Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Toán Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Sở giáo dục và đào tạo Sơn La (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Toán Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Sở giáo dục và đào tạo Sơn La (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH SƠN LA LỚP 9_THCS NĂM HỌC 2018-2019 MÔN TOÁN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 150 phút Năm học 2018-2019.Ngày thi 18/03/2019 Thời gian làm bài :150 phút Tên : Trƣơng Quang An .Địa chỉ : Xã Nghĩa Thắng ,Huyện Tƣ Nghĩa ,Tỉnh Quảng Ngãi.Điện thoại : 01208127776.Nguồn gốc : SƢU TẦM 6x 4 3x Câu 1 (3 điểm).Cho biểu thức A .Tìm x nguyên để A nhận 3 3x3 8 3x 2 3x 4 giá trị nguyên. Câu 2 (4 điểm). Cho phƣơng trình x2 2( m 1) x 3 m 3 0 (1). 22 a)Tìm m để phƣơng trình có hai nghiệm phân biệt x12;x thỏa mãn M x1 x 2 5x x 1 2 đạt giá trị nhỏ nhất. b)Xác định m để phƣơng trình có hai nghiệm phân biệt lớn hơn 1. Câu 3 (4 điểm). 2x 13x a)Giải phƣơng trình 6 xx22 5x 3 2x 3 x32 2x y 12 y 0 b)Giải hệ phƣơng trình 8yx22 12 Câu 4 (6 điểm).Cho 3 điểm A , B, C cố định nằm trên một đƣờng thẳng d (B nằm giữa A và C). Vẽ đƣờng tròn tâm O thay đổi nhƣng luôn đi qua B và C (O không thuộc đƣờng thẳng d). Kẻ AM và AN là các tiếp tuyến với đƣờng tròn tâm O tại M và N. Gọi I là trung điểm của BC, AO cắt MN tại H và cắt đƣờng tròn tại các điểm P và Q (P nằm giữa A và O), BC cắt MN tại K. 1. Chứng minh 4 điểm O, M, N, I cùng nằm trên một đƣờng tròn. 2. Chứng minh điểm K cố định khi đƣờng tròn tâm O thay đổi. 3. Gọi D là trung điểm của HQ, từ H kẻ đƣờng thẳng vuông góc với MD cắt đƣờng thẳng MP tại E. Chứng minh P là trung điểm của ME. Câu 5 (2 điểm). Cho hình vuông ABCD và 2019 đƣờng thẳng phân biệt thỏa mãn mỗi đƣờng thẳng đều cắt hai cạnh đối của hình vuông và chia hình vuông thành 2 phần có tỉ số diện tích là 0,5.Chứng minh rằng trong 2019 đƣờng thẳng trên có ít nhất 505 đƣờng thẳng đồng quy. Câu 1 (3 điểm).Cho biểu thức .Tìm x nguyên để A nhận giá trị nguyên. 6x 4 3x 1 Điều kiện x 0 .Ta có A .Để A nguyên thì 3 3x3 8 3x 2 3x 4 3x 2 x 3 3x 2 1 1 .Vậy x 3 là thỏa đề 3x 2 1 x 3 Câu 2 (4 điểm). Cho phƣơng trình (1).
2. m 1 a)Để phƣơng trình có hai nghiệm phân biệt x12;x thì ' (mm 1)( 4) 0 . m 4 2 2 2 Khi đó M x1 x 2 5 x 1 x 2 ( x 1 + x 2 ) 3 x 1 x 2 2 22 1 81 81 4(m 2 m 1) 9 m 9 4 m m 5 m .Vậy M đạt giá trị nhỏ nhất khi 8 16 16 1 m . 8 b) Để phƣơng trình có hai nghiệm phân biệt lớn hơn 1 thì ' (mm 1)( 4) 0 x12 x 23 m . xx12 1 Câu 3 (4 điểm). 2x 13x a)Giải phƣơng trình 6 xx22 5x 3 2x 3 5 13 5 13 2x 13x ĐKXĐ: x2 5x 3 0 x ; x .Ta có 6 .Nhận thấy 22 xx22 5x 3 2x 3 x 0 không là nghiệm của phƣơng trình. Khi x 0 thì Phƣơng trình đã cho 2 13 3 6 0. Đặt tx , ta đƣợc phƣơng trình biểu thị theo t là 33 xx 51 x xx 2 13 11 3 6 tt 1; . Với t 1 x 1 x2 x 3 0 (vô nghiệm) tt 51 2 x 11 3 11 11 73 Với t x 2 x2 11 x 6 0 x (thỏa mãn). Vậy phƣơng trình đã 2x 2 4 11 73 cho có tập nghiệm là S .  4 x32 2x y 12 y 0 x 22 y x y b)Ta có 2 2 2 2 .Từ đó suy ra nghiệm hệ là 8yx22 12 8y x 12 8 y x 12 (-2;1) và (2;-1). Câu 4 (6 điểm).Cho 3 điểm A , B, C cố định nằm trên một đƣờng thẳng d (B nằm giữa A và C). Vẽ đƣờng tròn tâm O thay đổi nhƣng luôn đi qua B và C (O không thuộc đƣờng thẳng d). Kẻ AM và AN là các tiếp tuyến với đƣờng tròn tâm O tại M và N. Gọi I là trung điểm của BC, AO cắt MN tại H và cắt đƣờng tròn tại các điểm P và Q (P nằm giữa A và O), BC cắt MN tại K. 1. Chứng minh 4 điểm O, M, N, I cùng nằm trên một đƣờng tròn. 2. Chứng minh điểm K cố định khi đƣờng tròn tâm O thay đổi. 3. Gọi D là trung điểm của HQ, từ H kẻ đƣờng thẳng vuông góc với MD cắt đƣờng thẳng MP tại E. Chứng minh P là trung điểm của ME.
3. M A P H O D Q B K E I N d C a)I là trung điểm của BC (Dây BC không đi qua O) OI  BC OIA = 900 . Ta có OMA = 900 nên ANO = 900 . Suy ra 4 điểm O, M, N, I cùng thuộc đƣờng tròn đƣờng kinh OA. b)Gọi I là trung điểm của BC suy ra IO BC ABN đồng dạng với ANC (Vì ANB ACN, CAN chung) AB AN AB.AC = AN2 . ANO vuông tại N, đƣờng cao NH nên AH.AO = AN AC AN2 AB.AC = AH.AO (1). AHK đồng dạng với AIO (g.g) AH AK Nên AI  AK AH  AO (2) AI AO AB AC Từ (1) và (2) suy ra AI.AK AB.AC AK .Ta có A, B, C cố định nên I cố AI định AK không đổi. Mà A cố định, K là giao điểm của BC và MN nên K thuộc tia AB K cố định (đpcm) ME MH c)Ta có: MHE đồng dạng QDM (g.g) MQ DQ MP MH MH MP 1 ME và PMH đồng dạng MQH (g.g) . ME = 2 MQ QH 2DQ MQ 2 MQ MP P là trung điểm ME. Câu 5 (2 điểm). Cho hình vuông ABCD và 2019 đƣờng thẳng phân biệt thỏa mãn mỗi đƣờng thẳng đều cắt hai cạnh đối của hình vuông và chia hình vuông thành 2 phần có tỉ số diện tích là 0,5.Chứng minh rằng trong 2019 đƣờng thẳng trên có ít nhất 505 đƣờng thẳng đồng quy.
4. d Gọi MN; EF là đƣờng nối trung điểm 1 hai cạnh đối của hình vuông (hình vẽ) A A1 E B Giả sử đƣờng thẳng d1 cắt cạnh AB tại A1 cắt MN tại I và cắt cạnh CD tại B1. K Ta có các tứ giác AA1B1D và BCB1A1 M N là hình thang và có MI, NI lần lƣợt là I J H các đƣờng trung bình của hai hình thang đó. D F B1 C 1 AD AA DB S 11 2IM IM 1 Khi đó AA11 B D 2 (theo GT) S1 2IN IN 2 A11 BCB BC A B B C 2 11 MI 1 1 Suy ra nên MI MN vậy điểm I cố định. Lập luận tƣơng tự ta tìm đƣợc các MN 3 3 điểm H; J; K cố định (hình vẽ). Có 4 điểm cố định mà có 2019 đƣờng thẳng đi qua nên theo nguyên lý Đirichlet ít nhất phải có 505 đƣờng thẳng đồng quy.
5. CHUYÊN GIA VỀ TOÁN HÀNG ĐẦU TẠI QUẢNG NGÃI ,NHƢNG MÀ GIÁO DỤC XÃ HỘI KHÔNG CẦN TOÁN CAO CẤP ,TOÁN NÂNG CAO ,BỒI DƢỠNG HSG TỈNH HUYỆN ,CASIO SỐ MỘT TẢI QUẢNG NGÃI – VÙNG ĐẤT NGHÈO NHẤT VIỆT NAM Kính chào tạp chí toán tuổi thơ ! Ngày 15-11-2016 tạp chí toán tuổi thơ mời mình ra Hà Nội ,Lại một lần nữa mình không ra dƣợc vì không có tiền mua vé tàu .Tại sao cuộc đời lại bất công với tôi nhƣ thế .Mình sống trên núi cao quá ,mọi thứ đều khó khăn Trên chuyến tàu của toán học luôn thiếu mình .Một lời giải mà mình giải không ra .Đó là Tiền ,tại sau toi lại bần cùng đến nhƣ vậy hả trời .Buồn cho xã hội không tận dụng nhân tài .Tuyển dụng công chức là để tìm ngƣời nhà và tiền .Kẻ nhƣ tôi thì không có : THÂN THẾ TIỀN và nhƣ thế bị vứt ra đƣờng trong chuyến tàu tốc hành của giáo dục Việt Nam .Tại sao ngƣời ta có thể mua một kg nho Nhật Bản với giá 1,3 triệu -1,5 triệu để ăn mà mình lại mua một vé tàu đi về Quảng Ngãi –Hà Nội giá 700 trăm nghìn không đƣợc ,bài toán giải mãi mà chẳng xong .Ngƣời bần cùng ,kẻ thì mua kg nho Nhật Bản 2 triệu cho đứa con 4 tuổi để ăn ,mua hàng mà phải đặt tiền cọc trƣớc .Nho này hiếm mà có kg nào nhập về là dân Việt Nam giới thƣợng lƣu mua hết trong một giời đồng hồ .Thật sự sốc ,trái cây Việt Nam rẻ nhƣ bèo mà “cho không lấy ,thấy không xin nói gì tới việc mua bán nữa “ Kính chào tạp chí toán tuổi thơ ! Tôi tên là :Trƣơng Quang An Vừa rồi ngày 4-1-2016 tôi có nhận đƣợc 1 giấy mời ra Hà Nội nhân diệp tạp chí toán tuổi thơ 15 năm tuổi .Bản thân tôi và gia đình rất vui và thấy đây là một vinh dự nhƣng hoàn cảnh gia đình quá khó khăn .Tôi đi làm lƣơng quá thấp ,dạy hợp đồng ,vợ tôi đi làm công nhân ở xa .sáng đi 5h sáng ,chiều 8h mới về nhà .Vợ tôi làm thì tháng nào có sản phẩm thì có lƣơng ,không có sản phẩm làm thì tháng đó không có lƣơng ,một tháng đƣợc 2 triệu /tháng .Hai vợ chồng làm không đủ trang trải cho cuộc sống hằng ngày .Tôi học toán-tin và chỉ dạy tin học .Thời gian làm thêm phụ gia đình nhiều để có tiền trang trải cuộc sống .Cha tôi ngày xƣa làm phụ hồ ,làm thuê
6. làm mƣớn cho ngƣời ta ,mẹ tôi đi rửa chén thuê cho các nhà quán ăn .Tôi đam mê toán học khi là học sinh cấp 1 .Tôi rất nghèo nhƣng niềm đam mê toán học trong tôi rất lớn dù tôi có hoạt đông bên lĩnh vực khác .Tôi xin chân thành cảm ơn tạp chí đã có thƣ mời tôi ra Hà Nội nhé .Tiền tàu xe đi và về ,ăn ở bản thân tôi lo không nổi nên không thể ra dự với tạp chí .Năm ngoái tôi không ra Đà Nẵng dự hội thảo đƣợc ,năm nay lại thất hứa .Xin lỗi tạp chí TOÁN TUỔI THƠ ,tuy nhiên tôi xin chúc tạp chí luôn phát triển mạnh mẽ và có nhiều ngƣời đam mê toán học nhé .Tôi xin hứa là sẽ thƣờng xuyên viết bài và gởi bài cho tạp chí toán tuổi thơ và tạp chí toán học& tuổi trẻ Tôi rất buồn .Xin chân thành ghi nhận tấm lòng của tạp chí Tên : Trƣơng Quang An Ngày sinh :20-5-1987 Tốt nghiệp cao đẳng sƣ phạm toán quảng Ngãi năm 2009 Ra trƣờng đi xin việc khắp mọi nơi vào cuối năm 2011 mới xin hợp đồng làm việc giảng dạy toán cho 1 trƣờng cấp 2 Nhà hiện nay ở Thành Phố Quảng Ngãi Thành tích lúc đi học : Lớp 8 : Học sinh đạt giải nhì học sinh giỏi toán cấp thị xã Quảng Ngãi Lớp 9 : Học sinh đạt giải ba học sinh giỏi toán cấp thị xã Quảng Ngãi Lên cấp 3 học Trƣờng Cấp 3 Chuyên Lê Khiết Năm 2005 thi đại học sƣ phạm Quy Nhơn đạt 28 điểm , tôi phải xa giảng đƣờng đại học vì mẹ tôi đau quá nặng ,gánh nặng cơm áo gạo tiền mà tôi phai chia tay đại học .Sau đó tôi về quê nhà học cao đẳng sƣ phạm Quảng Ngãi 3 năm học tại đây tôi là sinh viên giỏi nhất khoa về Toán học .Các Thành tích : - Giải nhất toán lý sơ cấp 3 năm học 2006,2007,2008 -Ba năm giải nhất môn giải tích trong kỳ thi ÔLIMPIC TOÁN SINH VIÊN cấp trƣờng Cao Đẳng Sƣ Phạm Quảng Ngãi năm học 2006 ,2007,2008 -Trong 3 lần đại diện cho trƣờng thi ÔLIMPIC TOÁN SINH VIÊN Toàn quốc thì 1 lần đạt giải ba ,1 lần giải khuyến khích . -Ba năm liền đạt giải nhất trong kỳ thi sinh viên giải toán trên máy tính casio cấp trƣờng .
7. -Sinh viên đầu tiên của trƣờng cao đẳng sƣ phạm đƣợc đăng đề trong mục đề ra kỳ này của tạp chí toán học tuổi trẻ -Sinh viên đầu tiên của trƣờng cao đẳng sƣ phạm đƣợc đăng bài trong mục chuyên đề của đặc san tạp chí toán học tuổi trẻ -Giáo viên đầu tiên của tỉnh Quảng Ngãi đƣợc đăng bài trên đặc san tạp chí toán học và tuổi trẻ -Hiện nay sáng dạy ở trƣờng vì đồng lƣơng quá thấp nên đi dạy kém khắp nơi đề kiếm thêm tiền để trang trải cuộc sống hằng ngày và phụ giúp cha mẹ nghèo ở quê Quảng Ngãi -Bản thân là ngƣời rất đam mê môn toán từ khi tôi còn là học sinh lớp 7 , hiện nay tôi thƣờng giải các bài tập khó và dạy kèm cho các học sinh có nhu cầu vào chuyên toán -Hiện nay bản thân muốn học lên đại học nhƣng có lẻ ƣớc mơ đó của tôi không thành hiện thức vì chuyện tiền bạc va gia đình hoàn cảnh -Những giáo viên yêu toán nếu có nhu cầu giải các bài toán khó và giao lƣu học hỏi -Xóm tôi bình thƣờng lắm ,bọn nhỏ ngây thơ ,ngộ nghĩnh đáng yêu .Hằng ngày bọn trẻ xóm tôi thƣờng nhờ tôi giúp các bài toán khó .Tôi đến với tạp chí toán học tuổi trẻ khi tôi còn là một học sinh lớp 7 .Mƣời sáu năm qua tôi đã coi tạp chí nhƣ một ngƣời bạn quen thuộc mà tôi mong đợi vào ngày 15 hằng tháng .Ban đầu tôi thích thú tò mò tìm thêm tài liệu ,sau nay cố gắng giải các bài tập trong chuyên mục đề ra kỳ này .Trong 16 năm qua tạp chí đã cho tôi đƣợc tiếp xúc với các bài toán rất hay ,chuyên đề hay .Ba năm học cao đẳng là thời gian đẹp nhất cuộc đời tôi .Tôi bƣớc vào sƣ phạm toán với nền tảng kiến thức vô cùng tốt .Ngay tôi đƣợc tạp chí đăng 1 bài trên chuyên mục đề ra kỳ này tôi rất vui sƣớng ,không tả nỗi .Đó là thời điểm năm 2008 ,khi đó tôi chỉ là 1 sinh viên nghèo của trƣờng ,điều kiện học tập không có ,sinh viên cao đẳng nhƣ tôi viết bài cho 1 tạp chí toán học là điều viễn vông ,đó là sƣ thật .Nhƣng tôi không nản lòng và cuối cùng tôi cũng đạt đƣợc ƣớc mơ của tôi .Những ngày đó thật khó khăn ,tôi chỉ ghi bài giải trên giấy A4 rồi đem thƣ ra bƣu điện gởi .Cách đây 1 năm thì có chị họ làm quán PHÔ T Ô COPPY bán lại một chiếc máy tính đề bàn cũ ,tôi mua với giá 500 ngàn ,vui lắm các bạn ,thế là từ nay có thể đánh vi tinh các bài toán mà minh suy nghĩ và sƣu tầm ,sau khi hoàn thiện tôi chạy ra quán PHÔ T Ô COPPY để gởi vì nhà không có mạng INTERNET .Có lẽ tôi sẽ gục ngã trƣớc cuộc sống nghèo khổ và thiếu tiền bạc nếu nhƣ tôi không có niềm đam mê toán học .Tôi nhớ mãi năm 2008khi cầm trên tay tờ báo có đăng bài của minh tôi đã vui run luôn ,tôi ra bƣu điện mua báo toán ,trên kệ báo còn đúng 1 tờ ,đọc và thấy tên mình và tôi đã lên xe đạp cà tàng của sinh viên đạp nhanh nhanh về nhà ,thật nhanh ,tôi không biết tôi đã qua mấy ngã tƣ nữa ,chỉ biết đạp thật nhanh .Mấy tháng sau có thƣ nhận tiên nhuận bút 120.000 ,đối với 1 đứa sinh viên nghèo nhƣ tôi đó là số tiền 1 tháng đề ăn sáng đi học ,vui lắm các bạn ak .Sinh viên qua nhanh ,ra trƣơng vì hoàn cảnh cha mẹ đau và không có tiền,không nơi nào nhận mình vào dạy học ,mình đã đi chạy bàn cà phê,chạy bàn đám cƣới cho nhà hàng ,mình đi dạy kèm khắp nơi ,có khi phải đi chạy xe ôm nhƣng khi rảnh mình thƣờng lấy tạp chí toán học ra xem .Tạp chí nhƣ một phần trong cơ thể mình ,rồi sau 4 năm chạy việc khắp nơi tôi cũng xin đƣợc hợp đồng cho 1 trƣờng cấp 2 để dạy toán . Nhà tôi hiện nay sách toán rất nhiều ,16 năm qua tôi đã có trong tay khoảng 451 số báo toán học ,mua có ,tôi mƣợn báo để phô tô cũng có .Hồi xƣa khi tới ngày 15 hằng tháng tôi thƣờng ra bƣu điện đề mua ,từ nhà đạp xe đạp ra ,tới nơi mệt nhƣng khi mua đƣợc
8. báo là tôi vui lắm .Vào năm 2014 thì đi làm cuộc sống cũng đỡ khó khăn thì tôi mạnh dạn dành tiên lên bƣu điện đặt báo để nhân viên giao tận nhà luôn .Qua thời gian tôi cung mua đƣợc chiếc xe máy cũ đề đi làm .Qua nhũng tâm sự này tôi muốn các bạn yêu toán mà có điều kiện hơn tôi hãy cố gắng lên nhé ,hãy đặt mua tạp chí toán học ,hãy viết bài cho tạp chí .Tiền trong cuộc sống không là gì ,nếu chúng ta cố gắng và có ý chí thì chúng ta sẽ thành công .Tôi hiện nay có 2 ƣớc mơ ,thứ nhất đƣợc ra thăm toán chí toán học tuổi trẻ 1 lần cho biết ,năm ngoái đƣợc tạp chí toán học tuổi thơ mời ra dự buổi hội thảo toán học ở Đà Nẵng nhƣng do công việc và cha mẹ đau nặng tôi đã không ra .Thứ 2 mong đƣợc học lên đại học hệ chính quy .Mặc dù ở quê tôi có dạy hệ tại chức ,nhƣng tôi thích học chính quy hơn ,ƣớc mơ đó có thể với mọi ngƣời rất đơn giản nhung với mình khó vì gia đình ,cha mẹ ,tiền bạc phải mƣu sinh vì cuộc sống hằng ngày . Trên toàn quốc ,nếu trƣờng nào cần giáo viên nhƣ tôi thì liên hệ số điện thoại 01208127776 .Không biết tạp chí toán học có tuyển một cộng tác viên trình độ cao đẳng nhƣ tôi không .Lƣơng hợp đồng 15.000đ/tiết quá thấp ,tôi không sống đƣợc bằng nghề sƣ phạm , Một ngƣời đam mê Toán và tạp chí toán học và tuổi trẻ , tạp chí toán tuổi thơ Nghĩa Thắng ,Tƣ Nghĩa ,Quảng Ngãi Trƣơng Quang An