Đề thi đánh giá năng lực học sinh đầu năm - Môn: Ngữ Văn 8

Nội dung text: Đề thi đánh giá năng lực học sinh đầu năm - Môn: Ngữ Văn 8

1. PHÒNG GD&ĐT ĐỀ THI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HỌC SINH ĐẦU NĂM TRƯỜNG THCS KHỐI 8 NĂM HỌC: 2021 – 2022 MÔN: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 90 phút (Không kể thời gian giao đề) (Đề thi gồm 02 phần, 01 trang) PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc đoạn trích: Một người hạnh phúc không nhất thiết phải là người có mọi thứ tốt nhất, mà là người biết tận hưởng và chuyển biến những gì đang xảy đến với mình trong cuộc sống một cách tốt nhất. Hạnh phúc chỉ đến với những ai biết rơi lệ khi tổn thương, biết đau đớn khi mất mát, biết khao khát và nuôi dưỡng những giấc mơ, biết cố gắng làm lại khi thất bại, bởi vì chỉ có như vậy, mọi người mới biết trân trọng những gì đã và đang đến trong cuộc đời mình. (Theo Hạt giống tâm hồn, tập 3, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2013) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích ? Câu 2. Theo đoạn trích, hạnh phúc chỉ đến với những ai? Câu 3. Tìm và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong câu: Hạnh phúc chỉ đến với những ai biết rơi lệ khi tổn thương, biết đau đớn khi mất mát, biết khao khát và nuôi dưỡng những giấc mơ, biết cố gắng làm lại khi thất bại, bởi vì chỉ có như vậy, mọi người mới biết trân trọng những gì đã và đang đến trong cuộc đời mình. Câu 4.Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua đoạn trích trên là gì? PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN (7.0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Từ nội dung văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ cua em về đức tính giản dị Câu 2. (5.0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau: Tiếng gà trưa Mang bao nhiêu hạnh phúc Đêm cháu về nằm mơ Giấc ngủ hồng sắc trứng Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Bà ơi cũng vì bà Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ (Trích Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh, Ngữ văn 7, tập 1, NXB Giáo dục)
2. PHÒNG GD&ĐT HƯỚNG DẪN CHẤM TRƯỜNG THCS ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HỌC SINH ĐẦU NĂM KHỐI 8 NĂM HỌC: 2021 – 2022 MÔN: NGỮ VĂN Phần Câu Yêu cầu cần đạt Điểm ĐỌC HIỂU 3.0 1 -Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận 0.5 2 -Theo đoạn trích, hạnh phúc chỉ đến với những ai biết rơi lệ khi tổn 0.5 thương, biết đau đớn khi mất mát, biết khao khát và nuôi dưỡng những giấc mơ, biết cố gắng làm lại khi thất bại. I 3 -Biện pháp tu từ: điệp từ (“biết”, “khi”); điệp cấu trúc (“biết rơi lệ 0.5 khi tổn thương, biết đau đớn khi mất mát, biết khao khát và nuôi dưỡng những giấc mơ, biết cố gắng làm lại khi thất bại”) -Tác dụng: 0.5 +Nhấn mạnh hạnh phúc chỉ đến với những người chân thật, thật thà và dũng cảm mang ý chí nghị lực và biết trân trọng cuộc sống +Tạo âm hưởng, nhịp điệu cho câu văn thêm hấp dẫn, sinh động 4 -Thông điệp được gửi gắm qua đoạn trích: Không phải ai cũng có 1.0 được hạnh phúc chỉ những người sống chân thành với cảm xúc, biết dũng cảm đứng dậy, biết trân trọng cuộc sống từng ngày TẠO LẬP VĂN BẢN 7.0 1 Từ nội dung văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ cua em về đức tính giản dị a.Đảm bảo cấu trúc đoạn văn: 0.25 Đầy đủ mở đoạn, thâm đoạn, kết đoạn b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: 0.25 Đức tính giản dị qua văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng c. Triển khai theo nhiều hướng nhưng cần đảm bảo một số ý: 1.0 - Qua văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng đã ca ngợi đời hoạt động Cách Mạng gắm bó với đức tình giản dị cao đẹp thường này của Bác. Từ đó gợi cho người đọc biết bao suy nghĩ II về đức tính giản dị - Giản dị là một đức tính tốt, luôn sống phù hợp với điều kiện của bản thân và cả gia đình, xã hội - Những biểu hiện của giản dị trong đời sống: Luôn sống một cách gần gũi với mọi người, đồ dùng cá nhân luôn gọn gàng nhưng không cầu kì cao sang - Sống giản dị sẽ giúp chúng ta có thể hòa hợp với mọi người xung quanh, được mọi người yêu mến, quí trọng; mặt khác giản dị còn giúp mỗi người tiết kiệm được tài sản của gia đình, tạo ra sự bình yên hạnh phúc cho gia đình, người thân (HS lấy dẫn chứng) - Phê phán những hành vi đi trái lại với sống giản dị: xa hoa, lãng phí, tiêu xài không đúng với điều kiện của bản thân
3. - Vì vậy mỗi ngươi cần phải biết sống một cách giản dị, và quý trọng những người luôn biết sống giản dị trong cuộc sống ngày nay d. Sáng tạo: cánh diễn đạt mới mẻ, lập luận thuyết phục 0.25 e. Chính tả: dúng đúng ngữ pháp chính tả 0.25 2 Cảm nhận đoạn thơ trong bài thơ Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh) 5.0 a. Đảm bảo hình thức bài văn nghị luận có mở bài thân bài và kết bài 0.25 b. Xác định đúng nội dung bài văn: Cảm nhận đoạn thơ trong bài thơ Tiếng gà trưa (Xuân Quỳnh) 0.5 c. Yêu cầu cụ thể: Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách cụ thể 3.5 đạt được một số ý cơ bản sau: 2.1 Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm, đoạn trích: 0.5 - Xuân Quỳnh là một nữ sĩ xuất sắc trong nền thi ca hiện đại Việt Nam. Thơ bà thường viết về những tình cảm gần gũi bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày, biểu lộ những rung cảm và khát vọng của một trái tim phụ nữ chân thành, tha thiết và đằm thắm - Bài thơ Tiếng gà trưa được sáng tác trong thời kì đầu của cuộc kháng chiền chống đề quốc Mĩ, in lần đầu trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968). Bài thơ đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm ấy đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước - Đoạn trích là những suy nghĩ và tình yêu đất nước mà tiếng gà trưa gợi lên trong trái tim người lính trẻ - nhà thơ. 2.2 Cảm nhận đoạn trích: 2.5 *) Về nội dung: -Suy nghĩ về niềm hạnh phúc được tiếng gà trưa khơi gợi: + Tiếng gà trưa vừa gợi vừa mang bao nhiêu hạnh phúc khiến cho người cháu phải suy ngẫm để từ đó niềm hạnh phúc ấy đã đi sâu vào giấc mơ + Trong giấc mơ là cả một niềm hạnh phúc với ổ trứng hồng tuổi thơ, hình ảnh vừa gợi lên những kỉ niệm tuổi thơ hồn nhiên trong sáng vừa khơi gợi bao niềm hạnh phúc mơn man - Tình yêu quê hương, đất nước được tiếng gà trưa khơi gợi: + Từ tình bà cháu trong tiếng gà trưa đã khơi gợi cho người lính trẻ biết bao suy nghĩ về trách nghiệm cầm súng trên tay chiến đấu bảo vệ Tổ quốc + Tình yêu tổ quóc được thôi thúc lên từ tình yêu với Tổ quốc; xóm làng thân thuộc; với người bà kính yêu và ổ trừng hồng tuổi thơi => Những suy nghĩ mà tiếng gà trưa khơi dậy vừa ấm áp, thân thương đầy tình cảm, cảm xúc và sâu sắc triết lí nhân sinh *) Về nghệ thuật: Thể thơ năm chữ được vận dụng linh hoạt, dòng cảm xúc mãnh liệt hợp lí, ngôn từ hình ảnh gần gũi, bình dị, cô đọng, hàm súc sử dụng biện pháp điệp từ (“vì”)
4. 2.3 Đánh giá: 0.5 -Đoạn trích đã gợi về những suy nghĩ về niềm hạnh phúc của kỉ niệm tuổi thơ được sống bên bà ăm ắp tình bà cháu thân thương để từ chính niềm hạnh phúc đó thôi thúc lòng yêu nước bên trong người lính trẻ để hôm nay người cháu trong kỉ niệm ấy cầm súng trên tay mang lấy trách nhiệm bảo vệ những gì mình yêu thương -Từ đó cũng cho thấy Xuân Quỳnh là một cây bút tinh tế sâu sắc, có sựu am hiểu và chiều sâu nhận thức với cuộc sống, trân trọng những kỉ niệm cao đẹp, thân thươn d. Sáng tạo: cách diễn đạt mới mẻ, lập luận thuyết phục 0.25 e. Chính tả: dùng đúng ngữ pháp chính tả 0.25