Đề cương ôn thi Hóa học Lớp 12 (Sách Chân trời sáng tạo) - Chương 2: Bảng tuần hoàn hóa học

Nội dung text: Đề cương ôn thi Hóa học Lớp 12 (Sách Chân trời sáng tạo) - Chương 2: Bảng tuần hoàn hóa học

1. CHƯƠNG 2 : BẢNG TUẦN HOÀN HÓA HỌC BÀI 5: CẤU TẠO CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC A. PHẦN TỰ LUẬN Câu 1. [CTST - SGK]Viết cấu hình electron nguyên tử và xác định vị trí của các nguyên tố sau trong bảng tuần hoàn. Cho biết chúng thuộc khối nguyên tố nào (s,p,d,f) và chúng là kim loại, phi kim hay khí hiếm: a) Neon tạo ra ánh sáng màu đỏ khi sử dụng trong các ống phóng điện chân không, được sử dụng rộng rãi trong các biển quảng cáo. Cho biết Neon có số hiệu nguyên tử là 10. b) Megnesium được sử dụng để làm cho hợp kim bền nhẹ, đặc biệt được ứng dụng cho ngành công nghiệp hàng không. Cho biết Mg có số hiệu nguyên tử là 12 Câu 2. [CTST - SGK]Dãy gồm các nguyên tố nào sau đây có tính chất hóa học tương tự nhau? Vì sao? a) Oxygen (Z=8), nitrogen (Z=7), carbon (Z=6) b) Lithium (Z=3), sodium (Z=11), potassium (Z=19) c) Helium (Z=2), neon (Z=10), argon (Z=18) Câu 3. [CTST - SGK]Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố sau: a) Nguyên tố thuộc chu kỳ 4, nhóm IIA b) Nguyên tố khí hiếm thuộc chu kỳ 3. Câu 4. [CTST - SBT] Hãy giải thích vì sao chu kỳ 2 chỉ có 8 nguyên tố? Câu 5. [CTST - SBT] Xác định vị trí của nguyên tố (ô, chu kỳ, nhóm) của nguyên tố có a) Số hiệu nguyên tử là 20, là nguyên tố giúp xương chắc khỏe, phòng ngừa những bệnh loãng xương, giảm tình trạng đau nhức và khó khăn trong vận dộng, làm nhanh làm các vết nứt gãy trên xương. b) 9 electron, được sử dụng để điều chế một số dẫn xuất hydrocacbon, làm sản phẩm trung gian để sản xuất ra chất dẻo c) 28 proton, được dùng trong việc chế tạo hợp kim chống ăn mòn. d) Số khối là 52 và 28 neutron, dùng chế tạo thép không gỉ. Câu 6. [CTST - SBT] Viết cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố và xác định tên nguyên tố: a) Chu kỳ 3, nhóm IIIA, được dùng trong ngành công nghiệp chế tạo, cụ thể là tạo ra các chi tiết cho xe ô tô, xe tải, tàu hỏa, tàu biển và cả máy bay. Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 1
2. b) Chu kỳ 4, nhóm IB, được sử dụng rất nhiều trong sản xuất các nguyên liệu như dây diện, que hàn, tay cần, các đồ dùng nội thất trong nhà, các tượng đúc, nam châm điện từ, các động cơ máy móc . Câu 7. [KNTT - SGK] Dựa vào bảng tuần hoàn, hãy cho biết: Mg(Z=12); P(Z=15); Fe(Z=26); Ar(Z=18) thuộc loại nguyên tố nào sau đây ? a) s, p, d hay f ? b) phi kim, kim loại hay khí hiếm ? Câu 8. [KNTT - SGK] Nguyên tố phosphorus có Z=15, có trong thành phần một loại phân bón, diêm, pháo hoa; nguyên tố calcium có Z=20 đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt là xương và răng. Xác định vị trí của hai nguyên tố trên trong bảng tuần hoàn và cho biết chúng thuộc loại nguyên tố s, p hay d; là kim loại, phi kim hay khí hiếm ? Câu 9. [KNTT - SGK] Sulfur (S) là chất rắn, xốp, màu vàng hơi nhạt ở điều kiện thường. Sulfur và hợp chất của nó được sử dụng trong acquy, bột giặt, thuốc diệt nấm; do dễ cháy nên S còn được dùng để sản xuất các loại diêm, thuốc súng, pháo hoa, Trong bảng tuần hoàn, nguyên tố S nằm ở chu kì 3, nhóm VIA. a) Nguyên tử của nguyên tố S có bao nhiêu electron thuộc lớp ngoài cùng ? b) Các electron lớp ngoài cùng thuộc phân lớp nào ? c) Viết cấu hình electron của nguyên tử S ? d) S là nguyên tố kim loại hay phi kim ? Câu 10. [CD - SBT]Em cần giải một mật mã sử dụng các kí hiệu nguyên tố để xác định các chữ cái trong mật mã. Quy tắc của mật mã như sau: (1) Cho một dãy số, trong đó mỗi số là tổng của số hiệu nguyên tử và số lớp electron của một nguyên tử ứng với một nguyên tố hóa học. (2) Chữ cái đầu tiên trong kí hiệu hóa học của mỗi nguyên tố thu được từ việc giải mã đầy đủ dãy số ở quy tắc thứ nhất sẽ tương ứng với một chữ cái trong mật mã. Em hãy thử giải mật mã theo quy tắc trên với dãy số sau:8, 2, 69, 29, 58, 19, 26, 42, 76 ( các chữ cái của mật mã sắp xếp theo đúng thứ tự tương ứng với các con số). Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 2
3. DẠNG : XÁC ĐỊNH NGUYÊN TỐ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN Câu 1 [KNTT - SBT] Hợp chất ion XY được sử dụng để bảo quản mẫu tế bào trong viện nghiên cứu dược phẩm và hóa sinh vì ion ngăn cản sự thủy phân của glycogen. Trong phân tử XY, số electron của anion bằng số electron của cation và tổng số electron của XY là 20. Biết trong mọi hợp chất, Y chỉ có một mức oxy hóa duy nhất. Hãy xác định vị trí của X, Y trong bảng tuần hoàn ? Câu 2 [KNTT - SBT] Nguyên tử của nguyên tố R có tổng số hạt mang điện và không mang điện là 34. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 10. Xác đinh kí hiệu và vị trí của R trong bảng tuần hoàn ? Câu 3 [KNTT - SBT] A và B là hai nguyên tố thuộc cùng một nhóm A và hai chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn và ZA.+ZB=32. Hãy xác định vị trí của A và B trong bảng tuần hoàn ? Câu 4: Hai nguyên tố A và B đứng kế tiếp nhau trong cùng 1 chu kỳ và có tổng số hạt proton của hai nguyên tử thuộc hai nguyên tố A, B là 25. Xác định vị trí của A và B trong bảng tuần hoàn? Câu 5: Nguyên tử của nguyên tố A có tổng số electron trong các phân lớp p là 7. Nguyên tử của nguyên tố B có tổng số hạt mang điện nhiều hơn tổng số hạt mang điện của A là 8. Xác định vị trí các nguyên tố A và B trong BTH. Câu 6: Hai nguyên tố A và B đều thuộc cùng một nhóm A và thuộc hai chu kỳ liên tiếp. Tổng số hạt proton của hai nguyên tử hai nguyên tố đó là 18. a/ Viết cấu hình e của hai nguyên tử nguyên tố đó. b/ Xác định vị trí của hai nguyên tố đó trong bảng TH. Câu 7:A, B là hai nguyên tố trong cùng một nhóm và ở hai chu kì liên tiếp trong bảng tuầnhoàn. Tổng số hạt proton trong hạt nhân của A và B là 32. Xác định vị trí của hai nguyên tố trong bảng HTTH? Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 3
4. Câu 8:[CTST - SBT] X và Y là hai nguyên tố thuộc chu kỳ nhỏ, thuộc 2 nhóm A kế tiếp nhau trong bảng tuần hoàn. Ở trạng thái đơn chất, X và Y phản ứng được với nhau. Tổng số proton trong hạt nhân nguyên tử của X và Y là 23. Biết rằng X đứng sau Y trong bảng tuần hoàn. Xác định tên nguyên tố X, Y. Câu 9 : AB2 là chất khí được sử dụng là chất làm lạnh quan trọng, nhất là với ngành công nghiệp thực phẩm để lưu giữ cho vận chuyển và bảo quản các sản phẩm đông lạnh, kem, Tuy nhiên, khi hàm lượng khí này vượt quá mức cho phép, nó sẽ gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính, ảnh hưởng tiêu cực đến tất cả các sinh vật sống trên Trái Đất. Trong phân tử AB2 có tổng số hạt mang điện bằng 44. Số hạt mang điện của nguyên tử B nhiều hơn số hạt mang điện của nguyên tử A là 4. a) Hãy tính số electron phân lớp ngoài của nguyên tử nguyên tố A ? b)Hãy cho biết nguyên tử nguyên tố B là kim loại, phi kim hay khí hiếm ? Vì sao ? B. PHẦN TRẮC NGHIỆM 1. Mức độ nhận biết Câu 1 [KNTT - SGK] Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo ba nguyên tắc, nguyên tắc nào sau đây là đúng ? A. Nguyên tử khối tăng dần. B. Cùng số lớp electron xếp cùng một cột. C. Điện tích hạt nhân tăng dần. D. Cùng số electron hóa trị xếp cùng hàng. Câu 2 [KNTT - SBT] Bảng tuần hoàn hiện nay không áp dụng nguyên tắc sắp xếp nào sau đây ? A. Mỗi nguyên tố hóa học được xếp vào một ô trong bảng tuần hoàn. B. Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần khối lượng nguyên tử. C. Các nguyên tố có cùng số lớp electron trên nguyên tử được xếp thành một hàng. D. Các nguyên tố có cùng số electron hóa trị trong nguyên tử được xếp thành một cột. Câu 3 [KNTT - SBT] Ô nguyên tố trong bảng tuần hoàn không cho biết thông tin nào sau đây ? A. Kí hiệu nguyên tố.B. Tên nguyên tố. C. Số hiệu nguyên tử. D. Số khối của hạt nhân. Câu 4 [KNTT - SBT]Chu kì là dãy các nguyên tố được sắp xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần, nguyên tử của chúng có cùng ? A. Số electron. B. Số lớp electron. C. Số electron hóa trị. D. Số electron ở lớp ngoài cùng. Câu 5 [KNTT - SBT] Bảng tuần hoàn hiện nay có số chu kì và số hàng ngang lần lượt là A. 7 và 9.B. 7 và 8. C. 7 và 7.D.6 và 7. Câu 6 [KNTT - SBT] Bảng tuần hoàn hiện nay có số cột, số nhóm A và số nhóm B lần lượt là A. 18, 8, 8.B. 18, 8, 10. C. 18, 10, 8.D. 16, 8, 8. Câu 7 [KNTT - SBT] Số thứ tự của nhóm (trừ hai cột 9, 10 của nhóm VIIIB) bằng: A. Số electron.B. Số lớp electron. C. Số electron hóa trị. D. Số electron ở lớp ngoài cùng. Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 4
5. Câu 8 [CD - SBT]Những nguyên tố được xếp riêng bên dưới bảng tuần hoàn thuộc khối nguyên tố nào? A. sB. p C. dD. f 2. Mức độ thông hiểu Câu 9 [KNTT - SBT] Nguyên tố Al có Z= 13, thuộc chu kì 3, có số lớp electron là A. 1.B. 2. C. 3.D. 4. Câu 10 [KNTT - SBT] Nguyên tử của các nguyên tố trong cùng một nhóm A(trừ He) có cùng ? A. Số electron.B. Số lớp electron. C. Số electron hóa trị. D. Số electron ở lớp ngoài cùng. Câu 11 [KNTT - SBT] Nguyên tố Cl(Z=17) thuộc nhóm VIIA, có số electron hóa trị là A. 4.B. 5. C. 6. D. 7. Câu 12 [KNTT - SBT] Ví trí của nguyên tố có Z = 15 trong bảng tuần hoàn là A. Chu kì 4, nhóm VIB. B. Chu kì 3, nhóm VA. C. Chu kì 4, nhóm IIA. D. Chu kì 3, nhóm IIB. Câu 13 [CTST - SBT] X là nguyên tố rất cần thiết cho sự chuyển hóa của calcium, phosphorus, sodium, potassium, vitamin C và các vitamin nhómB. Ở trạng thái cơ bản, cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử X là 3s2. Số hiệu nguyên tử của X là A. 12B. 13 C. 11D. 14 Câu 14[CD - SGK] Mendeleev sắp xếp các nguyên tố hóa học vào bảng tuần hoàn dựa theo quy luật về A. khối lượng nguyên tử.B. cấu hình electron. C. số hiệu nguyên tử. D. số khối Câu 15 [CD - SBT] Số hiệu nguyên tử của nguyên tố hóa học bằng A. số thứ tự của ô nguyên tố.B. số thứ tự của chu kì. C. số thứ tự của nhóm. D. số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử. Câu 16 [CTST - SBT] Chu kỳ là A. dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều khối lượng nguyên tử tăng dần. B. dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron được xếp theo chiều số khối tăng dần. C. dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều điện tích hạt nhân nguyên tử tăng dần. D. dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều số neutron tăng dần. Câu 17 [CTST - SBT] Nhóm nguyên tố là A. tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cùng cấu hình electron giống nhau được xếp ở cùng 1 cột. B. tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron gần giống nhau, do đó có tính chất hóa học giống nhau và được xếp thành một cột. C. tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được xếp cùng một cột. D. tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có tính chất hóa học giống nhau và được xếp cùng một cột. Câu 18 [CTST - SBT] Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố được sắp xếp không theo nguyên tắc nào? A. Theo chiều tăng của điện tích hạt nhân. B. Các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng. C. Các nguyên tố có cùng số electron hóa trị trong nguyên tử được xếp thành một cột. D. Theo chiều tăng khối lượng nguyên tử. Câu 19 [CTST - SBT] Sulfur dạng kem bôi được sử dụng để điều trị mụn trứng cá. Nguyên tử sulfur có phân lớp electron ngoài cùng là 3p4. Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về nguyên tử sulfur? A. Lớp ngoài cùng của sulfur có 6 electron. Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 5
6. B. Hạt nhân nguyên tử sulfur có 16 electron. C. Trong bảng tuần hoàn sulfur nằm ở chu kỳ 3. D. Sufur nằm ở nhóm VIA Câu 20 [CD - SBT]Cho cấu hình electron các nguyên tố sau đây: 1 5 1 10 2 5 2 2 5 10 1 Na: [Ne]3s , Cr: [Ar]3d 4s ,Br: [Ar]3d 4s 4p , F: 1s 2s 2p , Cu:[Ar]3d 4s . Số nguyên tố thuộc khối s,p,d trong các nguyên tố trên lần lượt là A. 2, 1, 2.B. 1, 2, 2. C. 1, 1, 3. D. Không xác định được. 3. Mức độ vận dụng – vận dụng cao Câu 21 [CD - SBT] Hình bên mô tả ô nguyên tố của vàng trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học Những thông tin thu được từ ô nguyên tố này là A. Vàng có ký hiệu là Au, nguyên tử có 79 proton, nguyên tử khối trung bình là 196,97. B. Vàng và các hợp chất của vàng có ký hiệu là Au, có số hiệu nguyên tử là 79, nguyên tử khối trung bình là 196,97. C. Vàng và các hợp chất của vàng có ký hiệu là Au, có số hiệu nguyên tử là 79, vàng có hai đồng vị với số khối là 196 và 197. D. Vàng có ký hiệu là Au, số hiệu nguyên tử là 79, có hai đồng vị với số khối là 196 và 197. Câu 22 [CD - SBT] Cấu hình electron của nguyên tử oxygen là 1s22s22p4.Vị trí của oxygen trong bảng tuần hoàn là A. ô số 6, chu kì 2, nhóm VIA.B. ô số 6, chu kì 3, nhóm VIB. C. ô số 8, chu kì 2, nhóm VIA. D. ô số 8, chu kì 2, nhóm VIB. Câu 23 [CD - SBT] Cấu hình electron của nguyên tử sắt là 1s22s22p63s23p63d64s2.Vị trí của sắt trong bảng tuần hoàn là A. ô số 26, chu kì 3, nhóm VIIIB.B. ô số 26, chu kì 3, nhóm VIIIA. C. ô số 26, chu kì 4, nhóm VIIIA. D. ô số 26, chu kì 4, nhóm VIIIB. Câu 24 [VD]Số thứ tự của nguyên tố chlorine là 17, chlorine thuộc A. chu kì 3, nhóm VIIB.B. chu kì 4, nhóm VIIA. C. chu kì 3, nhóm VIIA. D. chu kì 4, nhóm VIIA. Câu 25 [VD]Nguyên tử nguyên tố X có tổng số electron trong các phân lớp p là 8. Vị trí của X trong bảng tuần hoàn là A. X có số thứ tự 13, chu kì 3, nhóm IIIA.B. X có số thứ tự 14, chu kì 3, nhóm IVA. C. X có số thứ tự 12, chu kì 3, nhóm IIA. D. X có số thứ tự 15, chu kì 3, nhóm VA. Câu 26 [VD] Chocấu hình electron của các nguyên tố X1, X2, X3, X4 như sau: 2 2 6 1 X1: 1s 2s 2p 3s 2 2 6 2 5 X2: 1s 2s 2p 3s 3p 2 2 6 2 6 2 X3: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 2 2 6 2 6 6 2 X4: 1s 2s 2p 3s 3p 3d 4s Các nguyên tố thuộc cùng khối nguyên tố s là A. X1, X2.B. X 1, X3.C. X 3, X4.D. X 1, X4. Câu 27 [VD]Cho các phát biểu sau (a)Ở trạng thái cơ bản cấu hình electron nguyên tử của nguyên tố X là 1s22s22p63s23p4. Vị trí của nguyên tố X trong bảng tuần hoàn là ô số 16, chu kỳ 3, nhóm VIB. (b) Nguyên tử của nguyên tố X có 10p, 10e và 10n. Trong bảng tuần hoàn X ở chu kỳ 2, nhóm VA. (c) Ion X2- có cấu hình electron lớp ngoài cùng là 2s22p6. Nguyên tố X thuộc ô 12, chu kỳ 3, nhóm IIA. Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 6
7. (d) Các khối nguyên tố d và f đều là kim loại. Số phát biểu sai là A. 1B. 2 C. 3D. 4 Câu 28 [VDC]Cho 5 nguyên tố A, X, Y, Z, T theo thứ tự thuộc 5 ô liên tiếp nhau trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, có số hiệu nguyên tử tăng dần. Tổng số hạt mang điện trong 5 nguyên tử của 5 nguyên tố trên bằng 100. Cho các phát biếu sau: (a)Nguyên tố A là oxygen và T là nguyên tố Magnesium. (b) A, X, Ythuộc loại là nguyên tố p. (c) Z, T thuộc loại nguyên tố#d. (d) Z, T thuộc loại là nguyên tố kim loại. Số phát biểu đúng là A. 1B. 2 C. 3D. 4 Bộ lông làm đẹp con công, tri thức làm đẹp con người. Page 7