s¾t ra röa nhÑ, lµm kh«, c©n nÆng 4,2 gam. a) ViÕt PTHH. b) TÝnh khèi l­îng c¸c chÊt tham gia vµ t¹o thµnh sau ph¶n øng.
7. 7 13. Nhóng 1 thanh kÏm vµo dd chøa 8,32 gam CdSO4. Sau khi kÏm ®Èy hoµn toµn cami®i ra khái muèi, khèi l­îng thanh kÏm t¨ng 2,35% so víi ban ®Çu. Hái khèi l­îng thanh kÏm ban ®Çu lµ bao nhiªu? 14. Ng©m 1 l¸ nh«m ( ®· lµm sach líp oxit ) trong 250 ml dd AgNO3 0,24M. Sau mét thêi gian, lÊy ra, röa nhÑ, lµm kh«, khèi l­îng l¸ nh«m t¨ng thªm 2,97 gam. a) TÝnh l­îng Al ®· ph¶n øng vµ l­îng Ag sinh ra. b) TÝnh nång ®é mol cña c¸c chÊt trong dd sau ph¶n øng. Cho r»ng V dd thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ. 15. Ng©m 1 l¸ ®ång trong 20 ml dd b¹c nitrat cho tíi khi l¸ ®ång kh«ng thÓ tan thªm ®­îc n÷a. LÊy l¸ ®ång ra, röa nhÑ, lµm kh« vµ c©n th× thÊy khèi l­îng l¸ ®ång t¨ng thªm 1,52 gam. H·y x¸c ®Þnh nång ®é mol cña dd b¹c nitrat ®· dïng ( gi¶ thiÕt toµn bé l­îng b¹c gi¶i phãng b¸m hÕt vµo l¸ ®ång ). 16. Cho 1 thanh s¾t vµo 100 ml dd chøa 2 muèi Cu(NO3)2 0,5M vµ AgNO3 2M. Sau ph¶n øng lÊy thanh s¾t ra khái ®, röa s¹ch vµ lµm kh« th× khèi l­îng thanh s¾t t¨ng hay gi¶m. Gi¶i thÝch? 17. Hai thanh kim lo¹i gièng nhau ( ®Òu cïng nguyªn tè R cã ho¸ trÞ II) vµ cã cïng khèi l­îng. Cho thanh thø nhÊt vµo dd Cu(NO3)2 vµ thanh thø hai vµo dd Pb(NO3)2. Sau cïng mét thêi gian ph¶n øng, khi sè mol 2 muèi b»ng nhau, lÊy 2 thanh kim lo¹i ®ã ra khái dd thÊy khèi l­îng thanh thø nhÊt gi¶m ®i 0,2% cßn khèi l­îng thanh thø hai t¨ng 28,4 % . X¸c ®Þnh nguyªn tè R.
8. 8 Chuyên đề 23 XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN CỦA HỖN HỢP DỰA VÀO PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG I- KIẾN THỨC CƠ BẢN Dựa vào tính chất của hỗn hợp, chúng ta có thể chia các bài tập hỗn hợp thành 3 dạng chính như sau: 1) Dạng 1: Hỗn hợp gồm các chất có tính chất khác nhau A AX  Tổng quát : X B B( khoâng pö )  Cách giải : Thường tính theo 1 PTHH để tìm lượng chất A lượng chất B ( hoặc ngược lại nếu dữ kiện đề cho không liên quan đến PTHH ) 2) Dạng 2: Hỗn hợp gồm các chất có tính chất tương tự A AX  Tổng quát :  X B BX  Cách giải : Đặt ẩn ( a,b ) cho số mol của mỗi chất trong hỗn hợp Viết PTHH tính theo PTHH với các ẩn Lập các phương trình toán liên lạc giữa các ẩn và các dữ kiện Giải phương trình tìm ẩn Hoàn thành yêu cầu của đề 3) Dạng 3: Hỗn hợp chứa một chất có CTHH trùng sản phẩm của chất kia. A AX B (môùi sinh)  Tổng quát :  X B B (ban ñaàu )  Cách giải : Như dạng 2 Cần chú ý : lượng B thu được sau phản ứng gồm cả lượng B còn lại và lượng B mới sinh ra trong phản ứng với chất A 4) Một số điểm cần lưu ý khi giải toán hỗn hợp:  Nếu hỗn hợp được chia phần có tỉ lệ ( gấp đôi, bằng nhau ) thì đặt ẩn x,y cho số mol từng chất trong mỗi phần.  Nếu hỗn hợp được chia phần không có quan hệ thì đặt ẩn (x,y,z )cho số mol mỗi chất ở một phần và giả sử số mol ở phần này gấp k lần số mol ở phần kia.
9. 9 II-BÀI TẬP ÁP DỤNG 1) Hoà tan 40 gam hỗn hợp Ag và Al trong ddHCl dư thì thấy sinh ra 10,08 lít khí ( đktc). Tính % khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu Giải : Chỉ có Al tác dụng với dung dịch HCl 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2  0,3 0,45 ( mol ) Thành phần hỗn hợp : 0,3 27 %Al 100% 20,25% %Ag = 79,75% 40 2) Hoà tan hỗn hợp Ag và Al bằng H2SO4 loãng thì thấy 6,72 lít khí sinh ra ( đktc) và một phần rắn không tan. Hoà tan rắn không tan bằng dd H 2SO4 đặc nóng ( dư ) thì thấy có 1,12 lít khí SO2 ( đktc). a/ Tính khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu b/ Tính tỉ khối của hỗn hợp khí ( gồm 2 khí sinh ra ở trên ) đối với khí oxi. 3) Hoà tan hoàn toàn 2,8 gam hỗn hợp 2 kim loại Cu và Ag trong dung dịch HNO3 dư thì sinh ra khí NO2 duy nhất. Để hấp thụ hoàn toàn khí sinh ra phải dùng đúng 40ml dung dịch NaOH 1M. Tính % khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp. Giải : Đặt số mol của Ag và Cu lần lượt là a, b mol Ag + 2HNO3 AgNO3 + H2O + NO2  a. a Cu + 4HNO3 Cu(NO3)2 + 2H2O + 2NO2  b. 2b 2NO2 + 2NaOH NaNO2 + NaNO3 + H2O (a.+ 2b) (a.+ 2b) 108a 64b 2,8 (1) theo đầu bài ta có : giải ra a = 0,02 ; b = 0,01 a 2b 10,04 0,04 (2) 0,0164 %m = 100% 22,86% %mAg = 77,14% Cu 2,8 4) Hoà tan 34,2 gam hỗn hợp gồm Al2O3 và Fe2O3 vào trong 1 lít dung dịch HCl 2M, sau phản ứng còn dư 25% axit. Cho dung dịch tạo thành tác dụng với ddNaOH 1M sao cho vừa đủ đạt kết tủa bé nhất. a/ Tính khối lượng của mỗi oxit trong hỗn hợp b/ Tính thể tích của dung dịch NaOH 1M đã dùng. Hướng dẫn : a/ Đặt ẩn cho số mol Fe2O3 và Al2O3 lần lượt là a, b ( mol) Fe2O3 + 6HCl 2FeCl3 + 3H2O a. 2a Al2O3 + 6HCl 2AlCl3 + 3H2O b. 2b FeCl3 + 3NaOH Fe(OH)3  + 3NaCl 2a 6a 2a AlCl3 + 3NaOH Al(OH)3  + 3NaCl
10. 10 2b 6b 2b Vì lượng kết tủa bé nhất nên Al(OH)3 bị tan ra trong NaOH dư Al(OH)3 + NaOH NaAlO2 + 2H2O 2b 2b HCl + NaOH NaCl + H2O 0,5 0,5 75 Số mol HCl ( pư với oxit ) : 1 2 = 1,5 mol 100 25 Số mol HCl ( pư với NaOH ) : 2 = 0,5 mol 100 6a 6b 1,5 Theo đề bài ta có : giải ra được a = 0,15 ; b = 0,1 160a 102b 34,2 Khối lượng của mỗi oxit trong hỗn hợp m 0,15160 24(gam) ; m 34,2 24 10,2(gam) Fe2O3 Al2O3 b/ Tổng số mol NaOH = 6a + 8b + 0,5 = 2,2 mol VddNaOH = 2,2 : 1 = 2,2 lít 5) Khử 13,6 gam hỗn hợp A gồm Fe và Fe 2O3 bằng khí CO dư thì thu được một rắn B. Để hoà tan hoàn toàn rắn B phải dùng đúng 400ml dung dịch HCl 1M. Lượng muối sinh ra cho tác dụng với dd NaOH dư thì thu được m ( gam) kết tủa. Tính % khối lượng mỗi chất trong A và định m. Hướng dẫn: Gọi a,b lần lượt là số mol của Fe và Fe2O3 trong hỗn hợp t0 Fe2O3 + 3CO  2Fe + 3CO2  . b 2b Rắn B gồm : (a + 2 b ) mol Fe Fe + 2HCl  FeCl2 + H2  (a+2b) 2(a+2b) (a+2b) FeCl2 + 2NaOH 2NaCl + Fe(OH)2  (a+2b) (a+2b) 56a 160b 13,6 Theo đề bài ta có : giải ra : a = 0,1 ; b = 0,05 2(a 2b) 0,41 0,4 0,1 56 %mFe = 100% 41,18% % m 58 ,82% 13,6 F e2 O 3 Khối lượng kết tủa : m = ( a+ 2b) 90 = 0,2 90 = 18 gam 6) Đốt cháy 10 gam hỗn hợp 3 khí CO, CO 2, SO2 thì thu được hỗn hợp khí A. Hấp thụ khí A trong dung dịch NaOH 2M dư thì thu được 24,8 gam muối. Để tác dụng hết lượng muối này thì dùng đúng 400ml ddHCl 0,5M. Tính % thể tích mỗi khí trong hỗn hợp và thể tích dd NaOH 2M đa phản ứng. 7) Hoà tan 4,64 gam hỗn hợp Cu - Mg - Fe trong dung dịch H2SO4 loãng dư thì thấy sinh ra 2,24 lít khí ( đktc) và 0,64 gam rắn không tan. a/ Tính % khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp b/ Tính khối lượng ddH2SO4 24,5% tối thiểu phải dùng. 8/ Hoà tan hoàn toàn 19,46 gam hỗn hợp Mg-Al-Zn ( khối lượng Al và Mg bằng nhau) vào trong dung dịch HCl 2M thì thu được 16,352 lít khí ( đktc).
11. 11 a/ Tính khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp b/ Tính thể tích dung dịch HCl 2M đã dùng; biết axit còn dư 10% so với lý thuyết c/ Để trung hoà hết lượng axit còn dư thì phải dùng bao nhiêu gam dd hỗn hợp 2 kiềm chứa KOH 28% và Ca(OH) 14,8%. Hướng dẫn : a/ đặt ẩn cho số mol Al,Mg,Zn là a,b,c ( mol ) Đề bài : 27a + 24b + 65c = 19,46 48a + 65c = 19,46 ( 1) Mặt khác : từ các PTHH ta có : 1,5a + b + c = 0,73 (2) 9 b = a 1,125a (3) 8 Giải hệ phương trình tìm a,b,c c/ Đặt khối lượng của dung dịch hỗn hợp kiềm là m 9) Chia 50 gam dung dịch chứa 2 muối MgCl2 và CuCl2 làm 2 phần bằng nhau: - Phần 1: Tác dụng AgNO3 dư thì thu được 14,35 gam kết tủa - Phần 2: Tác dụng với NaOH dư , lọc lấy kết tủa đem nung thì thu được 3,2 gam hỗn hợp 2 chất rắn. Khử hoàn toàn hỗn hợp này bằng H2 thì thu được hỗn hợp rắn Y. a/ Xác định nồng độ % của mỗi chất trong dung dịch ban đầu b/ Xác định % khối lượng của mỗi chất trong rắn Y 10)* Một hỗn hợp gồm CH4, H2, CO TN1: Đốt cháy 8,96 lít hỗn hợp thì cần đúng 7,84 lít khí O2 TN2: Dẫn 11,8 gam hỗn hợp qua ống đựng CuO đang nung nóng thì có 48 gam CuO đã phản ứng. Tính % thể tích của mỗi chất trong hỗn hợp Hướng dẫn : Đặt số mol 3 khí trong TN1 là x,y,z và ở TN2 là ax , ay , az ( a là độ lệch số mol ở 2 TN) 11)* Chia hỗn hợp X gồm :Na, Al, Mg làm 3 phần bằng nhau: - Phần 1: Tác dụng với nước sinh ra 8,96 lít khí - Phần 2: Tác dụng NaOH dư thì thấy sinh ra 15,68 lít khí - Phần 3 : Tác dụng với ddHCl, phản ứng xong thu được 26,88 lít khí Các thể tích khí đo ở đktc a/ Viết các phương trình phản ứng xảy ra b/ Xác định % khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp X 12* Có 15 gam hỗn hợp Al và Mg chia đôi. Cho 1 mửa hỗn hợp vào 600ml dung dịch HCl xM thu được khí A và dung dịch B, cô cạn B thu được 27,9 gam muối khan. Cho nửa còn lại tác dụng với 800ml dung dịch HCl xM và làm tương tự thu được 32,35 gam muối khan. Xác định % khối lượng mỗi kim loại và trị số x ? Tính thể tích H 2 thoát ra ở TN2( đktc). Hướng dẫn : Căn cứ đầu bài nhận thấy ở TN1 kim loại chưa hết còn ở thí nghiệm 2 kim loại đã hết ( bằng cách so sánh lượng chất ) 3 13) Hoà tan 14,4 gam Mg vào 400cm dung dịch HCl thì thu được V1 lít khí H2 và còn lại một phần chất rắn không tan. Lọc lấy phần không tan cho thêm 20 gam Fe rồi hoà tan 3 trong 500cm dung dịch HCl như trên, thấy thoát ra V 2 lít khí H2 và còn lại 3,2 gam rắn không tan. Tính V1, V2 . Biết các khí đo ở đktc 14) Hoà tan hỗn hợp CaO và CaCO 3 bằng H2SO4 loãng được dung dịch A và khí B. Cô cạn dung dịch A thu được 3,44 gam thạch cao CaSO 4.2H2O. Hấp thụ hết B bằng 100 ml dung dịch NaOH 0,16 M, sau đó thêm BaCl 2 dư thấy tạo ra 1,182 gam kết tủa. Tìm số gam mỗi chất ban đầu.
12. 12 Hướng dẫn : CO 2 tác dụng với NaOH chưa biết có tạo muối axit hay không, nên phải biện luận. 15) Cho dòng khí H2 dư đi qua 2,36 gam hỗn hợp gồm Fe, FeO, Fe 2O3 đang được nung nóng. Sau phản ứng trong ống nghiệm còn lại 1,96 gam Fe. Nếu cho 2,36 gam hỗn hợp đầu tác dụng với dụng dịch CuSO 4 đến phản ứng hoàn toàn, lọc lấy chất rắn làm khô cân nặng 2,48 gam. Tính khối lượng từng chất trong hỗn hợp. 16) Cho a gam Fe tác dụng dd HCl ( TN1), cô cạn dung dịch thu được 3,1 gam chất rắn. Nếu cho a (gam) Fe và b(gam) Mg tác dụng với ddHCl cùng một lượng như trên ( TN 2) thì sau khi cô cạn dung dịch lại thu được 3,36 gam chất rắn và 448ml khí H2 ( đktc). Tính a, b và khối lượng các muối. 17)* Đốt cháy hoàn toàn 1,14 gam hỗn hợp A gồm CH 4, C2H4, C3H6 thu được 3,52 gam CO2. Nếu cho 448ml hỗn hợp A đi qua dung dịch Brôm dư thì có 2,4 gam brôm phản ứng. Tính % thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp A. Các thể tích khí đo ở đktc. Hướng dẫn : Giải tương tự như bài 10 18)* Cho 22,3 gam hỗn hợp Al và Fe2O3 vào trong bình kín ( không có không khí ). Nung nóng bình đến khi phản ứng hoàn toàn thì thu được hỗn hợp rắn X. Hoà tan rắn X trong HCl dư thì thu được 5,6 lít khí ( đktc). a/ Xác định khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp đầu 1 b/ cho X tác dụng với ddNaOH đểM phản ứng vừa đủ thì phải dùng bao nhiêu lít dung 6 dịch NaOH. Hướng dẫn : hỗn hợp X tác dụng không biết có vừa đủ hay không nên phải biện luận ( ĐS : 6,3gam Al ; 16 gam Fe2O3 ) 19)* Đốt hoàn toàn 16,8 gam hỗn hợp X gồm Mg, Cu, Ca trong khí oxi thì thu được 23,2 gam hỗn hợp oxit. Nếu cho 0,2 mol hỗn hợp X tác dụng với H 2O dư thì được dung dịch Y ; m( gam) rắn Q và 0,2 gam khí Z. Tìm khối lượng mỗi kim loại trong 16,8 gam hỗn hợp X ? Định m ? Hướng dẫn : Giải như bài 10 ( ĐS : 2,4 g Mg ; 6,4 g Cu ; 8 g Ca ) 20) Hỗn hợp Axit axetic và rượu êtylic ( hỗn hợp A). Cho Na dư vào trong A thì thu được 3,36 lít khí H2 ( đktc). Nếu cho A tác dụng với NaOH thì phải dùng đúng 200ml dd NaOH 1M. a/ Tính % khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp A b/ Thêm H2SO4 đặc vào A và đun nóng để phản ứng hoàn toàn thì thu được bao nhiêu gam este. c/ Nêu phương pháp tách rời hỗn hợp Axit axetic , rượu êtylic, etyl axetat
13. 13 CHUYEÂN ÑEÀ 24: ÑOÄ TAN VAØ CAÙC PHEÙP LAÄP LUAÄN TÔÙI ÑOÄ TAN CAO CAÁP Baøi taäp 1. Tính ñoä tan cuûa muoái aên ôû 20oC, bieát raèng ôû nhieät ñoä ñoù 50 gam nöôùc hoøa tan toái ña 17,95 gam muoái aên 2. Coù bao nhieâu gam muoái aên trong 5 kg dung dòch baõo hoøa muoái aên ôû 20oC, bieát ñoä tan cuûa muoái aên ôû nhieät ñoä ñoù laø 35, 9 gam . 3. Ñoä tan cuûa A trong nöôùc ôû 10OC laø 15 gam , ôû 90OC laø 50 gam. Hoûi laøm laïnh 600 gam dung dòch baõo hoøa A ôû 90OC xuoáng 10OC thì coù bao nhieâu gam A keát tinh ? 4. Coù bao nhieâu gam tinh theå NaCl taùch ra khi laøm laïnh 1900 gam dung dòch NaCl baõo hoøa töø 90OC ñeán 0OC . Bieát ñoä tan cuûa NaCl ôû 90OC laø 50 gam vaø ôû 0OC laø 35 gam 5. Xaùc ñònh löôïng AgNO3 taùch ra khi laøm laïnh 2500 g dung dòch o o AgNO3 baõo hoøa ôû 60 C xuoáng coøn 10 C . Cho bieát ñoä tan cuûa o o AgNO3 ôû 60 C laø 525 g vaø ôû 10 C laø 170 g . *.6. Cho 0,2 mol CuO tan heát trong dd axit sunfuric 20% ñun noùng vöøa o ñuû.Sau ñoù laøm nguoäi dd ñeán 10 C.Tính löôïng tinh theå CuSO4.5H2O taùch o ra khoûi dd, bieát ñoä tan cuûa CuSO4 ôû 10 C laø 17,4 gam. Giaûi CuO + H2SO4 CuSO4 + H2O 0,2 0,2 0,2mol mCuSO4 =0,2.160 = 32 gam 98.0,2.100 mdd sau = 0,2. 80 + = 114 gam 20 mH2O =114- 32 = 82gam khi haï nhieät ñoä: CuSO4 + 5H2O CuSO4.5H2O goïi x laø soá mol CuSO4.5H2O taùch ra sau khi haï nhieät ñoä. Khoái löôïng CuSO4 coøn laïi: 32 – 160x Khoái löôïng nöôùc coøn laïi : 82- 90x (32 160x)100 Ñoä tan:17,4 = => x =0,1228 mol 82 90x
14. 14 m CuSO4.5H2O taùch ra = 0,1228.250 =30,7 gam. Baøi taäp Caâu 7a.Caàn laáy bao nhieâu CuSO4 hoøa tan vaøo 400ml dd CuSO4 10% ( d = 1,1g/ml) ñeå taïo thaønh dd C coù noàng ñoä 29,8% b.Khi haï nhieät ñoä dd C xuoáng 12oC thì thaáy coù 60 gam muoái o CuSO4.5H2O keát tinh,taùch ra khoûi dd.Tính ñoä tan cuûa CuSO4 ôû 12 C. ñs: Caâu 8.Xaùc ñònh löôïng FeSO4.7H2O taùch ra khi laøm laïnh 800 gam dd baõo o o hoøa FeSO4 töø 70 C xuoáng 20 C.Bieát ñoä tan cuûa FeSO4 laàn löôït laø 35,93gam vaø 21 gam. Ñs:87,86gam o o Caâu 9.Laøm laïnh 1877 gam dd baõo hoøa CuSO4 töø 85 C xuoâng 25 C. Hoûi coù bao nieâu gam tinh theå CuSO4.5H2O taùch ra. Bieát ñoä tan cuûa CuSO4 laàn löôït laø 87,7 g vaø 40 g. ÑS: 961,5 gam o Caâu 10.Dung dòch Al2(SO4)3 baõo hoøa ôû 10 C coù noàng ñoä 25,1 % o a. Tính ñoä tan T cuûa Al2(SO4)3 ôû 10 C b. Laáy 1000 gam dd Al2(SO4)3 baõo hoøa treân laøm bay hôi 100gam o H2O.Phaàn dd coøn laïi ñöa veà 10 C thaáy coù a gam Al2(SO4)3.18H2O keát tinh. Tính a. ÑS: 33,5gam;95,8 gam Caâu 11.Caàn laáy bao nhieâu gam CuSO4 hoøa tan vaøo 400 ml dd CuSO4 10% (d =1,1g/ml) ñeå taïo thaønh dd C coù noàng ñoä 28,8%. o -khi haï nhieät ñoä dd C xuoáng 12 C thí thaáy coù 60 gam muoái CuSO4.5H2O o keát tinh, taùch ra khoûi dung dòch.Tính ñoä tan cuûa CuSO4 ôû 12 C. ÑS: 60 gam; 17,52 gam. 0 Caâu 12.Cho 600 g dd CuSO4 10% bay hôi ôû nhieät ñoä 20 C tôùi khi dd bay hôi heát 400g nöôùc.Tính löôïng CuSO4.5H2O taùch ra, bieát raèng dd baõo hoøa 0 chöùa 20% CuSO4 ôû 20 C. ÑS: 45,47gam 0 Caâu 13. ôû 20 C ñoä tan trong nöôùc cuûa Cu(NO3)2.6H2O laø 125 gam,Tính khoái löôïng Cu(NO3)2.6H2O caàn laáy ñeå pha cheá thaønh 450g dd Cu(NO3)2 dd baõo hoøa vaø tính noàng ñoä % cuûa dd Cu(NO3)2 ôû nhieät ñoä ñoù. ÑS: 250g vaø 35,285%.
15. 15 CHUYEÂN ÑEÀ 25: PHA CHEÁ DUNG DÒCH m1C1 + m2C2 = (m1+m2)C  m1C1 + m2C2 = m1C+m2C m1(C1-C) = m2(C- C2) m1 C C2 m2 C1 C v1 C C2 töông töï coù v2 C1 C ví duï: Caàn laáy bao nhieâu gam SO3 vaø bao nhieâu gam dd H2SO4 10% ñeå taïo thaønh 100g dd H2SO4 20%. Giaûi Khi cho SO3 vaøo dd xaûy ra phaûn öùng SO3 + H2O H2SO4 80 g 98 g 98x100 coi SO3 laø dd H2SO4 coù noàng ñoä: 122,5 % 80 goïi m1 vaø m2 laàn löôït laø khoái löôïng cuûa SO3 vaø dd H2SO4 ban ñaàu. m1 C C2 20 10 10 Ta coù * m2 C1 C 122,5 20 102,5 m1+ m2 =100 .töø * vaø giaûi ra m1 = 8,88gam. 1. Xaùc ñònh löôïng SO3 vaø löôïng H2SO4 49% ñeå troän thaønh 450 gam dd H2SO4 73,5%. ÑS: 150 g vaø 300g 2. Coù hai dd .Dung dòch A chöùa H2SO4 85% vaø dung dòch B chöùa HNO3 chöa bieát noàng ñoä. Hoûi phaûi troän hai dd theo tæ leä laø bao nhieâu ñeå ñöôïc dd môùi, trong ñoù H2SO4 coù noàng ñoä 60% vaø HNO3 coù noàng ñoä laø 20%. Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa HNO3 ban ñaàu. ÑS: tæ leä 12/5, C% HNO3 = 68% Giaûi: Goïi m1 , m2 laø khoái löôïng dd H2SO4 vaø HNO3 ban ñaàu.Khi cho HNO3 vaøo H2SO4 thì coi HNO3 laø dd H2SO4 coù noàng ñoä 0%.
16. 16 m1 C C2 60 0 60 12 Ta coù (*) m2 C1 C 85 60 25 5 -Cho H2SO4 vaøo HNO3 thì coi H2SO4 laø dd HNO3 coù noàng ñoä 0%. m1 C C2 20 C2 20 C2 12 Ta coù C2 68 % m2 C1 C 0 20 20 5 3. Coù V1 lít dd HCl chöùa 9,125 gam chaát tan(ddA). Coù V2lit dd HCl chöùa 5,475 gam chaát tan (ddB). Troän V1 lít dd A vôùi V2 lit dd B ñöôïc dd C coù V=2 lít. a. Tính CM cuûa C b. Tính CM cuûa A,B bieát CM(A) _ CM(B) = 0,4. 4. Hoøa tan moät ít NaCl vaøo nöôùc ñöôïc V ml dd A coù khoái löôïng rieâng d. Theâm V1 ml nöôùc vaøo dd A ñöôïc (V1+ V) ml dd B coù khoái löôïng rieâng d1. Haõy chöùng minh d>d1. Bieát khoái löôïng rieâng cuûa nöôùc laø 1g/ml. 5. caàn laáy bao nhieâu gam NaOH cho theâm vaøo 120 gam dd NaOH 20% ñeå thu ñöôïc dd môùi coù noàng ñoä 25%. ÑS: 8 gam 6. Phaûi pha theâm nöôùc vaøo dd H2SO4 50% ñeå thu ñöôïc dd 20%. Tính tæ leä khoái löôïng nöôùc vaø dd axit phaûi duøng. ÑS: tæ leä 3:2
17. 17 CHUYEÂN ÑEÀ 26. CO2 TAÙC DUÏNG VÔÙI DUNG DÒCH KIEÀM Chæ xeùt tröôøng hôïp ñaëc bieät khi ñeà cho soá mol dd kieàm( Ca(OH)2 hoaëc Ba(OH)2 vaø soá mol keát tuûa CaCO 3 hoaëc BaCO3 ) n keát tuûa nCa(OH)2 xaûy ra hai phaûn öùng CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 + H2O 0,5 0,5 mol 0,5 mol CO2 + H2O + CaCO3 Ca(HCO3)2 0,25mol 0,25mol 0,25mol nCO2 = 0,5 + 0,25 = 0,75 mol V = 0,75x22,4 =16,8 lít Baøi taäp 1. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 2,24 lít khí C2H4 (ñktc) roái cho toaøn boä saûn phaåm vaøo dd chöùa 11,1 gam Ca(OH)2 .Hoûi sau khi haáp thuï khoái löôïng phaàn dd ban ñaàu taêng hay giaûm bao nhieâu gam.
18. 18 2. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 2,24 lít moät hiñcacbon,laáy toaøn boä saûn phaåm cho vaøo 150 ml dd Ca(OH)2 1M thu ñöôïc 10 gam keát tuûa .xaùc ñònh coâng thöùc cuûa hiñcacbon. ÑS: C2H2, C2H4, C2H6 3. Ñoát chaùy heát 0,224 lít moät Ankan daïng maïch hôû,saûn phaån sau khi chaùy cho ñi qua 1lit nöôùc voâi trong 0,134% ( d= 1g/ml) thu ñöôïc 0,1 gam keát tuûa.Tìm coâng thöùc cuûa ankan. 4. Nung 25,28 gam hoãn hôïp FeCO3 vaø FexOy dö tôùi phaûn öùng hoaøn toaøn, thu ñöôïc khí A vaø 22,4 gam Fe2O3 duy nhaát.Cho khí A haáp thuï hoaøn toaøn vaøo 400ml ddBa(OH)2 0,15M thu ñöôïc 7,88 gam keát tuûa.Tìm coâng thöùc phaân töû cuûa FexOy .ÑS: Fe2O3 5. Thoåi CO qua oáng xöù ñöïng m gam Fe2O3 nung noùng, sau moät thôøi gian thu ñöôïc 10,88 gam chaát raén A( chöùa 4 chaát) vaø 2,668 lít khí CO2 (ñktc) a.Tính m b. laáy 1/10 löôïng CO2 ôû treân,cho vaøo 0,4 lít Ca(OH)2 thu ñöôïc 0,2 gam keát tuûa vaø khi nung noùng dd taïo thaønh keát tuûa laïi taêng theâm p gam .Tính noàng ñoä mol cuûa dd Ca(OH)2 vaø p ÑS:m= 12,8 gam; CM = 0,0175M; p = 5 gam. 6. Cho luoàng khí CO ñi qua oáng xöù nung noùng chuùa m gam FexOy cho ñeán khi phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn.Daãn toaøn boä löôïng khí sinh ra ñi chaäm vaøo 1 lit dd Ba(OH)2 0,1M thu ñöôïc 9,85 gam keát tuûa.Maët khaùc khi hoøa tan toaøn boä löôïng kim loaïi saét treân vaøo V lit dd HCl 2M dö thì thu ñöôïc moät dd, sau khi coâ caïn thu ñöôïc 12,7 muoái khan. a. Xaùc ñònh coâng thöùc oxit saét b. Tìm m c. Tính V,bieát axit duøng dö 20% so vôùi löôïng caàn thieát. ÑS:Fe2O3; m =8 gam; V = 0,12 lít 7.Duøng 30 gam NaOH ñeå haáp thuï 22 gam CO2 a. Coù nhöõng muoái naøo taïo thaønh b. Tính khoái löôïng caùc muoái taïo thaønh . 8.Cho 9,4 gam K2O vaøo nöôùc . Tính löôïng SO2 caàn thieát ñeå phaûn öùng vôùi dung dòch treân ñeå taïo thaønh : a. Muoái trung hoøa . b. Muoái axit c. Hoãn hôïp muoái axit vaø muoái trung hoøa theo tæ leä mol laø 2 : 1 9.Dung dòch A chöùa 8 gam NaOH d. Tính theå tích dung dòch H2SO4 0,5M caàn duøng ñeå hoøa tan hoaøn toaøn dung dòch A
19. 19 e. Tính theå tích SO2 caàn thieát ñeå khi taùc duïng vôùi dung dòch A taïo ra hoãn hôïp muoái axit vaø muoái trung hoøa theo tæ leä mol töông öùng laø 2:1 10. Tính theå tích CO2 caàn thieát ñeå khi taùc duïng vôùi 16 gam dung dòch NaOH 10% taïo thaønh: a. Muoái trung hoøa ? b. Muoái axit ? c. Hoãn hôïp muoái axit vaø muoái trung hoøa theo tæ leä mol laø 2 : 3 ? 11. Duøng 1 lít dung dòch KOH 1,1M ñeå haáp thuï 80 gam SO3 a. Coù nhöõng muoái naøo taïo thaønh ? b. Tính khoái löôïng caùc muoái taïo thaønh ? 12. chaát X chöùa 2 hoaëc 3 nguyeân toáC,H,O. a. troän 2,688 lít CH4 (ñktc)vôùi 5,376 lít khí X thgu ñöôïc hoãn hôïp khí Y coù khoái löôïng 9,12 gam. Tính khoái löôïng phaân töû X b. Ñoát chaùy hoaøn toaøn khí Y vaø cho saûn phaån haáp thuï vaøo dd chuùa 0,45 mol Ba(OH)2 thaáy taïo thaønh 70,82 gam keát tuûa.Haõy söû duïng soá lieäu treân, xaùc ñònh coâng thöùc caáu taïo X 13. ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,672 lít khí (ñktc)hoãn hôïp khí goàm CH4 vaø CxH2x (trong ñoù x 4,CH4 chieám 50% theå tích) roài cho saøn phaåm chaùy haáp thuï vaøo 350ml dd Ba(OH)2 0,2M thaáy taïo thaønh 9.85 gam keát tuûa. Xaùcđñònh coâng thöùc phaân töû CxH2x. 14. cho V lít CO2 (ñktc) haáp thuï vaøo 20ml dd chöùa KOH 1M vaø Ca(OH)2 0,75M thu ñöôc 12 gam keát tuûa.Tính V
20. 20 Chuyeân ñeà 27: AXIT + BAZÔ VAØ CAÙC PHEÙP BIEÄN LUAÄN Ví dụ: Troän 120ml dd H2SO4 vôùi 40 ml dd NaOH.Dung dòch sau khi troän chöùa moät muoái axit vaø coøn dö axit coù noàng ñoä 0,1M.Maët khaùc neáu troän 60ml dd H2SO4 vôùi 60 ml dd NaOH naøy thì trong dd sau khi troän coøn dö NaOH vôùi noàng ñoä 0,16M.Tìm noàng ñoä cuûa hai dd ban ñaàu. Giaûi Goïi x,y laàn löôït laø noàng ñoä ban ñaàu cuûa H2SO4 vaø NaOH Thí nghieäm 1: H2SO4 + NaOH NaHSO4 + H2O (1) 0,04y 0,04y Töø ñeà vaø (1) ta coù: 0,12x-0,04y =0,1x0,16=0,016(*) Thí nghieäm 2: H2SO4 + 2NaOH Na2SO4 + H2O (2) 0,04x 0,08x Töø 2 vaø ñeà ta coù: 0,06y-0,08x =0,016( ) Töø * vaø giaûi ra x =0,4M; y = 0,8M. Baøi taäp Caâu 1.Troän 50 ml dung dòch HNO3 noàng ñoä x M vôùi 150 ml dung dòch Ba(OH)2 0,2 M thu ñöôïc dung dòch A . Cho moät ít quyø tím vaøo dung dòch A thaáy coù maøu xanh . Theâm töø töø 100 ml dung dòch HCl 0,1 M vaøo d/dòch A thaáy quyø trôû laïi thaønh maøu tím . Tính x ? Caâu 2.Dung dòch X chöùa hoãn hôïp KOH vaø Ba(OH)2 coù noàng ñoä laàn löôït laø 0,2M vaø 0,1M.Dung dòch Y chöùa hoãn hôïp H2SO4 vaø HCl coù noàng ñoä laàn löôït laø 0,25M vaø 0,75 M. a. tính theå tích dung dòch vöøa ñuû ñeå trung hoøa 40 ml dd Y vaø khoái löôïng keát tuûa taïo thaønh sau phaûn öùng. b.Duøng V ml dd Y ñeå hoøa tan vöøa ñuû m gam CuO,laøm taïo thaønh dd Z.Cho 12gam boät Mg Vaøo Z sau phaûn öùng keát thuùc loïc ñöôïc 12,8 gam chaát raén.Tính m Caâu 3. A laø dd HCl, B laø dd Ba(OH)2. troän 50 ml dd a vôùi 50ml dd B ñöôïc ddC.Theâm ít quyø tím vaøo dd C thaáy maøu ñoû.Theâm töø töø dd NaOH 0,1M vaøo C cho tôùi khi quyø trôû laïi maøu tím,thaáy toán heát 50 ml NaOH.troän 50 ml dd A vôùi 150 ml ddB ñöôïc dd D.Theâm quyø tím vaøo ddD thaáy maøu xanh,Theâm töø töø dd HNO3 0,1M vaøo dd D cho tôùi khi quyø trôû laïi maøu tím thaáy toán heát 350 ml dd HNO3. tính noàng ñoä cuûa ddA, ddB.
21. 21 Caâu 4. troän laãn dd A chöùa NaOH vaø dd B chöùa Ba(OH)2 chöùa bieát noàng ñoä theo tæ leä theå tich 1:1 thu ñöôïc dd C. laáy 100ml dd c trung hoøa baèng H2SO4 2M thì vöøa heát 14ml vaø thu ñöôïc 2,33g keát tuûa. a. xaùc ñònh noàng ñoä mol cuûa A,B b. caàn theâm bao nhieâu ml dd B vaøo 10 ml; dd A cho treân ñeå trung hoøa vöøa ñuû 7,6 ml dd HCl 2M. Caâu 5. tính noàng ñoä mol cuûa dd H2SO4 vaø dd NaOH bieát: - 30 ml dd H2SO4 d9uo75c trung hoaø heát bôûi 20 ml dd NaOH vaø 10ml dd KOH 2M - 30 ml dd NaOH ñöôïc trung hoøa bôûi 20ml dd H2SO4 vaø 5 ml dd HCl 1M Caâu 6. cho a gam dd H2SO4 24,5% vaøo b gam dd NaOH 8% thì taïo ñöôïc 3,6 gam muoái axit vaø 2,84 gam muoái trung hoøa. a. Tính a,b b. Tính noàng ñoä% cuûa dd sau phaûn öùng
22. 22 CHUYEÂN ÑEÀ 28: TOAÙN VEÀ HIEÄU SUAÁT VAØ TÍNH TOAÙN THEO HIEÄU SUAÁT Neáu hieäu suaát tính theo chaát saûn phaåm: Lượng sản phảm thưc tế H = x100 Lượng sản phẩm theo lý thuyết Nếu hiệu suất tính theo chất tham gia: Löôïng saûn phaåm theo lyù thuyeát H = x 100 Löôïng saûn phaåm theo thöc teá Ví duï:. Trong coâng nghieäp saûn xuaát H2SO4 töø quaëng FeS2 theo sô ñoà sau: FeS2 SO2 SO3 H2SO4 a. Vieát caùc phaûn öùng vaø ghi roõ ñieàu kieän b. Tính löôïng axit 98% ñieàu cheá ñöôïc töø 1 taán quaëng chöùa 60% FeS2. Bieát hieäu suaát cuûa quaù trình laø 80% Giaûi FeS2 2H2SO4 129taán 196taán 0,6x196 0,6 = 0,91taán 129 0,91x80 do hieäu suaát 80% neân löôïng axit thöc teá thu ñöôïc laø: 0,728 100 taán. mctx100 0,728x100 Löôïng axit 98% laø: mdd = = = 74,2 taán. c% 98 Baøi taäp Caâu 2. Trong coâng nghieäp , ngöôøi ta saûn xuaát nhoâm baèng pp ñieän phaân Al2O3 noùng chaûy vôùi ñieän cöïc than chì a. Vieát phöông trình phaûn öùng neáu trong quaù trình ñieän phaân cöïc döông baèng than chì bò chaùy thaønh CO2 b. Tính löôïng Al2O3 phaûn öùng bieát hieäu xuaát cuûa quaù trình laø 68%
23. 23 c. Tính löôïng C caàn theâm buø vaøo phaàn cöïc döông bò chaùy . Caâu 3. Ngöôøi ta ñieàu cheá C2H2 töø than ñaø theo sô ñoà sau: 95% 80% 90% CaCO3 CaO CaC2 C2H2 3 Tính löôïng ñaù voâi chöùa 75% CaCO3 caàn ñieàu cheá 2,24m C2H2 ñ kc theo sô ñoà treân . Caâu 4. Cho 39 gam glucozô taùc duïng vôùi dd AgNO3 trong NH3 .Hoûi coù bao nhieâu gam Ag keát tuûa neáu hieäu xuaät phaûn öùng laø 75%. Neáu leân men 1 löôïng glucozô nhö theá thì thu ñöôïc bao nhieâu röôïu etilic vaø bao nhieâu lít CO2 ,neáu hieäu suaát phaûn öùng laø 80%. Caâu 5. Ñun noùng 1 hoãn hôïp chöùa 12 gam axit axetic vaø 4,6 gam axit fomic HCOOH vôùi 18,4 gam etilic coù H2SO4 laøm xuùc taùc . Sau thí nghieäm ngöôøi ta xaùc ñònh trong hoãn hôïp saûn phaåm coù chöùa 8,8 gam CH3COOC2H5 vaø 5,55 gam HCOOC2H5 . Tính hieäu suaát taïo thaønh moãi este . Caâu 6. Vieát phaûn öùng ñieàu cheá röôïu etylic töø tinh boät . Bieát hieäu suaát cuûa quaù trình 75% haõy tính soá lít röôïu etylic 46o thu ñöôïc 100 kg gaïo chuùa 81% tinh boät . Cho röôïu nguyeân chaát coù khoái löôïng rieâng laø 0,8g/ml Caâu 7. Ngöôøi ta naáu xaø phoøng töø 1 loaïi chaát beùo coù coâng thöùc (C15H31COO)3C3H5 . Tính löôïng xaø phoøng taïo thaønh töø 200 kg chaát beùo coù chöùa 19,4% taïp chaát khoâng phaûn öùng , bieát söï hao huït trong phaûn öùng laø 15% 1. Tính khoái löôïng H2SO4 95% thu ñöôïc töø 60 kg quaëng pirit neáu hieäu suaát p/ öùng laø 85% ? 2. Duøng 150 gam quaëng pirit chöaù 20% chaát trô ñieàu cheá H2SO4 . Ñem toaøn boä löôïng axit ñieàu cheá ñöôïc hoøa tan vöøa ñuû m gam Fe2O3 . Taát caû phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn , haõy a. Tính khoái löôïng H2SO4 ñieàu cheá ñöôïc ? b. Tính m ? 3. Töø 1 taán quaëng pirit chöaù 90% FeS2 coù theå ñieàu cheá bao nhieâu lít H2SO4 ñaäm ñaëc 98% (d = 1,84 g/ml) , bieát hieäu suaát trong quaù trình ñieàu cheá laø 80% ? 4. Coù theå ñieàu cheá bao nhieâu taán CH3COOH töø 100 taán CaC2 coù 4% taïp chaát , giaû söû caùc phaûn öùng ñaït hieäu suaát 100% ? 5. a.tính löôïng axit axetic thu ñöôïc khi leân men 1lit röôïu etylic 100 vaø tính noàng ñoä % cuûa dd ñoù.giaû söû hieäu suaát laù 100%. c. Taùch toaøn boä löôïng röôïu coù trong 1lit röôïu 11,50 khoûi dd vaø ñem oxi hoùa thaønh axit axetic.cho hoãn hôïp sau phaûn öùng taùc duïng
24. 24 vôùi Na dö thu ñöôïc 33,6 lít khí H2 (ñktc). Tính hieäu suaát phaûn öùng oxi hoùa röôïu thaønh axit. Caâu 6.cho m gam glucozô leân men, khí thoaùt ra ñöôïc daãn vaøo dd nöôùc voâi trong dö thu ñöôïc 55,2 gam keát tuûa. a. Tính khoái löôïng glucozô ñaõ leân men, bieát H = 92% b. Cho toaøn boä löôïng röôïu thu ñöôïc ôû treân taùc duïng vôùi 300ml dd CH3COOH 2M thu ñöôïc 22 gam este. Tìm hieäu suaát este hoùa c. Troän V ml röôïu etylic nguyeân chaát vôùi V1 ml nöôùc thu ñöôïc 1 lit dd röôïu ( D =0.92g/ml) tìm ñoä röôïu.
25. 25 CHUYEÂN ÑEÀ 29: TOAÙN VEÀ LÖÔÏNG CHAÁT DÖ BIEÄN LUAÄN CHAÁT DÖ TRONG PÖHH Ví duï: Ñun noùng 16,8 gam boät saét vaø 6,8 gam S (khoâng coù kk) thu ñöôïc chaát raén A .Hoaø tan A baèng HCl dö thoaùt ra khí B .Cho khí B töø töø qua dd Pb(NO3)2 taùch ra keát tuûa D maøu ñen . Bieát caùc phaûn öùng xaûy ra 100% a.Tính theå tích khí B , khoái löôïng keát tuûa D b.Caàn bao nhieâu lít O2 ñeå ñoát chaùy hoaøn toaøn khí B. Giaûi: Soá mol Fe = 0,3 mol; soá mol S = 0,2mol Fe + S FeS chaát raén A goàm FeS vaø Fe dö 0,2 0,2 0,2 FeS + 2HCl FeCl2 + H2S 0,2 0,2 Fe + HCl FeCl2 + H2 (B goàm H2S vaø H2) 0,1 0,2 0,2 0,1 H2S + Pb(NO3)2 PbS + 2HNO3 (D laø PbS) 0,2 0,2 2H2S + 3 O2 2SO2 + 2H2O 2H2 + O2 2H2O VB = 6,72 lit MD = 47,8 gam VO2 = 7,84 lit Baøi taäp Caâu 1. Troän 100 ml dd saét III sunfat 1,5M vôùi 150 ml dd Ba(OH)2 2M thu keát tuûa A vaø dd B .Nung keát tuûa A trong khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc chaát D .Theâm BaCl2 vaøo dd B thì taùch ra keát tuûa E. Tính löôïng E,D .Tính noàng ñoä mol chaát tan trong dd B (coi theå tích thay ñoåi khoâng ñaùng keå ) Caâu 2. 1,36 gam hoãn hôïp Mg vaø Fe ñöôïc hoaø tan trong 100 ml dd CuSO4 .Sau phaûn öùng thu ñöôïc dd A vaø 1,84 gam chaát raén B goàm 2 kim loaïi . Theâm NaOH dö vaøo A roái loïc keát tuûa taùch ra nung trong khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc haát raén D goàm MgO vaø Fe2O3 naëng 1,2 gam .Tính löôïng Fe,Mg ban ñaàu
26. 26 Caâu 3. Daãn 4,48 dm3 CO ñi qua m gam CuO nung noùng nhaän ñöôïc chaát raén X vaø khí Y , Suïc khí Y vaøo dd Ca(OH)2 dö taùch ra 20 gam keát tuûa traéng . Hoaø tan chaát raén X baèng 200 ml dd HCl 2M thì sau phaûn öùng phaûi trung hoaø dd thu ñöôïc baèng 50 gam Ca(OH)2 7,4%. Tính m Caâu 4. Thaû 2,3 gam Na vaøo 100ml dd AlCl3 thaáy thoaùt ra khí A, xuaát hieän keát tuûa B. Loïc keát tuûa B nung thu ñöôïc chaát caân naëng a gam .Tính a Caâu 5. Nung x1 gam Cu vôùi x2 gam O2 thu ñöôïc chaát raèn A1.Ñun noùng A1 trong x3 gam H2SO4 98% sau khi tan heát thu ñöôïc dd A2 khí A3. Haáp thu toaøn boä A3 baèng 200ml NaOH 0,15M taïo thaønh dd chöùa 2,3 gam muoái .Baèng pp thích hôïp taùch CuSO4 ra khoûi dd A2 thu ñöôïc 30 gam tinh theå CuSO4.5H2O .Neáu cho A2 taùc duïng vôùi dd NaOH 1M thì ñeå taïo ra löôïng keát tuûa nhieàu nhaát phaûi duøng 300ml NaOH . Tính x1,x2,,x3 Caâu 6. Cho 6,8 gam hoãn hôïp Fe vaø CuO tan trong 100 ml dd HCl thu ñöôïc d A vaø 224 ml khí B cuøng 2,4 gam chaát raén .Theâm tieáp HCl vaøo hh A+D thì D tan 1 phaàn, sau ñoù theâm tieáp NaOH cho ñeán dö vaøo , loïc keát tuûa nung trong khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi caân naëng 6,4 gam .Tính thaønh phaàn % cuûa Fe vaø CuO CHUYEÂN ÑEÀ 30: BAØI TOAÙN QUY VEÀ 100 Ví dụ: Hoãn hôïp goàm CaCO3 laãn Al2O3vaø Fe2O3 trong ñoù nhoâm oxit chieám 10,2 % ,saét III oxit chieám 9,8 % . nung hoãn hôïp naøy ôû nhieät ñoä cao thu ñöôïc chaát raén coù löôïng baèng 67% löôïng hoãn hôïp ban ñaàu . Tính % chaát raén taïo ra Giải: Giả sử hỗn hợp lúc là 100 gam, thì lượng Al2O3 =10,2 gam và Fe2O3= 9,8 gam và lượng CaCO3=80 gam Khi nung hỗn hợp : CaCO3 CaO + CO2 Độ giảm 100- 67 =33g là khối lượng CO2 Số mol CO2 = số mol CaCO3 = 33/44 = 0,75 mol Sau phản ứng có : 10,2g Al2O3= 15,22% 9,8g Fe2O3 = 14,62%
27. 27 CaCO3 dư 80-75 = 5 gam ( 7,4%) CaO = 62,6% Baøi taäp Caâu 1. Hoãn hôïp goàm NaCl, KCl(A) tan trong nöôùc thaønh dd.Theâm AgNO3 dö vaøo dd naøy taùch ra 1 löôïng keát tuûa 299,6%so vôùi löôïng A, Tìm % moãi chaát trong A Caâu 2.Hoãn hôïp chöùa FeO, Fe2O3, Fe neáu hoaø tan a gam hoãn hôïp baèng baèng HCl dö thì löôïng H2 thoaùt ra baèng 1% löôïng hoãn hôïp ñem thí nghieäm ,neáu khöû a gam hh baèng H2 noùng, dö thì thu ñöôïc 1 löôïng nöôùc baèng 21,15% löôïng hoãn hôïp ñem thí nghieäm.xaùc ñònh % moãi chaát tronh HH . Caâu 3.Hoãn hôïp muoái A taïo bôûi Kim loaïi M(II) vaø phi kim X (I) .Hoaø tan moät löôïng A vaøo nöôùc ñöôïc dd B. Neáu theâm AgNO3 dö vaøo B thì löôïng keát tuûa taùch ra baèng 188% löôïng A .Neáu theâm Na2CO3 dö vaøo dd B thì löôïng keát tuûa taùch ra baèng 50% löôïng A tìm kim loaïi M vaø phi kim X Caâu 4. Hoãn hôïp A goàm kim loaïi Mg, Al .Cu, .Oxi hoaù hoaøn toaøn m gam A thu ñöôïc 1,72m gam hoãn hôïp 3 oxit vôùi hoaù tri cao nhaát cuûa moãi kim loaïi . Hoaø tan m gam A baèng HCl dö thu ñöôïc 0,952m dm3 lít khí . Tính % moãi kim loaïi trong A Caâu 5. nung noùng 1,32a gam hh Mg(OH)2 vaø Fe(OH)2 trong khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc chaát raén coù khoái löôïng a gam tính % moãi oxit taïo ra Caâu 6. Cho m gam hh Na, Fe taùc duïng heát vôùi HCl , dd thu ñöôïc cho taùc duïng vôùi Ba(OH)2 dö roài loïc keát tuûa nung trong kk ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc chaát raén m gam . Tính % moãi kim loaïi ban ñaàu . TAÊNG GIAÛM KHOÁI LÖÔÏNG( KIM LOAÏI + MUOÁI) Phương pháp: -Nếu đề bài cho khối lượng kim loại tăng thì lập phương trình đại số Kl kim loại ban đầu(a) – mkim loại phản ứng + mkim loại bám vào = a + mkim loại tăng -Nếu đề bài cho khối lượng kim loại giảm thì lập phương trình đại số Kl kim loại ban đầu(a) – mkim loại phản ứng + mkim loại bám vào = a - mkim loại tăng cần lưu ý:Khi bài cho phản ứng xảy ra hoàn toàn thì một trong hai chất tham gia phải hết hoặc hết cả hai Bài cho sau một thời gian thì có thể cả hai chất tham gia đều dư Ví dụ: Cho a gam boät kim loaïi M coù hoùa trò khoâng ñoåi vaøo 500ml dd hoãn hôïp goàm Cu(NO3)2 vaø AgNO3 ñeàu coù noàng ñoä 0,4M. Sau khi caùc phaûn öùng xaûy ra hoaøn toaøn, ta loïc ñöôïc (a + 27,2 gam) chaát raén A
28. 28 goàm ba kim loaïi vaø ñöôïc moät dd chæ chöùa moät muoái tan .haõy xaùc ñònh kim loaïi M vaø vaø soá mol muoái taïo thaønh trong dd. Giải: Bài cho sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn và có 3 kim loại tạo thành chứng tỏ hỗn hợp muối tham gia hết M + nAgNO3 M(NO3)n + nAg (*) 0,2/n 0,2mol 0,2mol 2M + nCu(NO3)2 2 M(NO3)n + nCu ( ) 0,4/n 0,2mol 0,2mol 0,2 0,4 Theo đề ra và pt ta có: a - M + 108.0,2 - M + 64.0,2 = a +27,2 n n 0,6M = 7,2n n = 2 và M =24 vậy kim loại là Mg. -Baøi taäp Caâu 1. cho 27,4 gam Ba vaøo 400 gam dd CuSO4 3,2 %, thu ñöôïc khí A, keát tuûa B vaø dd C. a. tính theå tích khí A b. Nung keát tuûa B ôû nhieät ñoä cao ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thì thu ñöôïc bao nhieâu gam chaát raén c. Tính noàng ñoä phaàn traêm caùc chaát trong C Caâu 2. Ngaâm moät vaät baèng Cu naëng 10 gam vaøo 250 gam dd AgNO3 4%.khi laáy ra thì khoái löôïng AgNO3 trong dd giaûm 17%.Tìm khoái löôïng cuûa vaät sau khi laáy ra. Caâu 3. cho 0,51 gam hoãn hôïp A goàm kim loaïi Fe vaø Mg vaøo 100ml dd CuSO4.Sau khi caùc phaûn öùng hoaøn toaøn,loïc thu ñöôïc 0,69 gam chaát raén B vaø ddC.Theâm ddNaOH dö vaøo C laáy keát tuûa ñem nung ngoaøi khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thu ñöôïc 0,45 gam chaát raén D.Tìm noàng ñoä mol cuûa ddCuSO4.Tính thaønh phaàn % cuûa mlo64i kim loaïi trong A vaø theå tích SO2 bay ra khi hoøa tan chaát raén B trong H2SO4 ñaëc noùng dö. Caâu 4. Nhuùng moät thanh saét vaø moät thanh keõm vaøo cuøng moät coác chöùa 500ml dd CuSO4. sau moät thôøi gian laáy hai thanh kim loaïi ra khoûi coác thì moãi thanh coù theâm ñoàng baùm vaøo, khoái löôïng dd trong coác bò giaûm ñi 0,22 gam.Trong dd sau phaûn öùng, noàng ñoä ZnSO4 gaáp 2,5 laàn noàng ñoä FeSO4. theâm dd NaOH dö vaøo coác, loïc laáy keát tuûa roái nung ngoaøi khoâng khí ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi, thu ñöôïc 14,5 gam chaát raén.tính khoái löôïng Cu baùm treân moãi kim loaïi vaø noàng ñoä CuSO4 ban ñaàu. Caâu 5. Cho 80 gam boät Cu vaøo dd AgNO3,sau moät thôøi gian phaûn öùng loïc ñöôïc dd A vaø 95,2 gam chaát raén.Cho tieáp 80 gam boät Pb
29. 29 vaøo dd A, phaûn öùng xong loïc taùch ñöôïc dd B chæ chöùa moät muoái duy nhaát vaø 67,05 gam chaát raén a. Tính noàng ñoä mol cuûa dd AgNO3 ñaõ duøng b. Cho 40 gam kim loaïi R hoùa tri II vaøo 1/10 dd B, sau khi phaûn öùng hoaøn toaøn loïc taùch ñöôïc 44,575 gam chaát raén khoâng tan, haõy xaùc ñònh kim ,loaïi R. Caâu 6.thí nghiệm 1.cho một lượng kim loại Mg vào 200ml dd X chứa AgNO3 0,15M và Cu(NO3)20,01M. Phản ứng kết thúc thu được 5 gam chất rắn và dd Y Thí nghiệm 2: Cho 0,78 gam một kim loại T đứng trước Cu trong dãy hoạt động hóa học kim loại,có hóa trị II cũng vào dd X .Phản ứng kết thúc thu được 2,592 gam chất rắn và dd Z. a. Tính khối lượng kim loại Mg đã dùng b. Xác định T c. Tính nồng độ mol các chất trong Y và Z,coi thể dd không thay đổi và thể tích chất rắn không đáng kể. Caâu 7. Nhuùng moät laù Al vaøo dd CuSO4,sau moät thôøi gian laáy laø nhoâm ra khoûi dd thì khoái löôïng dd giaûm 1.38 gam.khoái löôïng nhoâm phaûn öùng laø bao nhieâu. Caâu 8.Cho moät thanh chì Pb taùc duïng vöøa ñuû vôùi dd muoái nitrat cuûa kim loaïi hoùa tri II, sau moät thôøi gian khi khoái löôïng thanh chì khoâng ñoåi thì laáy ra khoûi dd thaáy khoái löôïng cuûa noù giaûm ñi 14,3 gam.Cho thanh saét coù khoái löôïng 50 gam vaøo dd sau phaûn öùng treân,khoái löông thanh saét khoâng ñoåi nöõa thì laáy ra khoûi dd röûa saïch saáy khoâ caân laïi naëng 65,1 gam.Tìm kim loaïi hoùa trò II Caâu 9. Hai thanh kim loaïi gioàng nhau cuûa cuøng moät nguyeân toá R hoùa tri II coù cuøng khoái löôïng.Cho thanh thöù nhaát vaøo dd Cu(NO3)2 vaø thanh thöù hai vaøo dd Pb(NO3)2.Sau moät thôøi gian, khi soá mol hai muoái baèng nhau,laáy hai kim loaïi ñoù ra khoûi dd thaáy khoái khoái löôïng thanh thöù nhaát giaûm ñi 0,2% coøn thanh thöù hai taêng 28,4%,Xaùc ñinh kim loaïi R Caâu 10. Nhuùng moät thoûi saét 100 gam vaøo dung dòch CuSO4 . Sau moät thôøi gian laáy ra röûa saïch , saáy khoâ caân naëng 101,6 gam . Hoûi khoái kim loaïi ñoù coù bao nhieâu gam saét , bao nhieâu gam ñoàng ? Caâu 11.Cho moät baûn nhoâm coù khoái löôïng 60 gam vaøo dung dòch CuSO4 . Sau moät thôøi gian laáy ra röûa saïch , saáy khoâ caân naëng 80,7 gam . Tính khoái löôïng ñoàng baùm vaøo baûn nhoâm ?
30. 30 Caâu 12.Ngaâm moät laù ñoàng vaøo dung dòch AgNO3 . Sau phaûn öùng khoái löôïng laù ñoàng taêng 0,76 gam . Tính soá gam ñoàng ñaõ tham gia phaûn öùng ? Caâu 13.Ngaâm ñinh saét vaøo dung dòch CuSO4 . Sau moät thôøi gian laáy ra röûa saïch , saáy khoâ caân naëng hôn luùc ñaàu 0,4 gam a. Tính khoái löôïng saét vaø CuSO4 ñaõ tham gia phaûn öùng ? b. Neáu khoái löôïng dung dòch CuSO4ñaõ duøng ôû treân laø 210 gam coù khoái löôïng rieâng laø 1,05 g/ml . Xaùc ñònh noàng ñoä mol ban ñaàu cuûa dung dòch CuSO4 ? Caâu 14.Cho 333 gam hoãn hôïp 3 muoái MgSO4 , CuSO4 vaø BaSO4 vaøo nöôùc ñöôïc dung dòch D vaø moät phaàn khoâng tan coù khoái löôïng 233 gam . Nhuùng thanh nhoâm vaøo dung dòch D . Sau phaûn öùng khoái löôïng thanh kim loaïi taêng 11,5 gam . Tính % veà khoái löôïng cuûa moãi muoái coù trong hoãn hôïp treân ? Caâu 15.Cho baûn saét coù khoái löôïng 100 gam vaøo 2 lít dung dòch CuSO4 1M. Sau moät thôøi gian dung dòch CuSO4 coù noàng ñoä laø 0,8 M . Tính khoái löôïng baûn kim loaïi , bieát raèng theå tích dung dòch xem nhö khoâng ñoåi vaø khoái löôïng ñoàng baùm hoaøn toaøn vaøo baûn saét ? Caâu 16.Nhuùng moät laù keõm vaøo 500 ml dung dòch Pb(NO3)2 2M . Sau moät thôøi gian khoái löôïng laù keõm taêng 2,84 gam so vôùi ban ñaàu . c.Tính löôïng Pb ñaõ baùm vaøo laù Zn , bieát raèng löôïng Pb sinh ra baùm hoaøn toaøn vaøo laù Zn. d. Tính moàng ñoä M caùc muoái coù trong dung dòch sau khi laáy laù keõm ra , bieát raèng theå tích dung dòch xem nhö khoâng ñoåi ? CHUYEÂN ÑEÀ 31: BIEÄN LUAÄN –TÌM COÂNG THÖÙC Phöông phaùp: tìm khoái löôïng dung dòch sau phaûn öùng Hoøa tan 1 muoái cacbonat kim loaïi M baèng 1 löôïng vöøa ñuû dd H2SO4 9,8% thu ñöôïc dd muoái sunfat coù noàng ñoä 14,18 %.Tìm kim loaïi M. Giaûi: Coâng thöùc muoái M2(CO3)n ( n laø hoùa trò kim loaïi) M2(CO3)n + nH2SO4 M2(SO4)n + nH2O + nCO2 (2M +60n)g 98ng (2M+96n)g 44ng 98n.100 khoái löôïng dd axit = 1000n 9,8
31. 31 (2M 96n).100 theo ñeà baøi ta coù: = 14,18 M =28n 1000n 2M 60n 44n n=2 ,M=56 (Fe) Baøi taäp Caâu1. Hoøa tan hoaøn toaøn 14,2 gam hoãn hôïp C goàm MgCO3 vaø muoái cacbonat kim loaïi R vaøo dd HCl 7,3% vöøa ñuû, thu ñöôïc dd D vaø 3,36 lít CO2(ñktc). Noàng ñoä MgCl2 trong dd D laø 6,028% a. xaùc ñònh R vaø thaønh phaàn phaàn traêm caùc chaát trong C b. Cho dd NaOH dö vaøo dd D, loïc laáy keát tuûa roài nung ngoaøi khoâng khí ñeán khi phaûn öùng hoaøn toaøn.Tính soá gam chaát raén coøn laïi sau khi nung. ÑS:Fe,MgCO3= 59,15%,FeCO3=40,85%, MgO=4g,Fe2O3=4g. Caâu 2.hoøa tan hoaøn toaøn a gam kim loaïi M coù hoùa trò khoâng ñoåi vaøo b gam dd HCl thu ñöôïc dd D.Theâm 240g dd NaHCO3 7% vaøo dd D thì vöøa ñuû taùc duïng heát vôùi dd HCl coøn dö, thu ñöôïc dd E trong ñoù coù noàng ñoä phaàn traêm cuûa NaCl vaø muoái cuûa kim loaïi M töông öùng laø 2,5% vaø 8,12%.Theâm tieáp löôïng dö dd NaOH vaøo dd E, sau ñoù loïc keát tuûa, roài nung ñeán khoái löôïng khoâng ñoåi thì thu ñöôïc 16 gam chaát raén.Vieát caùc phaûn öùng vaø xaùc ñònh M, noàng ñoä phaàn traêm cuûa HCl ñaõ duøng ÑS: Mg, 16% Caâu 3.haøo tan hoaøn toaøn m gam kim loaïi M baèng dd HCl dö thu ñöôïc V lít khí H2 (ñktc).Maët khaùc hoøa tan hoaøn tan m gam kim loaïi treân vaøo dd HNO3 loaõng cuõng thu ñöôïc V lit khí NO duy nhaát (ñktc) a. so saùnh hoùa trò cuûa M trong muoái clorua vaø muoái nitrat b. hoûi M laø kim loaïi naøo?bieát raèng khoái löôïng muoái nitrat taïo thaønh gaáp 1,905 laàn khoái löôïng muoái clorua. ÑS:x/y =2/3, Fe. Caâu 4. Cho 27,2 gam hoãn hôïp X gôøm kim loaïi M coù hoùa tri II vaø III,oxit MxOy taùc duïng vôùi 0,8 lit dd HCl 2M thì hoãn hôïp X tan heát cho ddA vaø 4,48 lit khí ñktc.Ñeå trung hoøa löôïng axit coøn dö caàn 0,6 lít dd NaOH 1M.Xaùc ñònh coâng thöùc oxit vaø % khoái löôïng caùc chaát trong X,bieát soá mol moät trong hai chaát gaáp ñoâi soá mol chaát coøn laïi.ÑS:Fe Caâu 5. Hoøa tan moät muoái cacbonat kim loaïi M baèng moät löôïng dung dòch H2SO4 9,8% ,ngöôøi ta trhu ñöôïc moät dd muoái sunfat coù noàng ñoä 11,54%. Tìm coâng thöùc cuûa muoái. Caâu 6. theâm töø töø dd H2SO4 10% vaøo ly ñöïng moät muoái cacbonat kim loaïi hoùa trò I, cho tôùi khi vöøa thoaùt heát khí CO2 thì thu ñöôïc dd muoái coù noång ñoä 13,63%.Xaùc ñònh coâng thöùc cuûa muoái.
32. 32 Caâu 7. Hoøa tan moät muoái cacbonat kim ,oaïi hoùa trò III vaøo dd H2SO4 16%.sau khi khí khoâng thoaùt ra nöõa ñöôïc dd muoái sunfat 20%,Xaùc ñònh teân kim loaïi. Caâu 8. hoøa tan x gam moät kim loaïi M trong 200g dd HCl 7,3% vöøa ñuû thu ñöôïc ddA trong ñoù noàng ñoä muoái M laø 11,96%.tìm kim loaïi M.
33. 33 CHUYEÂN ÑEÀ 32: CHÖÙNG MINH HOÃN HÔÏP KIM LOAÏI (MUOÁI,AXIT DÖ) Khi gaëp baøi toaùn naøy ta giaûi nhö sau: - Giaû söû hoãn hôïp chæ goàm moät kim loaïi (hoaëc muoái) coù M nhoû,ñeå khi chia khoái löôïng hoãn hôïp 2 kim loaïi ( hoaëc hoãn hôïp 2 muoái) cho M coù soá mol lôùn,roái so saùnh vôùi soá mol axit coøn dö hay hoãn hôïp coøn dö ví duï: Hoøa tan 13,2 gam hoãn hôïp A goàm hai kim loaïi coù cuøng hoùa trò vaøo 400ml dd HCl 1,5M.Coâ caïn dd sau phaûn öùng thu ñöôïc 32,7 gam hoãn hôïp muoái khan. 1. chöùng minh hoãn hôïp A tan khoâng heát 2. tính theå tích khí H2 sinh ra. Giaûi: Goïi hai kim loaïi laàn löôït laø A,B coù soá mol laø a, b 2A + 2nHCl 2ACln + nH2 a na a 0,5na 2B + 2nHCl 2BCln + nH2 b nb b 0,5nb soá mol axit 0,4x 1,5 = 0,6 mol =n( a+ b) theo ñeà vaø phöông trình ta coù: (A +35,5n)a +(B + 35,5n)b = 32,7 Aa + Bb +35,5n(a + b) = 32,7 Aa + Bb =11,4 < 13,2 Vaäy hoãn hôïp tan khoâng heát. - theå tích H2 = 22,4 x 0,5n(a +b) = 6,72 lít baøi taäp Caâu 1.Cho 3,87 gam hoãn hôïp goàm Mg vaø Al taùc duïng vôùi 500 ml dung dòch HCl 1M a.Chöùng minh raèng sau phaûn öùng vôùi Mg vaø Al , axit vaãn coøn dö ? b.Neáu phaûn öùng treân laøm thoaùt ra 4,368 lít khí H2 (ñktc) . Haõy tính soá gam Mg vaø Al ñaõ duøng ban ñaàu ? 3. Tính theå tích dung dòch ñoàng thôøi NaOH 2M vaø Ba(OH)2 0,1M caàn duøng ñeå trung hoøa heát löôïng axit coøn dö ? Caâu 2.Hoøa tan 31,9 gam hoãn hôïp BaCl2 vaø CaCl2 vaøo nöôùc ñöôïc dung dòch A . Cho toaøn boä dung dòch A taùc duïng vôùi 500 ml dung dòch Na2CO3 2M thaáy xuaát hieän moät löôïng keát tuûa aChöùng toû raèng löôïng keát tuûa ôû treân thu ñöôïc laø toái ña ?
34. 34 b.Neáu cho toaøn boä löôïng dung dòch A taùc duïng vôùi löôïng dö dung dòch AgNO3 thì thu ñöôïc 53,4 gam keát tuûa . Xaùc ñònh % veà khoái löôïng moãi muoái ñaõ duøng ban ñaàu ? Caâu 3.Cho 8,4 gam hoãn hôïp Zn vaø Mg taùc duïng vôùi 500 ml dung dòch HCl 2M a.Chöùng minh raèng sau phaûn öùng axit vaãn coøn dö ? b.Neáu thoaùt ra 4,48 lít khí ôû ñktc . Haõy tính soá gam Mg vaø Al ñaõ duøng ban ñaàu cTính theå tích ñoàng thôøi cuûa 2 dung dòch KOH 0,5 M vaø Ba(OH)2 1M caàn duøng ñeå trung hoøa heát löôïng axit coøn dö ? Caâu 4.Cho 7,8 gam hoãn hôïp Mg vaø Al taùc duïng vôùi 500 ml dung dòch H2SO4 1M a.Chöùng minh raèng sau phaûn öùng vôùi Mg vaø Al , axit vaãn coøn dö ? bNeáu phaûn öùng treân laøm thoaùt ra 4,368 lít khí H2 (ñktc) . Haõy tính % veà khoái löôïng cuûa Mg vaø Al ñaõ duøng ban ñaàu ? Caâu 5.Cho 31,8 gam hoãn hôïp X goàm 2 muoái MgCO3 vaø CaCO3 vaøo 0,8 lít dung dòch HCl 1M thu ñöôïc dung dòch Z . aHoûi dung dòch Z coù dö axit khoâng ? b,Cho vaøo dung dòch Z moät löôïng NaHCO3 dö thì theå tích CO2 thu ñöôïc laø 2,24 lít . tính khoái löôïng moãi muoái coù trong hoãn hôïp X ? Caâu 6.X laø hoãn hôïp hai kim loaïi Mg vaø Zn, Y laø dd H2SO4 chöa roõ noàng ñoä. -Thí nghieäm 1: Cho 24,3 gam X vaøo 2 lít Y, sinh ra 8,96 lít khí H2 -Thí nghieäm 2: Cho 24,3 gam X vaøo 3 lít Y, sinh ra 11,2 lít khí H2 a. chöùng toû raèng trong thí nghieäm 1 thì X tan chöa heát, thí nghieäm 2 thì X tan heát b.tính noàng ñoä mol cuûa axit vaø khoái löôïng moãi kim loaïi trong X ( caùc khí ño ôû ñktc) Caâu 7.Cho 39,6 gam hoãn hôïp goàm KHSO3 vaø K2CO3 vaøo 400g dd HCl 7,3%, khi xong phaûn öùng thu ñöôïc hoãn hôïp khí X coù tæ khoái so vôùi H2 baèng 25,33 vaø moät dd A. a.Chöùng minh raèng axit coøn dö b.Tính noàng ñoä phaàn traêm caùc chaát trong A.