Đề thi chon HSG lớp 9 cấp huyện - Môn Sinh (đề chính thức)

Nội dung text: Đề thi chon HSG lớp 9 cấp huyện - Môn Sinh (đề chính thức)

1. UBND HUYỆN YÊN LẠC PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI CHON HSG LỚP 9 CẤP HUYỆN NĂM HỌC 2018-2019 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: SINH HỌC (Thời gian: 150 phút, không kể thời gian giao đề) ĐỀ Ứ Câu 1 (1.0 điểm) Hoàn thành sơ đồ khái quát về thức ăn và các hoạt động chủ yếu của quá trình tiêu hoá bằng cách điền vào phần còn thiếu trong sơ đồ. Các chất trong thức ăn Các chất hấp thụ được 1 a 2 Hoạt động b Các chất Hoạt 3 tiêu hoá c Hữu cơ động hấp 4 d thụ 5 e Các chất vô 6 f. cơ 7 g. Câu 2 (1.0 điểm). a. Tại sao khi tiêm chủng thường tiêm vào tĩnh mạch? b. Máu ở động mạch luôn nhiều oxi và ít cacbonic hơn máu ở tĩnh mạch là đúng hay sai? Vì sao? Nhờ đâu mà máu chảy thành dòng liên tục trong hệ mạch? Câu 3 (1.0 điểm). a. Nêu bản chất của quy luật phân li, quy luật phân li độc lập? b. Nói: Cô ấy được mẹ truyền cho tính trạng “má lúm đồng tiền” có chính xác không? Vì sao? Câu 4 (1.0 điểm). Các nhận định sau đúng hay sai? Tại sao? (1) Chỉ có tế bào sinh dục mới có nhiễm sắc thể giới tính. (2) Trên nhiễm sắc thể giới tính chỉ có các gen quy định giới tính của cơ thể. (3) Gen nằm trên đoạn tương đồng của nhiễm sắc thể X và Y luôn tồn tại theo cặp alen. (4) Số nhóm gen liên kết bằng số nhiễm sắc thể đơn có trong tế bào sinh dưỡng. Câu 5 (1.0 điểm). a. Ở một loài thực vật, gen A quy định phôi bình thường, gen a quy định phôi bị chết. Cho các cây có kiểu gen Aa tự thụ phấn, trong số các hạt thu được có một số hạt lép do phôi bị chết. Biết quá trình giảm phân bình thường, sự di truyền của tính trạng trên có thỏa mãn quy luật phân li của Menđen hay không? Tại sao? b. Vì sao Menđen phát hiện ra quy luật di truyền trong khi các nhà khoa học nghiên cứu trước đó lại không phát hiện ra? Câu 6 (1.0 điểm). a. Hai bố mẹ đều là những thể dị hợp đối với một bệnh lặn có một trong bốn nguy cơ là đứa con của họ mắc bệnh. Không may, các nhà tư vấn di truyền thường nghe những ông bố - bà mẹ như vậy nói rằng đây không phải là vấn đề vì họ đã lên kế hoạch chỉ cho có ba đứa con thôi. Tính xác suất để ít nhất 1 trong 3 đứa con của họ biểu hiện bệnh? b. Một người chọn toàn hạt đậu Hà lan màu vàng để gieo, nhưng đến khi thu hoạch có cả hạt màu xanh với tỉ lệ 2%. Nếu không có đột biến, theo lí thuyết những hạt đem gieo có kiểu gen như ế nào và tỉ lệ từng loại là bao nhiêu %? Biết rằng tính trạng màu hạt do một gen chi phối, đậu Hà lan là loài tự thụ phấn rất nghiêm ngặt. Câu 7 (1.0 điểm). a. Sự bắt đôi của các NST tương đồng ở kỳ đầu giảm phân I có ý nghĩa gì? b, Để phân biệt tế bào đang phân bào nguyên phân hay giảm phân bằng quan sát bộ NST trên kính hiển vi ở kỳ nào? Tại sao?
2. Câu 8 (1.0 điểm). a, Quan sát tiêu bản một tế bào bình thường của một loài lưỡng bội đang thực hiện phân bào, người ta đếm được tổng số 48 nhiễm sắc thể đơn đang phân li về 2 cực của tế bào. Xác đinh bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội 2n của loài? b, Có 4 tế bào sinh dục đực của một cơ thể có kiểu gen là AaBbCcDd tham gia giảm phân hình thành giao tử. Hỏi số giao tử tối thiểu và tối đa của 4 tế bào trên tạo ra là bao nhiêu? Câu 9 (1.0 điểm). a. Trong nội dung chương trình sinh học lớp 9, tỷ lệ phân ly kiểu hình 1:1 có thể xuất hiện ở các quy luật di truyền nào? Mỗi quy luật di truyền cho một sơ đồ lai minh hoạ. (cho biết gen qui định tính trạng nằm trên NST thường). b. Tại sao ở các loài sinh sản giao phối, biến dị tổ hợp lại phong phú hơn so với những loài sinh sản vô tính? Câu 10. (1.0 điểm). Cho phép lai (P): ♀AaBbDdHh x ♂AaBbDdHh. Biết rằng: 8% số tế bào sinh tinh có cặp nhiễm sắc thể mang cặp gen Bb không phân ly trong giảm phân I, các cặp nhiễm sắc thể khác phân ly bình thường, giảm phân II bình thường, các tế bào sinh tinh khác giảm phân bình thường; 20% số tế bào sinh trứng có cặp nhiễm sắc thể mang cặp gen Dd không phân ly trong giảm phân I, các cặp nhiễm sắc thể khác phân ly bình thường, giảm phân II bình thường; 16% số tế bào sinh trứng có cặp nhiễm sắc thể mang cặp gen Aa không phân ly trong giảm phân I, các cặp nhiễm sắc thể khác phân ly bình thường, giảm phân II bình thường, các tế bào sinh trứng khác giảm phân bình thường; các giao tử có sức sống và khả năng thụ tinh ngang nhau. Số loại kiểu gen đột biến tối đa có thể thu được ở F1 là bao nhiêu? . Hết . (Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm) Họ và tên thí sinh Số báo danh
3. HDC THI ĐỀ CHỌN HSG LỚP 9 CẤP HUYỆN UBND HUYỆN YÊN LẠC -2019 PHÒNG NĂM HỌC 2018 GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MÔN: SINH HỌC 9 Câu Nội dung Điểm Các chất hấp 0,25 Các chất trong thức ăn thụ được 1.Gluxit a.Đường đơn 0,25 2.Lipit b.Axit béo, Glixerin 0,25 Các Hoạt động 3.Protein c. Axit Amin. HĐ chất tiêu hoá Câu 1 d. Các thành Phần Hấp 0,25 Hữu cơ 4.Axit Nucleic (1đ) của Nucleotit thụ 5.Vitamin e. Vitamin Các 6.Muối khoáng f. Muối khoáng chất vô 7.Nước g. Nước cơ ( Ghép sai 2 ý thì trừ 0,25 điểm) a, Tại sao khi tiêm chủng thường tiêm vào tĩnh mạch? 0,25 vì:- Động mạch có áp lực máu mạnh nên khi rút kim tiêm ra dễ gây chảy nhiều máu - Động mạch nằm sâu trong thịt nên khó tìm thấy 0,25 Câu 2 - Tĩnh mạch nằm nông (gần da) nên dễ tìm, tĩnh mạch rộng nên dễ luồn kim tiêm (1đ) b, Nói như vậy là sai: Vì động mạch phổi nhiều cacbonic và ít oxi hơn tĩnh mạch phổi. + Máu chảy thành dòng liên tục là nhờ: - Nhờ sự co bóp của tim tạo chênh lệch áp suất trong hệ mạch. 0,25 - Sự đàn hồi của mạch máu tạo nên sóng mạch và sự co dãn của cơ quanh mạch máu đã dồn ép máu chảy thành dòng liên tục không dứt quãng theo nhịp đập của tim. 0,25 Bản chất của quy luật: - Quy luật phân li: Khi giảm phân thì các alen của một cặp phân li đồng đều về các giao 0,25 tử - Quy luật phân li độc lập: Khi giảm phân các cặp alen khác nhau phân li độc lập trong 0,25 quá trình phát Câu 3 - Nói cô ấy được mẹ truyền cho tính trạng “má lúm đồng tiền” là không hoàn toàn chính 0,25 (1đ) xác - Giải thích: Mẹ chỉ truyền cho con gen quy định tính trạng “má lúm đồng tiền”, không 0,25 truyền cho con. 1) Sai:Các tế bào sinh dưỡng cũng chứa đầy đủ bộ NST 2n = 46 → NST giới tính có ở cả 0,25 tế bào sinh dục và tế bào sinh dưỡng. (2) Sai: Trên NST giới tính mang gen quy định giới tính, ngoài ra còn mang gen quy 0,25 nh các tính tr ng khác. Câu 4 đị ạng thườ (3) Đúng: Gen nằm trên đoạn tương đồng của NST X và Y luôn tồn tại theo cặp alen ở cả 0,25 (1đ) cơ thể XX và XY. (4) sai vì trong tế bào 2n, số nhóm gen liên kết bằng n (bằng số nhiễm sắc thể đơn trong 0,25 ế bào giao tử .
4. a,- Có. 0,25 - Điều kiện nghiệm đúng cua quy luật phân li là Giảm phân bình thường. (Các nhân tố di 0,25 Câu 5 truyền phân li đồng đều về giao tử, không liên quan đến việc hợp tử có sống hay không ) 0,5 (1đ) b,Vì: Trong phép lai tương tự Menđen sử dụng dòng thuần chủng khác biệt nhau về 1 vài cặp tính trạng tương phản, còn các nhà khoa học khác thì không a, Xác suất để không có đứa trẻ nào bị bệnh: 0.75 x 0.75 x 0.75= 0.422 0,25 - Xác suất để ít nhất một đứa trẻ sẽ mắc bệnh : 1 – 0.422 = 0.578 0,25 Câu 6 b, Tỉ lệ các kiểu gen trong hạt giống đem gieo : 0,25 (1đ) - Những hạt đem gieo đều phải mang gen trội: Giả sử AA và Aa - Tỉ lệ các kiểu gen trong hạt giống màu vàng đem gieo là: 0,25 Số hạt dị hợp (Aa) = 2% : 1/4 = 8% Số hạt đồng hợp (AA) = 92%. a. Trong quá trình bắt đôi, các NST của cặp NST kép tương đồng có thể trao đổi đoạn cho nhau→ hoán vị gen, do đó tạo ra sự tái tổ hợp các gen→cơ sở xuất hiện tổ hợp gen 0,25 mới → cung cấp nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống - Nếu không có sự bắt đôi thì sự phân chia các NST về các cực tb sẽ không đều → đột 0,25 biến số lượng NST Câu 7 b. Kỳ đầu hoặc kỳ giữa (1đ) * Khi quan sát: -Kỳ đầu giảm phân có tiếp hợp của cặp NST tương đồng, nguyên phân 0,25 không có. -kỳ giữa: +) NST kép từng cặp tương đồng co ngắn cực đại dàn một hàng 0,25 trên mặt phẳng xích đạo của thoi tơ vô sắc → Quá trình nguyên phân. a. - Khả năng 1: Nếu tế bào đang ở kì sau của nguyên phân 0,25 2n = 48 : 2 = 24 (NST) (0,5đ) - Khả năng 2: Nêu tế bào đang ở kì sau của giảm phân 2 0,25 Câu 8 2n = (48 : 2) : 2 = 12 (NST) (0,5đ) b, N u 4 t bào sinh tinh gi m phân mà có cùng m t ki u s p x p nhi m s c th kì gi a 0,25 (1đ) ế ế ả ộ ể ắ ế ễ ắ ể ở ữ của giảm phân I thì số loại tinh trùng tối thiểu là 2. - Nếu 4 tế bào sinh tinh giảm phân mà mỗi tế bào có một kiểu sắp xếp nhiễm sắc thể 0,25 khác nhau ở kì giữa của giảm phân I thì số loại tinh trùng tối đa là 6 . a.- Qui luật phân ly: 0,25 VD: Aa x aa 0,25 - Quy luật phân ly độc lập 0,25 VD: AaBB x aabb - Quy luật di truyền liên kết gen VD: AB/ab x ab/ab Câu 9 (Mỗi trường hợp yêu cầu nêu rõ tên quy luật, cho ví dụ và viết sơ đồ lai đúng (P: KH, (1đ) KG; G; F: KG, KH), trường hợp học sinh chỉ nêu được tên quy luật hoặc sơ đồ lai đúng thì cho nửa số điểm). b,- Biến dị tổ hợp ở những loài sinh sản hữu tính luôn phong phú và đa dạng hơn hẳn so với ở những loài sinh sản vô tính bởi vì ở những loài sinh sản hữu tính thông qua quá 0,25 trình phát sinh giao tử và quá trình thụ tinh các nhân tố di truyền (các gen) có sự phân li độc lập và tổ hợp tự do với nhau, từ đó tạo ra nhiều kiểu gen và kiểu hình khác nhau và ác hẳn với kiểu hình của bố mẹ.
5. - Xép cặp ♀Aa x ♂ Aa: Giao tử ♀ (Aa, O, A, a) x ♂ (A,a) → AAa, Aaa, A, a, AA, Aa, 0,25 aa. - Xép cặp ♀Bb x ♂ Bb: Giao tử ♀ (B, b) x ♂ (Bb, O, B, b) → BBb, Bbb, B, b, BB, Bb, bb. - Xép cặp ♀Dd x ♂ Dd: Giao tử ♀ (Dd, O, D, d) x ♂ (D, d) → DDd, Ddd, D, d, Dd, Dd, dd. - Xét c p Hh x 0,25 Câu 10 ặ ♀ ♂Hh → con: HH, Hh, hh. - Vì không có đột biến xảy ra cùng lúc ở cặp A và cặp D ở con cái → không thể xuất (1đ) hiện kiểu gen có đột biến lệch bội ở cả cặp A và cặp D → số kiểu gen không thể xuất hiện là: (AAa, Aaa, A, a) (BBb, Bbb, B, b, BB, Bb, bb) (DDd, Ddd, D, d) (HH, Hh, hh) 0,25 = 4x7x4x3 = 336 * Tổng số kiểu gen sinh ra = 7 x 7 x 7 x 3 – 336 = 693 kiểu gen. * Tổng số kiểu gen bình thường sinh ra = 3 x 3 x 3 x 3 = 81 0,25 * Tổng số kiểu gen đột biến sinh ra = 693 – 81 = 612 kiểu gen.