Giáo án Đại số Lớp 9 - Tuần 24

Nội dung text: Giáo án Đại số Lớp 9 - Tuần 24

1. TuÇn 24 Ngµy so¹n: / ./ Ngµy d¹y : Líp 9C: ./ ./ . TiÕt 49-§2: ®å thÞ Hµm sè y=ax2 (a≠0) I.môc tiªu - Veà kieán thöùc :HS bieát ñöôïc daïng cuûa ñoà thò haøm soá y = ax2 (a ≠ 0) vaø phaân bieät ñöôïc chuùng trong hai tröôøng hôïp a > 0, a < 0 - Veà kó naêng:Naém vöõng tính chaát cuûa ñoà thò vaø lieân heä ñöôïc tính chaát cuûa ñoà thò vôùi tính chaát cuûa haøm soá Bieát caùch veõ ñoà thò y = ax2 (a ≠0) - Veà thaùi ñoä : Giaùo duïc tính caån thaän , tính linh hoaït II. Phöông tieän daïy hoïc GV: Baûng phuï HS: Hoïc baøi vaø laøm baøi taäp III.tiÕn tr×nh d¹y- häc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ghi b¶ng HÑ1: Giôùi thieäu baøi Ñaët vaán ñeà: Ta ñaõ bieát treân maët phaúng toaï ñoä, ñoà thò haøm soá y = f(x) laø taäp hôïp caùc ñieåm M(x;f(x)). Ñeå xaùc ñònh moät ñieåm HS: Laéng nghe cuûa ñoà thò ta laáy moät giaù trò cuûa x laøm hoaønh ñoä thì tung ñoä laø giaù trò töông öùng y = f(x) Ta ñaõ bieát ñoà thò haøm soá y = ax +b laø moät ñöôøng thaúng, tieát naøy Ví duï 1: Ñoà thò haøm soá y=2x2 ta seõ xem ñoà thò cuûa haøm soá y = - - - 2 x 0 1 2 3 ax (a ≠ 0) coù daïng nhö theá naøo? 3 2 1 GV: Haõy xeùt ví duï 1 . y= HÑ2: Ví duï 1 HS: Traû lôøi 1 1 2x 8 2 0 2 8 ? Em coù nhaän xeùt gì veà heä soá a 8 8 cuûa haøm soá naøy? 2 GV ®­a b¶ng phô cã ghi nd cho Laáy caùc ñieåm A(-3; 18); c¸c gi¸ trÞ t­¬ng øng sau: HS: Quan saùt B(-2; 8); GV yeâu caàu HS quan saùt veõ HS: Veõ ñoà thò C(-1;2); O(0; 0) C’(1; 2); B’(2; ñöôøng cong qua caùc ñieåm ñoù 8); A’(3;18) GV yeâu caàu HS veõ ñoà thò vaøo vôû HS: Ñoà thò haøm soá laø moät GV: Nhaän xeùt daïng cuûa ñoà thò: ñöôøng cong Ñoà thò laø Parabol. GV yeâu caàu HS laøm ?1
2. ? Haõy nhaän xeùt vò trí ñoà thò haøm soá y = 2x2 vôùi truïc hoaønh? ? Haõy nhaän xeùt vò trí caëp ñieåm A, A’ñoái vôùi truïc Oy? Töông töï ñoái HS: -Ñoà thò haøm soá y = 2x2 vôùi caùc caëp ñieåm B, B’ vaø C, C’? naèm phía treân truïc hoaønh ? Ñieåm naøo laø ñieåm thaáp nhaát -Avaø A’ ñoái xöùng nhau qua cuûa ñoà thò? truïc Oy GV cho HS suy nghó caù nhaân roài B vaø B’ ñoái xöùng nhau qua goïi HS ñöùng leân traû lôøi truïc Oy HÑ2: Ví duï 2 C vaø C’ ñoái xöùng nhau qua GV goïi 1 HS leân baûng laáy caùc truïc Oy ñieåm treân maët phaúng toaï ñoä Ñieåm O laø ñieåm thaáp nhaát 1 cuûa ñoà thò 1 2 M(-4; -8) ; N(-2; -2); P(-1; - ) Ví duï 2: §å thÞ hµm sè y=- x 2 2 1 Ñoà thò haøm soá ñi qua caùc ñieåm: P’(1; ) ; N’(2; -2); M’(4; – 8) 1 2 M(-4; -8) ; N(-2; -2); P(-1; - ) roài laàn löôït noái chuùng ñeå ñöôïc 2 1 moät ñöôøng cong P’(1; ) ; N’(2; -2); M’(4; – 8) 2 GV: NhËn xÐt baøi treân baûng HS: Leân baûng choïn ñieåm vaø GV yeâu caàu HS laøm ?2/SGK. veõ ñoà thò x NhËn xÐt vÞ trÝ ®å thÞ hµm sè y = HS veõ vaøo vôû 1 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 x2 víi trôc Ox? O 2 -5 5 y HS: Laéng nghe P ? H·y nhËn xÐt cÆp ®iÓm M, M’ P' 1 2 -2 ®èi víi trôc Oy? t­¬ng tù N, N’ vµ HS: Ñoà thò haøm soá y = x N N' P, P’? 2 naèm phía d­íi truïc hoaønh. -4 D ? NhËn xÐt vÞ trÝ cña ®iÓm O so víi E E' c¸c ®iÓm cßn l¹i trªn ®å thÞ? HS: Tr¶ lêi. GV: Gäi hs tr¶ lêi. M vaø M’ ñoái xöùng nhau qua -6 GV: §­a nhËn xÐt ë SGK lªn trªn truïc Oy b¶ng phô. M -8 M' GV: Gäi hs ®äc phÇn nhËn xÐt N vaø N’ ñoái xöùng nhau qua trong SGK. truïc Oy GV cho HS laøm ?3/SGK. P vaø P’ ñoái xöùng nhau qua -10 Yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm truïc Oy Moãi nhoùm laáy ñoà thò cuûa baïn veõ HS: Ñieåm O laø ñieåm cao nhaát ñeïp vaø chính xaùc nhaát ñeå thöïc cuûa ñoà thò hieän ?3/SGK. ? Neáu khoâng yeâu caàu tính toaùn HS: Quan saùt tung ñoä cuûa ñieåm D baèng 2 caùch HS ñöùng leân ñoïc thì em choïn cacùh naøo? vì sao? HS hoaït ñoäng nhoùm GV: Haõy kieåm tra laïi baèng tính toaùn? a) Treân ñoà thò, xaùc ñònh ñieåm GV kieåm tra baøi laøm cuûa caùc D coù hoaønh ñoä laø 3 nhoùm khaùc Baèng ñoà thò suy ra tung ñoä ? 3 GV neâu chuù yù khi veõ ñoà thò haøm cuûa ñieåm D baèng -4,5
3. soá y = ax2 ( a ≠ 0 ) Caùch 2: Tính y vôùi x = 3 ta coù: GV: Vì ñoá thò haøm soá y = ax2 (a 1 1 y = - x2 = - .32 = -4,5 ≠ 0) luoân ñi qua goác toaï ñoä vaø 2 2 nhaän truïc tung Oy laøm truïc ñoái hai kÕt qu¶ b»ng nhau: xöùng neân khi veõ ñoà thò cuûa haøm HS: Chän c¸ch 2 v× ®é chÝnh x¸c cao h¬n. soá naøy, ta chæ caàn tìm moät soá Trªn ®å thÞ ®iÓm E vµ E’ ®Òu ñieåm ôû beân phaûi truïc Oy roài laáy cã tung ®é b»ng -5. caùc ñieåm ñoái xöùng vôùi noù qua Gi¸ trÞ hoµnh ®é cña ®iÓm E Oy. kho¶ng -3,2 vµ ®iÓm E’ kho¶ng (GV thùc hµnh mÉu cho hs b»ng vÏ 3,2. 1 HS: Hoµnh ®é cña ®iÓm E’ ®å thÞ hµm sè y x2 ) ≈3,16. 3 ? Sù liªn hÖ cña ®å thÞ y= ax2 (a≠0) HS: Quan saùt vaø laéng nghe 2 x víi tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax . 4 2 ? §å thÞ y = 2x cho ta thÊy ®iÒu 3 g×? HS: §å thÞ y = 2x2 ta thÊy víi a GV: Gäi hs kh¸c nªu nhËn xÐt víi > 0, khi x ©m vµ t¨ng ®å thÞ ®i 2 1 xuèng(tõ tr¸i sang ph¶i) chøng ®å thÞ hµm sè y = x2 1 2 tá hµm sè nghÞch biÕn. Khi x y d­¬ng vµ t¨ng th× ®å thÞ ®i lªn (tõ tr¸i sang ph¶i) chøng tá -3 -2 -1 O 1 2 3 hµm sè ®ång biÕn. HS nhËn xÐt vÒ hµm sè y = 1 x2 (a < 0). 2 * Höôùng daãn veà nhaø - Lµm c¸c bµi tËp 4, 5/tr36,37/SGK vµ bµi 6/tr38/SGK; ¤n l¹i phÇn lý thuyÕt cña bµi häc. IV . Löu yù khi söû duïng giaùo aùn: GV cho hoïc sinh chuaån bò thöôùc veõ ñoà thò Ngµy so¹n: / ./ Ngµy d¹y : Líp 9C: ./ ./ . TiÕt 50: LuyÖn tËp I.môc tiªu - VÒ kiÕn thøc :HS ®­îc cñng cè nhËn xÐt vÒ ®å thÞ hµm sè y=ax2 víi a ≠ 0 qua viÖc vÏ ®å thÞ hµm sè y=ax - VÒ kü n¨ng: HS ®­îc rÌn luyÖn kü n¨ng vÏ ®å thÞ hµm sè y=ax2, kü n¨ng ­íc l­îng c¸c gi¸ trÞ cña mét sè ®iÓm biÓu diÔn c¸c sè v« tØ -VÒ th¸i ®é: HS ®­îc biÕt thªm mèi quan hÖ chÆt chÏ cña hµm sè bËc nhÊt vµ hµm sè bËc hai ®Ó sau nµy cã thªm c¸ch t×m nghiÖm ph­¬ng tr×nh bËc hai b»ng ®å thÞ, c¸ch t×m gi¸ trÞ lín nhÊt vµ gi¸ trÞ nhá nhÊt qua ®å thÞ. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc
4. GV: B¶ng phô vµ th­íc kÎ. HS: ChuÈn bÞ kiÕn thøc cho tiÕt bµi tËp. III.tiÕn tr×nh d¹y- häc Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ghi b¶ng H§1KiÓm travµ ch÷a bµi cò I) Ch÷a bµi tËp ? Neâu tính caùch veõ ñoà thò haøm soá Bµi 6/38 y=ax2? HS: Tr¶ lêi a) ? Chöõa baøi taäp 6ab/tr38/SGK x -2 -1 0 1 2 Sau khi HS lµm xong, gv gäi hs y=x2 4 1 0 1 4 d­íi líp nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n vÒ ®å thÞ: VÏ cã tÝnh x¸c kh«ng? x VÏ cã ®Ñp kh«ng? cho ®iÓm HS. 4 GV: §­a ra ý kiÕn ®¸nh gi¸ 2 HS: Laéng nghe 1 y H§ 2: LuyÖn tËp -3 -2 -1 O 1 2 3 GV h­íng dÉn hs lµm bµi 6cd/tr38/SGK. H·y lªn b¶ng dïng ®å thÞ ®Ó ­íc HS: Quan saùt l­îng gi¸ trÞ (0,5)2; (-1,5)2; (2,5)2. b) HS ë d­íi líp lµm bµi vµo vë. HS: Leân baûng f(-8)=64; f(-1,3)=1,69; GV: Gäi HS ë d­íi líp nhËn xÐt f(-0,75)=9/16; f(1,5)=2,25 bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng. II) LuyÖn tËp GV: Gäi HS d­íi líp cho biÕt kÕt HS: NhËn xÐt 1) Bµi 6/38 qu¶ cßn l¹i cña bµi to¸n. c) C©u d) Dïng ®å thÞ ®Ó ­íc l­îng Dïng th­íc lÊy ®iÓm 0,5 trªn trôc c¸c ®iÓm trªn trôc hoµnh biÓu diÔn HS: Trình baøy Ox, dãng lªn c¾t ®å thÞ t¹i ®iÓm c¸c sè3 ; 7 M, tõ M dãng vu«ng gãc víi Oy, c¾t Oy t¹i ®iÓm kho¶ng 0,25. ? C¸c sè ; thuéc trôc 3 7 HS: Quan saùt (-1,5)2 ≈ 2,25 vµ (2,5)2 ≈ 6,25. hoµnh cho ta biÕt g×? d) ? Gi¸ trÞ y t­¬ng øng lµ bao nhiªu HS: Trình baøy Gi¸ trÞ cña x=3 th×y = khi x=3 ;7 . 2 Em cã thÓ lµm ®­îc c©u d kh«ng? ()3 =3. Tõ ®iÓm 3 trªn trôc Oy, dãng ®­êng vu«ng gãc víi Oy, c¾t ®å thÞ y=x2 t¹i N, tõ N dãng ®­êng GV: §­a lªn b¶ng phô bµi tËp 2 vu«ng gãc víi Ox c¾t Ox t¹i 3 2) Bµi tËp: Trªn mÆt ph¼ng to¹ ®é, cã mét HS: Quan saùt ®iÓm M thuéc ®å thÞ hµm sè y=ax2. y 2 M GV: Cho HS suy nghÜ lµm bµi 1 ? §Ó t×m hÖ sè a ta lµm nh­ thÕ x nµo? O 1 2
5. ? Dùa vµo h×nh vÏ h·y cho biÕt to¹ HS: Suy nghÜ lµm bµi a) H·y t×m hÖ sè a. ®é cña ®iÓm M? HS: Trình baøy b) §iÓm A(4; 4) cã thuéc ®å thÞ hµm sè kh«ng? ? §iÓm M thuéc ®å thÞ hµm sè th× HS: Traû lôøi c) H·y t×m thªm 2 ®iÓm n÷a ®Ó vÏ ta ®­îc ®iÒu g×? ®å thÞ. GV: Gäi HS tr×nh bµy c¸ch lµm d) T×m tung ®é cña ®iÓm thuéc c©u a HS: Traû lôøi Parabol cã hoµnh ®é x=-3. e) T×m c¸c ®iÓm thuéc parabol cã GV: NhËn xÐt tung ®é y=6,25. f) Qua ®å thÞ hµm sè trªn, h·y ? VËy ®Ó kiÓm tra ®iÓm A cã thuéc cho biÕt khi x t¨ng tõ -2 ®Õn 4 th× ®å thÞ hµm sè kh«ng ta lµm nh­ gi¸ trÞ nhá nhÊt vµ gi¸ trÞ lín thÕ nµo? HS: Laéng nghe nhÊt cña hµm sè lµ bao nhiªu? GV: Gäi HS tr×nh bµy Bµi gi¶i HS: Traû lôøi a) M(2;1) x=2; y=1 thay 2 ? §Ó t×m thªm hai ®iÓm n÷a ta lµm x=2; y=1 vµo y=ax ta cã a=1/4. nh­ thÕ nµo? b) TTõ c©u a, ta cã: y=(1/4).x2. A(4;4) x=4; y=4. HS: Trình baøy víi x=4 y=4 A thuéc ®å GV: H­íng dÉn HS c¸ch t×m tung thÞ hµm sè. ®é khi biÕt hoµnh ®é. c) LLÊy hai ®iÓm n÷a thuéc ®å thÞ hµm sè: M’(-2;1) vµ A’(- ? Tõ ®ã em h·y cho biÕt c¸ch t×m 4;4). hoµnh ®é khi biÕt tung ®é? §iÓm M ®èi xøng víi M qua Oy. GV: Cho HS lªn b¶ng hoµn thiÖn §iÓm A’ ®èi xøng víi A qua Oy. GV: H­íng dÉn HS c¸ch lµm c©u y f: GV chØ cô thÓ trªn ®å thÞ cña 8 hµm sè vµ h­íng dÉn HS. GV: Cã thÓ hái thªm c©u hái sau B' 6,25 B 6 (®ã lµ néi dung cña bµi 10): Khi x HS lµm vµ tr¶ lêi ®­îc lµ gi¸ trÞ t¨ng tõ -2 ®Õn 4, qua ®å thÞ hµm sè nhá nhÊt cña y=0 cßn gi¸ trÞ lín A' A ®· vÏ, gi¸ trÞ nhá nhÊt vµ lín nhÊt nhÊt cña y=4. 4 cña y lµ bao nhiªu? N 2,25 H§ 4.Cñng cè: 2 M' M GV choát laïi kieán thöùc trong baøi x d) 55 Thay-4 -3 x=-3-2 vµoO hµm2 sè 4ta ®­îc5 y=2,25.(hoÆc dùa vµo ®å thÞ ta còng cã thÓ t×m ®­îc gi¸ trÞ cña y. e) Thay y=6,25 vµo hµm sè ta ®­îc x=-5; x=5. * H­íng dÉn vÒ nhµ - Lµm bµi tËp 89,10/SGK/tr38 vµ 9,10/tr38/SBT. - §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt. IV. L­u ý khi sö dông gi¸o ¸n: GV cã thÓ cho häc sinh chuÈn bÞ giÊy kÎ « li ®Ó vÏ ®å thÞ