›
›
›

Tổng hợp đề thi vào lớp 10 môn Hóa học

pdf 250 trang mainguyen 4140
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tổng hợp đề thi vào lớp 10 môn Hóa học", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdftong_hop_de_thi_vao_lop_10_mon_hoa_hoc.pdf

Nội dung text: Tổng hợp đề thi vào lớp 10 môn Hóa học

  1. PhÇn II:tù luËn (5,0 ®iÓm) C©u I: (2,0 ®iÓm) 1. Tõ c¸c nguyªn liÖu s½n cã trong tù nhiªn lµ: Natriclorua, quÆng pirit vµ n­íc. Kh«ng dïng thªm ho¸ chÊt (dông cô vµ xóc t¸c coi nh­ cã ®ñ). H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng (ghi ®iÒu kiÖn, nÕu cã) t¹o thµnh 6 muèi trung hoµ kh¸c nhau. 2. Cho s¬ ®å c¸c ph¶n øng sau: (a) H2O + Na + X1 → X2 ↓ + + X3 t0C (b) X2 → X5 + H2O (c) X1 + X4 → X2 ↓ + X3 (d) BaCl2 + X1 → X6 + BaSO4 ↓ X1 lµ muèi cña kim lo¹i ho¸ trÞ II. Khèi l­îng mol cña X1 lín h¬n khèi l­îng mol cña X2 lµ 62 gam. H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng trªn. (Cho: Fe = 56, Mg = 24, Cu = 64, S = 32, H = 1, Ba=137; O = 16) 3. Hçn hîp chÊt r¾n X gåm: Cu, Ag, MgO. H·y tr×nh bµy c¸ch t¸ch tõng chÊt ra khái hçn hîp X. ViÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng x¶y ra (nÕu cã) ®Ó minh ho¹. C©u II: (2,0 ®iÓm) 1. Cho s¬ ®å ph¶n øng sau: BiÕt r»ng X1 . X6 lµ c¸c hîp chÊt h÷u c¬, trong ®ã X4 lµ CH3COOH. H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng (ghi ®iÒu kiÖn, nÕu cã) theo s¬ ®å trªn. 2. Cã c¸c chÊt sau: CaC2, CH4, C2H4, C2H2 , C12H22O11 , xenluloz¬ vµ chÊt bÐo. C¸c chÊt trªn ®Òu ph¶n øng ®­îc víi n­íc. H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c ph¶n øng ®ã (ghi râ ®iÒu kiÖn, nÕu cã). 3. Hçn hîp khÝ A (®ktc) gåm 2 hi®rocacbon m¹ch hë lµ C2H4 vµ CmH2m . §èt ch¸y 7 thÓ tÝch A cÇn 31 thÓ tÝch Oxi ë cïng ®iÒu kiÖn. a) X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö cña CmH2m biÕt r»ng CmH2m chiÕm kho¶ng 40% ®Õn 50% thÓ tÝch cña A. b) TÝnh phÇn tr¨m khèi l­îng 2 hi®rocacbon. C©u III: (1,0 ®iÓm) Hoµ tan 115,3 gam hçn hîp X gåm MgCO3 vµ RCO3 b»ng 500ml dung dÞch H2SO4 lo·ng, thu ®­îc dung dÞch A, chÊt r¾n B vµ 4,48 lÝt CO2 (®ktc). C« c¹n dung dÞch A, thu ®­îc 12 gam muèi khan. Nung chÊt r¾n B tíi khèi l­îng kh«ng ®æi, thu ®­îc 11,2 lÝt CO2 (®ktc) vµ chÊt r¾n D. 1. TÝnh nång ®é mol cña dung dÞch H2SO4 ®· dïng. 2. TÝnh khèi l­îng cña B vµ D (Cho: C = 12, S = 32, H = 1, Mg =24; O = 16, Ba = 137, Ca = 40) HÕt Hä tªn thÝ sinh: Ch÷ ký cña c¸n bé coi thi sè 1 - 4 -
  2. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN TỈNH NINH BÌNH NĂM HỌC: 2012-2013 Môn: HÓA HỌC - Ngày thi: 27/06/2012 ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài:120 phút ( không kể thời gian giao đề) Câu I (2,5 điểm): 1- Cho các hóa chất: KMnO4, S, Zn, Cu , dung dịch KOH, dung dịch HCl và dung dịch HNO3. Hãy viết các phương trình phản ứng điều chế 8 chất khí khác nhau. Không được dùng phương pháp điện phân. 2- Bằng cách nào có thể loại bỏ mỗi khí sau trong hỗn hợp khí tương ứng: a) SO2 trong hỗn hợp SO2 CO2 b) SO3 trong hỗn hợp SO3 và SO2. c) CO2 trong hỗn hợp CO2 và CH4. 3- Hãy giải thích vì sao không dùng đồ dùng bằng nhôm để đựng nước vôi ( nêu cụ thể các quá trình xảy ra và viết các phương trình phản ứng). Câu II (2,5 điểm): 1- Các hợp chất hữu cơ A,B,C,D chỉ chứa C,H,O, trong đó MA= 180g/mol. Cho A tác dụng với oxit kim loại R2O trong dung dịch NH3 tạo ra kim loại R. Cho chuỗi phản ứng: +NH3 A + R2O   → R (1) A  → B (2) B  → C (3) C + B  → D (4) Hãy chọn các chất thích hợp và viết các phương trình phản ứng. 2- Có các dung dịch: natri cacbonat, amoni hidrosunfat, nhôm clorua, bari clorua, natri hidroxit. Cho từng cặp dung dịch trên tác dụng với nhau. Viết các phương trình phản ứng nếu có xảy ra. 3- X là dung dịch AlCl3. Y là dung dịch NaOH 2M. Thêm 150 ml dung dịch Y vào cốc chứa 100ml dung dịch X, khuấy đều thì trong cốc tạo ra 7,8 gam kết tủa. Lại thêm 100 ml dung dịch Y vào cốc, khuấy đều thì lượng kết tủa có trong cốc là 10,92g. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Hãy xác định nồng độ mol/l của dung dịch X. Câu III (1,5 điểm): Có chất A là: CnH2n+1COOH ; B là CmH2m+1OH ; C là: CxHy(OH)2 (n,x,y nguyên dương,m=n+1). 1- Trộn A và B theo tỉ lệ mol 1:1 được hỗn hợp Y. Đem đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y thì thấy thể tích khí CO2 sinh ra gấp 4 lần thể tích CO2 thu được khi cho hỗn hợp vừa trộn trên tác dụng với NaHCO3 dư. Tìm công thức 2 chất A,B. Biết thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất. 2- Tính số gam axit A cần thiết để tác dụng hết với 3,1 gam rượu D ( có mặt H2SO4 đặc, đun nóng), tạo nên hỗn hợp 2 sản phẩm chứa este có tỉ lệ số mol là 1:4. (hợp chất có phân tử khối lớn chiếm tỉ lệ cao). Biết rằng khi đốt cháy 0,05 mol rượu D cần 0,125 mol O2 và tạo ra 0,1 mol khí CO2 Câu IV ( 2 điểm): Cho m gam hỗn hợp A ở dạng bột gồm Al, Fe3O4. Nung A ở nhiệt độ cao trong điều kiện không có không khí để phản ứng xảy ra hoàn toàn được hỗn hợp B. Nghiền nhỏ B, trộn đều và chia làm 2 phần. -Phần 1: cho tác dụng với dung dịch NaOH dư thu được 1,176 lít khí và chất không tan D, hòa tan hoàn toàn D trong dung dịch HCl dư được 1.008 lít khí. -Phần 2: cho tác dụng với dung dịch Hcl dư thu được 6,552l khí. Biết các thể tích khí đo ở đktc. 1.Viết các phương trình phản ững xảy ra. 2. Tính m. Câu V (1,5 điểm): Cho dd X chứa axit cacboxylic mạch không phân nhánh và muối kim loại kiềm của axit đó. Chia dung dịch X thành 2 phần bằng nhau: Thêm vào phần I 60ml dung dịch NaHCO3 1M(dư). Thêm từ từ từng giọt dung dịch HCl vào dung dịch thu được để phản ứng vừa hết với NaHCO3 còn dư thì có thêm 0,448 lít CO2 (đktc) thoát ra. Cô cạn dung dịch cẩn thận thu được hỗn hợp muối khan có khối lượng 8,77gam. Phần hai tác dụng vừa đủ với 40ml dung dịch H2SO4 1M. Xác định CTCT của axit hữu cơ và của muối kim loại kiềm.
  3. ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 Mã kí hiệu Năm học 2009 - 2010 H - D03 - HSG9- 09 MÔN: HOÁ HỌC Thời gian làm bài 150 phút Câu 1: (Đề này gồm 6 câu 1 trang) 1)Tiến hành các thí nghiệm sau. a- Cho mẩu quỳ tím vào ống nghiệm đựng dung dịch NaOH sau đó nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 vào ống nghiệm. b- Cho mẩu Na vào dung dịch AlCl3. c- Cho từ từ tới dư bột Fe vào dung dịch HNO3 đặc, đun nóng. Cho biết hiện tượng các thí nghiệm trên . Viết PTPƯ và giải thích. 2) Từ FeS2 và H2O viết PTPƯ điều chế Fe; Fe2(SO4)3. Câu 2: AAA123 →  → a- Cho dãy chuyển đổi A A A A BBB123 →  → Xác định A; A1; A2; A3; B1; B2; B3. Biết A là hợp chất vô cơ sẵn có trong tự nhiên. Víêt PTPƯ thực hiện chuỗi biến hoá trên. b- Chỉ được dùng H2O; CO2. Hãy phân biệt 5 chất bột màu trắng đựng trong các lọ riêng rẽ: NaCl; Na2CO3; Na2SO4; BaCO3; BaSO4 Câu 3: a- Có hỗn hợp 3 chất hữu cơ: C6H6; C2H5OH; CH3COOC2H5. Nêu phương pháp tách riêng từng chất, viết các PTPƯ xảy ra. b- Cho sơ đồ dãy biến hoá Tinhbot → A → B → D → E 0 →G → H axit; HtO Men ruou Men dam NaOH NaOH; CaO; t anh sang Em hãy tìm các chất hữu cơ A; B; D; E; thích hợp và viết PTPƯ thực hiện chuỗi biến hoá trên. Câu 4: Hoà tan 4,56g hỗn hợp Na2CO3; K2CO3 vào 45,44g nước. Sau đó cho từ từ dung dịch HCl 3,65% vào dung dịch trên thấy thoát ra 1,1g khí. Dung dịch thu được cho tác dụng với nước vôi trong thu được 1,5g kết tủa (Giả sử khả năng phản ứng của Na2CO3; K2CO3 là như nhau ) a- Tính khối lượng dung dịch HCl đă tham gia phản ứng. b- Tính nồng độ phần trăm mỗi chất trong dung dịch ban đầu c- Từ dung dịch ban đầu muốn thu được dung dịch mới có nồng độ phần trăm mỗi muối đều là 8,69% thì phải hoà tan bao nhiêu gam mỗi muối trên. Câu 5: Hoà tan 43,71g hỗn hợp gồm 3 muối: cacbonat; hiđrôcacbonat; clorua của một kim loại kiềm vào một thể tích dung dịch HCl 10,52% (D = 1,05g/ml) lấy dư được dung dịch A và 17,6g khí B. Chia dung dịch A thành 2 phần bằng nhau. Phần 1: Cho tác dụng với AgNO3 dư được 68,88g kết tủa. Phần 2: Cho phản ứng vừa đủ với 125ml dung dịch KOH 0,8M. Sau phản ứng cô cạn dung dịch thu được 29,68g muối khan. a) Tìm tên kim loại kiềm. b) Tình thành phần phần trăm khối lượng mỗi muối đã lấy. c) Tính thể tích dung dịch HCl đã dùng. C âu 6 : Các hiđrocacbon A; B thu ộc dãy anken và An kin. Đốt cháy hoàn toàn 0,05mol hỗn hợp A; B thu được khối lượng CO2 v à H2O là 15,14g, trong đó oxi chiếm 77,15%. a) Xác định CTPT c ủa A v à B b) Nếu đốt cháy hoàn toàn 0,05mol hỗn hợp A và B có tỷ lệ số mol thay đổi ta vẫn thu được một lượng khí CO2 như nhau, thì A và B là hiđrocacbon g ì.
  4. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 Năm học 2009 - 2010 Mã kí hiệu MÔN: HOÁ HỌC H - H03 - HSG9- 09 (Đề này gồm 6 câu 5 trang) Câu Đáp án Đểm 1 1(2,5 điểm) (4 điểm) a) Khi cho quỳ tím vào dung dịch NaOH thì quỳ tím chuyển thành màu xanh. Sau đó nhỏ từ từ dung dịch H2SO4 thì quỳ tím dần chuyển về màu tím. Khi lượng axit dư thì quỳ tím chuyển thành màu đỏ. 0,25 PTPƯ 2NaOH + H2SO4  → Na2SO4 + 2H2O 0,25 b) Khi cho mẩu Na vào dung dịch AlCl3 , ta thấy mẩu Na xoay tròn, chạy 0,25 trên mặt dung dịch và tan dần, có khí không màu thoát ra. 2Na + H2O  → 2NaOH + H2 0,25 Một lúc sau thấy có kết tủa keo trắng. 3NaOH + AlCl3  → 3NaCl + Al(OH)3 0,25 Kết tủa keo trắng tan dần. 0,25 NaOH + Al(OH)3  → NaAlO2 + 2H2O 0,25 c) Sắt tan dần lúc đầu có khí màu nâu thoát ra, về sau HNO3 loãng dần có khí không màu thoát ra hoá nâu trong không khí. t0 0,25 Fe + 6HNO3  → Fe(NO3)3 +3NO2 +3H2O t0 0,25 Fe + 4HNO3  → Fe(NO3)3 +NO +2H2O  → 2NO + O2 2NO2 không màu nâu 0,25 Fe + 2Fe(NO3)3  → 3Fe(NO3)2 2 (1,5điểm) dp 22HO2 → H22 + O 4FeS2 + 11 O2  → 2Fe2O3 + 8SO2 t0 Fe2O3 + 3H2  → 2Fe + 3H2O 0 2SO + O  t → 2SO 2 2 VO25 3 SO3 + H2O  → H2SO4 Fe2O3 + 3H2SO4  → Fe2(SO4)3 + 3H2O 2 a (2điểm) Mỗi phản ứng 0,25điểm (4điểm) CaO → Ca() OH22  → CaCl 2 CaCO CaCO3 3 CaCO3 CaCO3 CO2 → NaHCO3  → Na 23 CO b (2điểm) - Chia các chất cần nhận biết thành nhiều phần . - Đem hoà tan các chất cần vào nước, nhận ra 2 nhóm: Nhóm 1: NaCl, Na2CO3, Na2SO4 (Tan) Nhóm 2: BaCO3, BaSO4 (Không tan) 0,5 - Sục khí CO2 vào 2 lọ ở nhóm 2 vừa thu được ở trên. - Lọ kết tủa bị tan là BaCO3, lọ không có hiện tượng là BaSO4 BaCO3 + CO2 + H2O  → Ba(HCO3)2 0,5
  5. - Lấy Ba(HCO3)2 vừa thu được ở trên cho vào 3 lọ ở nhóm 1 + Lọ không có hiện tượng gì là NaCl. + Hai lọ cho kết tủa là Na2CO3, Na2SO4 Na CO + Ba(HCO3)2 2 3  →BaCO33 ↓ + 2 NaHCO 0,5 Na2SO4 + Ba(HCO3)2  →BaSO ↓ + 2 NaHCO 43 0,5 - Phân biệt hai kất tủa BaCO3 và BaSO4 như trên 3 a (1,5 điểm) (3 điểm) + Cho hỗn hợp vào lượng nước dư, C2H5OH tan trong nước, hỗn hợp C6H6; CH3COOC2H5 không tan phân lớp . Chiết lấy hỗn hợp C6H6; CH3COOC2H5 phần dung dịch C2H5OH tan trong nước đem chưng cất rồi làm khô bằng CuSO4khan thu được C2H5OH. 0,5 + Hỗn hợp C6H6; CH3COOC2H5 cho vào dung dịch NaOH lấy dư, CH3COOC2H5 tan theo ph ản ứng xà phòng hoá CH 3COOC2 H 5 + NaOH → CH 3 − COONa + C2 H 5OH 0,25 + Chiết lấy C6H6 còn lại là dung dịch CH3- C OONa và C2H5OH đem chưng cất lấy C2H5OH rồi làm khô bằng C uSO4khan . Cô cạn dung dịch lấy CH3COONa khan rồi cho phản ứng với H2SO4 đặc thu được CH3COOH rồi cho ph ản ứng với C2H5OH theo phản ứng este hoá thu 0,5 được CH3C OOC2H5. H24 SO CH COOH ++ C H OH  → CH COOC H H O 3 25 ←   3 25 2 0,25 b (1,5điểm) axit (C6H10O5)n + nH2O  → nC6H12O6 0,25 Men rượu C6H12O6 2C2H5OH + +2CO2 0,25 Men dấm C2H5OH + O2 CH3COO H + H2O 0,25 CH3COOH + NaOH  → CH3COONa + H2O 0,25 t0 , CaO CH3COONa + 2NaOH   → CH4 + Na2CO3 0,25 Ánh sáng CH4 + Cl2 CH3Cl + HCl 0,25 4 a (2 điểm) (3,5 Na CO + HCl  → NaCl + NaHCO (1) 0,25 điểm) 2 3 3 K CO + HCl  → KCl + KHCO (2) 0,25 2 3 3 NaHCO3 + HCl  → NaCl + CO2 + H2 O (3) 0,25 0,25 KHCO3 + HCl  → KCl + CO2 + H2 O (4) 0,25 Ca(OH)2 + NaHCO3  → NaOH + CaCO3 + H2O (5) Ca(OH) + KHCO  → KOH + CaCO + H O (6) 0,25 2 3 3 2 1,1 Ta có nCO = = 0,025mol 2 44 1, 5 n = = 0,015 CaCO3 100 Theo PTPƯ (1) v à (6)
  6. = n+=+= n 0,025 0,115 0,04mol 0,25 ta có n hỗn hợp đầu CO23 CaCO nHCl= n hỗn hợp đầu + n= 0,065 mol CO2 0,065*36,5 0,25 mgddHCl = *100= 65 3, 65 b (0,5điểm) Gọi số mol của Na2CO3và K2CO3 lần lượt là xmol và ymol xy+=0,04 x=0,03 Ta có hệ phương trình ⇔ 0,25 106xy+= 138 4,56 y = 0,01 Ta có m = 4,56 + 45,44 = 50g hỗn hợp ban đầu 3,18 m =0,03*106 =⇒== 3,18gC % *100 6,36% Na2 CO 3 Na23 CO 50 1, 38 0,25 mK CO =0,01*138 =⇒== 1,38gC %K CO *100 2,76% 23 23 50 c (1điểm) Gọi số mol của Na2CO3và K2CO3 cần thêm vào lần lượt là a mol và b mol 0,25 - V ì C% bằng nhau nên ta c ó 3,18 + 106a = 1,38 + 138b (I) 0,25 (3,18+ 106a )*100 - Theo C% ta c ó = 8, 69 (II ) 50++ 106ab 138 0,25 - Từ (I) và (II) giải ra ta được a = 0,015 ; b = 0,0246. - Vậy khối lượng mỗi muối cần thêm vào là mg=0,015*106 = 1,59 0,25 Na23 CO mg= 0,0246*138= 3,3948 K23 CO 5 a (1,5điểm) (2,5 Gọi CTHH của 3 muối trên là : M2CO3, MHCO3, MCl điểm) Gọi a; b; c lần lượt là số mol của 3 muối trên đã dùng: M23 CO+22 HCl  → MCl + CO2 + H 2 O a mol22 a mol a mol a mol 0,25 +  → + + MHCO3 HCl MCl CO22 H O b mol b mol b mol b mol Giả sử dung dịch A còn dư 2d mol HCl. Vậy mỗi phần dung dịch A có 0,25 1 d mol HCl dư và (2abcmolMCl++) 2 Phản ứng ở phần 1: HCl+ AgNO33  → AgCl + HNO d mol d mol 0,25 MCl+ AgNO33 → AgCl + MNO 11 (22abc++) ( abc++) 22 Phản ứng ở phần 2: HCl+ KOH  → KCl + H2 O d mol d mol d mol 0,25 1 Vậy 29,68g hỗn hợp muối khan gồm có (2abcmolMCl++) và 2
  7. d mol KCl Do đó ta có hệ phương trình a(2 M++ 60) bM ( ++ 61) cM ( + 35,5) = 43,71  17,6 ab+= =0, 4  44 a= 0,3 mol   1 66,88 b= 0,1 mol d+( abc ++ ) = = 0, 48 ⇔ 2 143,5 c= 0,6 mol d =0,125*0,8 = 0,1 M = 23  1 0,5  (2abcM++)( +35,5) + 74,5d = 29,68 2 Vậy kim loại kiềm cần tìm là Na b (0,5điểm) 0,3*106 % Na CO = *100= 72,7% 23 43,71 84*0,1 % NaHCO3 = *100= 19,2% 0,5 43,71 %NaCl =−+= 100% (72,7% 19,2%) 8,1% c (0,5điểm) Số mol HCl ban đầu đã dùng là = 2a + b + 2d = 0,9mol 0,25 0,9*36,5*100 V = = 297,4ml dd HCl 10,52*1,05 0,25 6 a (2,25điểm) (3 điểm) Gọi x và y là số mol CO2 và H2O ở sản phẩm cháy 44xy+= 18 15,14 0,75  Giải ra ta được x = 0,25; y = 0,23 32xy+= 16 15,14*0,7715 3n −1 CnH2n-2 + O2 → nCO2 + (n-1) H2O 2 0,25 C H + 1,5m O → mCO + m H O 0,25 m 2m 2 2 2 Do anken cháy có số mol CO2 bằng số mol H2O Ta có số mol ankin bằng = 0,25 – 0,23 = 0,02mol Số mol anken = 0,05 – 0,02 = 0,03 mol Ta có phương trình 0,02n + 0,03m = 0,25 Hay 2n+ 3m = 25 0,5 Các cặp nghiệm : C8H14 v à C3H6 ; C5H8 v à C5H10 ; C2H2 v à C7H14 0,5 b (0,75điểm) Vì tổng số mol 2 hiđrôcacbon không đổi, mà số mol CO2 cũng không đổi, 0,75 điều đó chứng tổ số nguyên tử cacbon trong ankin bằng số nguyên tử cacbon trong anken. Vậy 2 hiđrôcacbon là C5H8 v à C5H10
  8. ĐỀ THI VÀO LỚP 10 CHUYÊN HÓA THPT LÊ QUÝ ĐÔN ĐÀ NẴNG NĂM HỌC 2008-2009 Thời gian : 150 phút (không kể thời gian giao đề) Câu 1: (2,0 điểm) 1.Viết các phương trình phản ứng xảy ra trong các thí nghiệm sau: a, Cho Ba vào dung dịch CuSO4. b, Na2O vào dung dịch ZnCl2. c, Cu vào dung dịch Fe(NO3)3. d, Al vào dung dịch H2SO4. 2.Từ quặng pirit ( FeS2 ), O2, H2O, điều kiện phản ứng có đủ. Hãy viết các phương trình phản ứng điều chế: Muối sắt(II)sunfat, sắt(III)sunfat. Câu 2: (2,0 điểm) 1.Cho 2,4 gam kim loại M tác dụng hết với dung dịch H2SO4 loảng thì thu được 0,1 mol khí H2. a,Xác định kim loại M. b,Viết các phương trình phản ứng điều chế MCl2, M(NO3)2 từ đơn chất và hợp chất của M. 2.Cho 3,42 gam Al2(SO4)3 phản ứng với 50 ml dung dịch NaOH thu được 0,78 gam kết tủa. Tính nồng độ mol/lít của dung dịch NaOH đã dùng. Câu 3: (2,0 điểm) 1.Cho hỗn hợp X gồm : Na, Al2O3, Fe, Fe3O4, Cu và Ag vào một luợng nước dư, khi phản ứng kết thúc, cho tiếp lượng vừa đủ dung dịch H2SO4 loãng vào. Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2.Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất Y ( chỉ chứa cacbon và hiđro), rồi dẫn toàn bộ sản phẩm qua dung dịch Ca(OH)2 dư thu được 50 gam kết tủa và khối lượng bình tăng 29,2 gam. a,Xác định công thức phân tử của Y, biết khối lượng phân tử của Y bé hơn 100 đvC. b,Xác định công thức cấu tạo của Y, biết Y tác dụng được với dung dịch Ag2O/NH3. Câu 4: (2,0 điểm) 1.Chất khí A được điều chế từ CH3COONa, khí B được điều chế từ rượu etylic, khí C được điều chế từ A hoặc CaC2, nhị hợp C ta được khí D. A, B, C, D đều chỉ chứa cacbon và hiđro trong phân tử a,Viết các phương trình phản ứng điều chế các khí trên. Viết công thức cấu tạo của A, B, C, D. b,Viết các phương trình phản ứng điều chế polivinylaxetat từ khí C với chất vô cơ và điều kiện phản ứng có đủ. 2.Nhận biết các chất sau chứa trong các dung dịch mất nhản bằng phương pháp hoá học: Glucozơ, axit axetic, rượu etylic, amoniclorua. Câu 5: (2,0 điểm) Nung 40,1 gam hỗn hợp A gồm Al và FexOy trong điều kiện không có không khí. Giả sử chỉ xảy ra phản ứng khử FexOy thành kim loại. Sau một thời gian thì thu được hỗn hợp chất rắn B. Cho toàn bộ B tác dụng hoàn toàn với dung dịch NaOH dư thì thu được 3,36 lít khí H2 (đktc) và chất rắn không tan C nặng 27,2 gam. Nếu cho toàn bộ B tan hết trong dung dịch HCl 2M (dư) (khối lượng riêng là 1,05 gam/ml) thì thu được 7,84 lít khí H2 (đktc) 1.Viết các phương trình phản ứng, xác định công thức FexOy và % theo khối lượng các chất trong B. 2.Tính khối lượng dung dịch axit HCl đã dùng, biết dùng dư 10% so với lượng cần
  9. ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 Năm học 2004 – 2005 TRƯỜNG THPT CHUYÊN LÊ HỒNG PHONG Môn : HÓA HỌC Câu 1 (4 điểm): 1/ Viết phương trình phản ứng của các chất sau đây với dung dịch axit clohydric: KMnO4, Fe2O3, RxOy 2/ Nêu phương pháp hóa học để tách hỗn hợp chứa: O2, HCl, CO2 3/ Chỉ dùng bột sắt để làm thuốc thử, hãy phân biệt 5 dung dịch chứa trong các lọ riêng biệt: H2SO4, NaSO4, Na2CO3, MgSO4, BaCl2 Câu 2 (4 điểm): 1/ Từ glucozơ và các chất vô cơ cần thiết, viết các phương trình phản ứng để điều chế: Etyl axetat, poli etilen (PE) 2/ Cho 10,1gam dung dịch rượu etylic trong nước tác dụng với Natri dư thu được 2,8 lít khí (ở điều kiện tiêu chuẩn). Xác định độ rượu, biết rằng khối lượng riêng của rượu etylic nguyên chất là 0,8g/ml 3/ Hỗn hợp khí X gồm anken A, C2H2 và H2. Đun nóng 1,3 lít hỗn hợp X với Ni xúc tác thu được sản phẩm là một hy dro cacbon no duy nhất có thể tích là 0,5lít (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện). Xác định công thức phân tử của A và thể tích các chất trong hỗn hợp X Câu 3 (6 điểm): 1/ Cho 44,8 lít khí HCl (ở điều kiện tiêu chuẩn) hòa tan hoàn toàn vào 327 gam nước được dung dịch A a) Tính nồng độ % của dung dịch A b) Cho 50gam CaCO3 vào 250gam dung dịch A, đun nhẹ đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn ta được dung dịch B. Tính nồng độ % các chất có trong dung dịch B. 2/ Hòa tan hoàn toàn a gam CuO vào 420gam dung dịch H2SO4 40% ta được dung dịch X chứa H2SO4 dư có nồng độ 14% và CuSO4 có nồng độ C%. Tính a và C. 3/ Hòa tan hoàn toàn một oxít kim loại hóa trị 2 (MO) vào một lượng dung dịch H2SO4 20% (vừa đủ) ta được dung dịch Y chứa MSO4 có nồng độ 22,64%. Xác định nguyên tử lượng của M Câu 4 (4 điểm): Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol một anken A, toàn bộ sản phẩm cháy được hấp thu vào 295,2 gam dung dịch NaOH 20%. Sau thí nghiệm, nồng độ NaOH dư là 8,45%. Biết rằng các phản ứng xảy ra hoàn toàn 1/ Xác định công thức phân tử của A
  10. 2/ Hỗn hợp X gồm A và H2 có tỉ khối hơi của X đối với hidro là 6,2. Đun nóng X với Ni xúc tác đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn được hỗn hợp Y a) a) Chứng minh rằng Y không làm mất màu dung dịch brom b) b) Đốt cháy hoàn toàn Y được 25,2 gam H2O. Tính thể tích mỗi khí trong hỗn hợp X ở điều kiện tiêu chuẩn. Hết
  11. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 CHUYÊN TP HỒ CHÍ MINH Năm học: 2008-2009 Môn thi: Hóa học ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 150’ ( không kể thời gian phát đề ) Câu 1: (4 điểm) 1. Viết phương trình phản ứng để thực hiện dãy chuyển hóa sau: (1) (2) (3) (4) (5) (6) MnO2  → Cl2  → HCl  → FeCl2  → Fe(OH)2  → FeSO4  → Fe(NO3)2 (7) (8) (9) (10) CaCl2  → Ca(NO3)2  → CaCO3 → Ca(HCO3)2 2. Có 5 dung dịch chứa trong 5 lọ riêng biệt gồm các chất : Na2CO3, BaCl2, MgCl2, H2SO4, NaOH được đánh số bất kỳ 1,2,3,4,5 . Thực hiện các thí nghiệm được kết quả như sau: - Chất ở lọ 1 tác dụng với chất ở lọ 2 cho khí bay lên, và tác dụng với chất ở lọ 4 tạo thành kết tủa. - Chất ở lọ 2 cho kết tủa trắng với chất ở lọ 4 và lọ 5. Hãy cho biết tên chất có trong từng lọ 1,2,3,4,5.Giải thích và viết phương trình phản ứng minh hoạ. Câu 2: (2 điểm): Trên 2 đĩa cân ở vị trí thăng bằng có 2 cốc để hở trong không khí,mỗi cốc đều đựng 100g dung dịch HCl có nồng độ 3,65%.Thêm vào cốc thứ nhất 8,4g MgCO3 ,thêm vào cốc thứ hai 8,4g NaHCO3. a)Sau khi pứ kết thúc,cân còn giữ vị trí thăng bằng không? Nếu không thì lệch về bên nào?Giải thích. b)Nếu mỗi bên đĩa cân cũng lấy 100g dung dịch HCl nhưng nồng độ là 10% và cũng làm thí nghiệm như trên với khối lượng MgCO3 và NaHCO3 đều bằng 8,4g. Phản ứng kết thúc,cân còn giữ vị trí thăng bằng không ? Giải thích. Câu 3: (2 điểm) Người ta dùng khí CO dư ở nhiệt độ cao để khử hoàn toàn 53,5g hỗn hợp X chứa CuO, Fe2O3, PbO, FeO thu được hỗn hợp kim loại Y và hỗn hợp khí Z. Cho Z tác dụng hết với dung dịch Ca(OH)2 dư, phản ứng xong người ta thu được 60 gam kết tủa trắng. a)Viết phương trình hóa học của các phản ứng. b)Xác định khối lượng của hỗn hợp kim loại Y. Câu 4: (4 điểm) Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm Fe và Mg bằng một lượng vừa đủ dd HCl 20% thu được dung dịch Y. Biết nồng độ của MgCl2 trong dung dịch Y là 11,787%. a) Viết phương trình phản ứng. b) Tính nồng độ % của muối sắt trong dung dịch Y. c) Nếu thêm vào dung dịch Y nói trên một lượng dung dịch NaOH 10% vừa đủ để tác dụng thì nồng độ % của chất có trong dung dịch sau phản ứng là bao nhiêu ? Câu 5: ( 4 điểm) Đốt cháy hoàn toàn một hỗn hợp khí A gồm C2H2, C2H4, CH4, C3H4, C2H6 thì thu được 8,96 lít CO2 ( đktc) và 9 gam nước. a) Viết phương trình phản ứng đốt cháy. b) Tính thể tích khí Oxi cần dùng ( đo ở đktc) c) Tính tổng khối lượng của hỗn hợp A. Câu 6: (4 điểm) Đốt cháy hoàn toàn m gam một hyđrocacbon X, dẫn toàn bộ sản phẩm cháy lần lượt qua bình 1 đựng H2SO4 đặc dư, bình 2 đựng dung dịch Ca(OH)2 dư. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn ,người ta thấy: - Bình 1: có khối lượng tăng thêm 21,6 gam. - Bình 2: có 100 gam chất kết tủa trắng. a) Viết các phương trình phản ứng xảy ra. b) Tính m. c) Xác định công thức phân tử của X biết rằng tỷ khối hơi của X so với oxi là 2,25. d) Viết công thức cấu tạo có thể có ứng với công thức phân tử nói trên. Hết Lưu ý : Thí sinh được dùng bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học và máy tính bỏ túi theo quy định. Họ và tên thí sinh : SBD: Phòng thi: Chữ ký giám thị 1: chữ ký giám thị 2:
  12. ĐÁP ÁN ĐỀ THI VÀO LỚP 10 CHUYÊN TP HCM Năm học 2008 -2009 ( Giáo viên giải : Nguyễn Đình Hành ) Câu 1: t0 1. MnO2 + 4HCl đặc  → MnCl2 + 2H2O + Cl2 ↑ (1) a.s Cl2 + H2  → 2HCl (2) 2HCl + Fe → FeCl2 + H2 ↑ (3) FeCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Fe(OH)2 ↓ (4) Fe(OH)2 + H2SO4 → FeSO4 + 2H2O (5) FeSO4 + Ba(NO3)2 → Fe(NO3)2 + BaSO4 ↓ (6) t0 Cl2 + Ca  → CaCl2 (7) CaCl2 + 2AgNO3 → 2AgCl ↓ + Ca(NO3)2 (8) Ca(NO3)2 + Na2CO3 → CaCO3 ↓ + 2NaNO3 (9) CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (10) 2. Có 5 chất : Na2CO3, BaCl2, MgCl2 , H2SO4, NaOH Ta có : chất (2) tạo kết tủa với 2 chất và tạo khí với 1 chất nên là : Na2CO3 , và (1) là H2SO4 Chất (4) + (1) → kết tủa nên chọn (4) là BaCl2 Chất (5) + (2) → kết tủa nên chọn (5) là MgCl2 ; Chất (3) là NaOH. Cách 2: Có thể lập bảng mô tả như sau: Na2CO3 BaCl2 MgCl2 H2SO4 NaOH Na2CO3 ↓ ↓ ↑ × BaCl2 ↓ × ↓ × MgCl2 ↓ × X ↓ H2SO4 ↑ ↓ × NaOH × × ↓ Chỉ có Na2CO3 tạo với các chất khác 2KT và 1 khí nên chọn (2) là Na2CO3 , (1) là H2SO4 Từ đó suy ra : (4) là BaCl2 vì tạo kết tủa với (1) ; còn lọ ( 5) là MgCl2 vì tạo kết tủa với (2) Câu 2: a) Số mol HCl = 0,1 mol ; số mol MgCO3 = 0,1 mol ; số mol NaHCO3 = 0,1 mol * Cốc 1: cho 0,1 mol HCl tác dụng với 0,1 mol MgCO3 MgCO3 + 2HCl → MgCl2 + H2O + CO2 ↑ Bđ: 0,1 0,1 0 Pư : 0,05 0,1 0,05 mol Spư: 0,05 0 0,05 mol * Cốc 2: cho 0,1 mol HCl tác dụng với 0,1 mol NaHCO3 NaHCO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2 ↑ Bđ: 0,1 0,1 0 Pư : 0,1 0,1 0,1 mol Spư: 0 0 0,1 mol Vì lượng CO2 ( cốc 2) > lượng CO2 ( cốc 1) nên cân lệch về cốc 2. b) Nếu dùng 100g dung dịch HCl 10% thì ⇒ số mol HCl = 0,27 mol thì lượng MgCO3 và NaHCO3 ở 2 cốc đều phản ứng hết. Cốc 1 : 0,1 mol MgCO ⇒ 0,1 mol CO 3 2 (Vậy cân vẫn giữ được thăng bằng.) Cốc 2: 0,1 mol NaHCO ⇒ 0,1 mol CO 3 2 Câu 3: a) Các phương trình phản ứng: t0 CO + CuO  → CO2 + Cu (1) t0 3CO + Fe2O3  → 3CO2 + 2Fe (2) t0 CO + PbO  → CO2 + Pb (3) t0 CO + FeO  → CO2 + Fe (4)
  13. Hỗn hợp Z gồm ( CO2 , CO dư ) CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O 60 0,6 mol mol 100 b) Từ các phương trình (1),(2),(3),(4) ta có : n ( pư) = n = 0,6 mol CO CO2 Theo định luật BTKL ta có : mm+=+ mm X CO Y CO2 mY = 53,5 + 0,6.28 - 0,6.44 = 43,9 gam Câu 4: a) Mg + 2HCl → MgCl2 + H2 ↑ x 2x x x (mol) Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 ↑ y 2y y y (mol) (2x+⋅ 2y) 36,5 m = ⋅=100 (365x + 365y ) (gam) dd HCl 20 m dd Y = 24x + 56y + 365x + 365y – (2x + 2y ) = ( 387x + 419y ) ( gam) Phương trình biểu diễn nồng độ % của MgCl2 trong dung dịch Y : 95x 11,787 = giải ra x ≈ y 387x+ 419y 100 m= 127y = 127x ( gam) FeCl2 Vì nồng độ % tỷ lệ thuận với khối lượng chất tan trong dung dịch nên : 127x C% =×=11,787 15,76 % FeCl2 95x b) Cho dung dịch Y tác dụng NaOH thì thu được dung dịch Z MgCl2 + 2NaOH → Mg(OH)2 ↓ + 2NaCl x 2x x 2x ( mol) FeCl2 + 2NaOH → Fe(OH)2 ↓ + 2NaCl y 2y y 2y (mol) (2x+× 2y) 40 m = ⋅=100 (800x + 800y) ( gam) dd NaOH 10% 10 m KT = (58x + 90y ) ( gam) mdd Z = 387x + 419y + 800x + 800y −+= (58x 90y) 1129(x + y) (gam) 58,5(2x+ 2y) 117 C% = ×=×=100% 100% 10,36% NaCl 1129(x+ y) 1129 Câu 5 : d) Các phương trình phản ứng cháy : 5 t0 C2H2 + O2  → 2CO2 + H2O 2 t0 C2H4 + 3O2  → 2CO2 + 2H2O t0 CH4 + 2 O2  → CO2 + 2H2O t0 C3H4 + 4 O2  → 3CO2 + 2H2O 7 t0 C2H6 + O2  → 2CO2 + 3H2O 2 b) số mol CO2 = 0,4 mol ; số mol H2O = 0,5 mol 1 0,5 Ta có : n= n +⋅ n= 0, 4 + = 0,65 mol O22 CO2 H 2 O 2 Thể tích O2 ( pư) = 0,65 × 22,4 = 14,56 lít
  14. *Lưu ý : Có thể giải câu 5 bằng phương trình phản ứng cháy tổng quát y t0 CxHy + ( x + ) O2  → xCO2 + y/2H2O 4 1 0,5 Dễ thấy số mol O2 ( pư) = n+⋅ n= 0, 4 + = 0,65 mol CO222 H O 2 c) Theo định luật BTKL ta có : mm+=+ m m A CO2 CO 22 H O ⇒ mA = 0,4× 44 + 9 – 0,65× 32 = 5,8 gam 1 ( Hoặc : m A = mH + mC = ⋅9 + 0,4 × 12 = 5,8 gam ) 9 Câu 6: a) Đặt CTTQ của hiđrocacbon X là CxHy y t0 CxHy + ( x + ) O2  → xCO2 + y/2H2O 4 CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 ↓ + H2O 21, 6 b) Bình H2SO4 đặc tăng 21,6 gam ⇒ m = 21,6 gam ⇒ n = =1, 2 mol HO2 HO2 18 100 Bình dung dịch Ca(OH)2 có 100 gam kết tủa ⇒ n= n = = 1 mol CO2 KT 100 Khối lượng của hiđrocacbon X là : m = mC + mH = 1× 12 + 1,2 × 2 = 14,4 gam x 1 x 0,5 5 c) Ta có : = ⇒= = ⇒ CT nguyên tắc : (C5H12)n 0, 5y 1, 2 y 1, 2 12 Ta có : 72n = 2,25 × 32 = 72 giải ra n =1 . CTPT của hợp chất là C5H12 d) Phân tử C5H12 có 3 cấu tạo ( gọi là 3 đồng phân ): CH3 CH3 – CH2 –CH2 – CH2 –CH3 ; ; CH3 – CH2 –CH –CH3 CH3 – C –CH3 CH 3 CH3 Hết
  15. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHTN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 CHUYÊN HÓA Năm học: 2010-2011 - Thời gian: 120 phút Câu I: Nung nóng hỗn hợp A gồm KMnO4 và KClO3 đến khối lượng không đổi5 thu được hỗn hợp chất rắn B. Cho B vào cốc chứa lượng dưưaxit H2SO4, đun nóng nhẹ tới khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 336 ml khí (đktc). Viết các phương trình phản ứng xảy ra. Tính số gam hỗn hợp A đã dùng biết KClO3 chiếm 72,65% khối lượng của A. Câu II: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp C gồm FeS2 và Cu2S thu được khí SO2 và hỗn hợp rắn D gồm Fe2O3, CuO. Chuyển toàn bộ SO2 thành SO3 rồi hâp0s thụ hết vào nước thu được dung dịch E. Cho toàn bộ D vào cốc chứa dung dịch E, sau đó phải thêm tiếp 375 ml dung dịch HCl 2M vào cốc thì D mới vừa đủ tan hết tạo ra dung dịch F. Cho dung dịch F tác dụng với lượng dư dung dịch BaCDl2 thu được 116,5 gam kết tủa. Viết các phương tri8nhf phản ứng xảy ra. Tính m. Câu III: Có một hỗn hợp A1 gồm Mg, Al,Zn, Fe, Cu, trong đó số mol Cu gấp đôi số mol Fe. Lấy 5,896 gam hỗn hợp A1 cho tác dụng với axit HCl dư, thu được 4,2336 lit khí H2 (đktc). Mặt khác, lấy 17,688 gam hỗn hợp A1 cho tác dụng với khí clo dư, thu được 62,7375 gam hỗn hợp chất rắn. Viết các phương trình phản ứng. Tính thành phần % khối lượng cuae Fe và của Cu trong hỗn hợp A1. Giả thiết hiệu suất các phản ứng là 100%. Câu VI: Viết công thức phân tử, công thức cấu tạo các hợp chất hữu cơ mạch hở (chứa cacbon, hiđro, oxi) có tỉ khối hơi so với hiđro bằng 30. Trong số các chất đó, những chất nào tác dụng được với Na, với NaHCO3, với NaOH. Viết các phương trình phản ứng minh họa. Câu V: Có hai hợp chất hữu cơ X và Y, trong đó khối lượng mol của X nhỏ hơn của Y. Mỗi chất chỉ chứa một loại nhóm chức phản ứng được với Na tạo ra H2. Khi đốt cháy hoàn toàn mỗi chất đều chỉ tạo ra CO2 và H2O, trong đó số mol H2O nhiều hơn số mol CO2. Đốt cháy hoàn toàn một hỗn hợp Z gồm những lượng bằng nhau về số mol của X và Y thu được số mol H2O gấp 1,5 lần số mol CO2. Viết công thức cấu tạo có thể có của X và của Y tương ứng. Câu VI: Hợp chất hữu cơ X1 có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Trong đó thành phần % theo khối lượng của cacbon và hiđro là 45,45% và 6,06% còn lại là oxi. Khi cho X1 tác dụng với NaOH tạo ra ba sản phẩm hữu cơ. Mặt khác, khi cho 9,9 gam X1 tác dụng với H2O có H2SO4 làm xúc tác, thu được ba sản phẩm hữu cơ, trong đó hai sản phẩm cùng loại nhóm chức có tổng khối lượng bằng 5,406 gam và đạt hiệu suất 68%. Xác định công thức phân tử và viết công thức cấu tạo của X1. Hết Cho: H = 1; C = 12 ; O = 16 ; S = 32 ; Cl = 35,5 ; Na = 23 ; Mg = 24 ; Al = 27 ; K = 39 ; Mn = 55; Fe = 56 ; Cu = 64 ; Zn = 65 ; Ba = 137.
  16. TRƯỜNG ĐHSP HÀ NỘI ĐỀ TUYỂN SINH LỚP 10 CHUYÊN HÓA Năm học: 2010-2011 ; Thời gian: 120 phút Câu 1: 1. Hãy nêu hiện tượng, viết phương trình phản ứng xảy ra khi lần lượt cho kim loại Ba tới dư vào các dung dịch sau: a. CuSO4. b. NaHCO3. c. (NH4)2SO4. d. Al(NO3)3. 2. Từ đá vôi, muối ăn, nước và các điều kiện cần thiết, hãy điều chế: a. Na2CO3. b. NaHCO3 c. CaCl2. d. Nước Gia-ven. Câu 2: 1. Hãy nhận biết các dung dịch và chất lỏng đựng trong các lọ mất nhãn: dung dịch glucozơ, cồn 1000, dung dịch axit axetic, lòng trắng trứng, benzen. 2. Biết axit lactic có công thức: CH3-CH(OH)-COOH. Hãy viết phương trình phản ứng xảy ra khi cho axit lactic lần lượt tác dụng với các chất: a. Na dư. b. C2H5OH (H2SO4 đặc, đun nóng nhẹ). c.dd Ba(OH)2. d. dd KHCO3 Câu 3: 1. Có một hỗn hợp rắn gồm: Al, Fe2O3, Cu, Al2O3. Hãy trình bày sơ đồ tách các chất trên ra khỏi nhau mà không làm thay đổi lượng của mỗi chất. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2. Cho các phản ứng: A + 2NaOH → 2B + H2O B + HCl → D + NaCl 0 →H24 SO ,t D + C2H5OH ← CH2(OH)COOC2H5 + H2O Hãy xác định công thức cấu tạo của các chất A, B, D. Biết A có công thức phân tử là C4H6O5. Câu 4: 1. Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm Fe và Zn bằng một lượng vừa đủ dung dịch H2SO4 10% thu được dung dịch Y và 22,4 lit H2 (đktc). Nồng độ của ZnSO4 trong dung dịch Y là 11,6022%. Tính khối lượng của mỗi kim loịa trong hỗn hợp X. 2. Cho 5,53 gam một muối hiđrocacbonat A vào dung dịch H2SO4 loãng vừa đủ, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 4,62 gam muối sunfat trung hòa. Cho 15,8 gam A vào dung dịch HNO3 vừa đủ rồi cô cạn từ từ dung dịch sau phản ứng thì thu được 37.6 gam muối B. Xác định công thức phân tử của B. Câu 5: 1. Thông thường trong chất béo có lẫn một lượng nhỏ axit béo tự do. Biết rằng “chỉ số axit” của chất béo là số mg KOH cần thiết để trung hòa axit béo tự do có trong 1 gam chất béo. a. Muốn trung hòa 1,12 kg một loại chất bóe có chỉ số axit là 6 thì cần dùng bao nhiêu lit dung dịch NaOH 0,2M. b. Để xà phòng hóa hoàn toàn 210 kg một loại chất béo có chỉ số axit là 8 cần 10,32 kg NaOH. Tính khối lượng xà phòng thu được. Biết muối của các axit béo chiếm 50% khối lượng của xà phòng. 2. Cho 32,8 gam hỗn hợp A gồm hai chất hữu cơ X và Y tác dụng vừa đủ với 0,2 lit dung dịch NaOH 1M thu được hỗn hợp hai rượu R1OH, R2OH và 18,8 gam một muối RCOONa (trong đó R, R1, R2 chỉ chứa cacbon, hiđro và R2 = R1 + 14). Cho toàn bộ hai rượu tác dụng với Na dư thu được 6,72 lit H2( đktc). Xác định cong thức cấu tạo của hai chất X, Y. Cho: H=1; C=12; O=16; N=14; Na=23; Al=27; Si=28; S=32; Cl=35,5; K=39; Cu=64; Zn=65; Fe=56.
  17. Nguyễn Đình Hành ST 1 Së Gi¸o dôc - §µo t¹o Kú thi tuyÓn sinh líp 10 THPT Chuyªn th¸i b×nh N¨m häc 2010 - 2011 ®Ò chÝnh thøc M«n thi: Ho¸ häc Thêi gian lµm bµi: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) C©u I. (2,0 ®iÓm) 1) Cho BaO t¸c dông víi dung dÞch H2SO4 lo·ng ®­îc kÕt tña A vµ dung dÞch B. Cho dung dÞch B t¸c dông võa ®ñ víi Al, thu ®­îc khÝ bay ra vµ dung dÞch D. Cho dung dÞch D t¸c dông víi dung dÞch K2CO3, thu ®­îc kÕt tña E. ViÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc minh häa t¹o A, B, D, E. 2) Dïng dung dÞch HCl lo·ng cã thÓ nhËn biÕt ®­îc c¸c chÊt d­íi ®©y (chÊt láng hoÆc dung dÞch trong suèt): R­îu etylic, benzen, natri cacbonat, natri sunfit, natri axetat. Gi¶i thÝch vµ viÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc minh häa. C©u II. (2,0 ®iÓm) 1) Hçn hîp X gåm Zn, Fe, Cu. Cho 9,25 gam hçn hîp X t¸c dông víi dung dÞch HCl d­ thu ®­îc 2,24 lÝt khÝ H2(®ktc). MÆt kh¸c biÕt 0,3 mol hçn hîp X ph¶n øng võa ®ñ víi 7,84 lÝt khÝ Cl2(®ktc). TÝnh khèi l­îng mçi kim lo¹i trong hçn hîp X. 2) Hoµ tan hçn hîp gåm 12,8 gam CuO vµ 16,0 gam Fe2O3 trong 155ml dung dÞch H2SO4 2M ®Õn ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn. Sau ph¶n øng thÊy cã m gam chÊt r¾n kh«ng tan. TÝnh m. C©u III. (2,0 ®iÓm) 1) Cho c¸c chÊt sau: Clo, cacbon, saccaroz¬, nh«m cacbua, etilen, xenluloz¬, chÊt bÐo, canxi cacbua. H·y viÕt ph­¬ng tr×nh ho¸ häc cña c¸c chÊt trªn víi H2O. (ghi râ ®iÒu kiÖn ph¶n øng). 2) Hçn hîp khÝ A gåm 0,09 mol C2H2 vµ 0,2 mol H2. Nung nãng hçn hîp A víi xóc t¸c Ni, thu ®­îc hçn hîp khÝ B. Cho hçn hîp khÝ B qua b×nh chøa dung dÞch Br2 d­, thu ®­îc hçn hîp khÝ C. BiÕt tØ khèi h¬i cña C so víi H2 lµ 8, khèi l­îng b×nh chøa dung dÞch Br2 t¨ng 0,82 gam. TÝnh sè mol mçi chÊt trong hçn hîp khÝ C. C©u IV. (2,0 ®iÓm) A lµ dung dÞch H2SO4 cã nång ®é a (M). Trén 500 ml dung dÞch A víi 200 ml dung dÞch KOH 2M, thu ®­îc dung dÞch D. BiÕt 1 dung dÞch D ph¶n øng võa ®ñ víi 2 0,39 gam Al(OH)3. 1) T×m a. 2) Hoµ tan hÕt 2,668 gam hçn hîp B gåm Fe3O4 vµ FeCO3 cÇn võa ®ñ 100 ml dung dÞch A. X¸c ®Þnh khèi l­îng tõng chÊt trong hçn hîp B. C©u V. (2,0 ®iÓm) Cho hîp chÊt A m¹ch hë, trong ®ã %C = 48,65% (vÒ khèi l­îng). §èt ch¸y hÕt a mol A cÇn 3,5a mol O2. S¶n phÈm chØ gåm CO2 vµ H2O cã sè mol b»ng nhau. 1) - X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö A. - H·y viÕt c«ng thøc cÊu t¹o cã thÓ cã cña A khi biÕt A lµ hîp chÊt ®¬n chøc. 2) BiÕt r»ng khi ®un nãng 7,4 gam A víi 200 gam dung dÞch NaOH 20%, sau ®ã c« c¹n thu ®­îc 44,2 gam chÊt r¾n khan. X¸c ®Þnh CTCT ®óng cña A. Cho: C=12, H=1, O=16, Na=23, Al=27, Cu=64, Zn=65, Fe=56. Het
  18. Nguyễn Đình Hành ST 2 Së Gi¸o dôc - §µo t¹o Kú thi tuyÓn sinh líp 10 THPT Chuyªn Th¸i B×nh N¨m häc 2010-2011 H­íng dÉn chÊm vµ biÓu ®iÓm m«n ho¸ häc (Gåm 03 trang) C©u ý Néi dung §iÓm C©u I 1.(0,75®) BaO + H2SO4 → BaSO4 + H2O 0,25 (2,0 ®) NÕu BaO d­: BaO + H2O → Ba(OH)2  Tr­êng hîp 1: Dung dÞch B chøa H2SO4 d­ 3H2SO4 + 2Al → Al2(SO4)3 + 3H2 ↑ 0,25 Al2(SO4)3 + 3K2CO3 + 3H2O → 2Al(OH)3 +3K2SO4 +3CO2 ↑  Tr­êng hîp 2: Dung dÞch B chøa Ba(OH)2 2Al + Ba(OH)2 + 2H2O → Ba(AlO2)2 +3H2 ↑ 0,25 Ba(AlO2)2 + K2CO3 → BaCO3 +2KAlO2 2.(1,25®) Khi cho dung dÞch HCl lÇn l­ît vµo c¸c dung dÞch hoÆc chÊt láng theo bµi ra, ta nhËn biÕt c¸c chÊt nh­ sau: 0,25 -R­îu etylic: T¹o dung dÞch ®ång nhÊt - Benzen: Ph©n thµnh 2 líp chÊt láng 0,25 - Natri cacbonat: Cã khÝ kh«ng mµu, kh«ng mïi bay ra(CO ) 2 0,25 Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 ↑ + H2O - Natri sunfit: Cã khÝ mïi xèc bay ra (SO ) 2 0,25 Na2SO3 + 2HCl → 2NaCl + SO2 ↑ + H2O - Natri axetat: Cã mïi giÊm bèc ra (CH COOH) 3 0,25 CH3COONa + HCl → CH3COOH + NaCl C©u II 1.(1,0®)  C¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc (2,0 ®) - Zn + 2HCl → ZnCl + H (1) 2 2 - Fe + 2HCl → FeCl + H (2) 2 2 - Cu + HCl kh«ng ph¶n øng 0,25 → - Zn + Cl2 → ZnCl2 (3) - 2Fe + 3Cl2→ 2FeCl3 (4) - Cu + Cl2 → CuCl2 (5)  Gäi x,y,z lÇn l­ît lµ sè mol cña Zn, Fe, Cu cã trong 9,25 gam X Sè mol H2 =2,24:22,4= 0,1 (mol); Sè mol Cl2 = 7,84:22,4= 0,35(mol) -Theo bµi ra: 65x+56y+64z = 9,25 (I) 0,5 Theo (1) vµ (2) Sè mol H2 = x+y = 0,1(II) x + y + z x +1,5y + z Theo (3),(4): = => x+z=2y (III) 0,3 0,35  Gi¶i hÖ => x=y=z= 0,05 (mol) => Khèi l­îng Zn= 0,05.65= 3,25 (gam) 0,25 Khèi l­îng Fe = 0,05.56= 2,8 (gam) Khèi l­îng Cu = 0,05.64= 3,2(gam)
  19. Nguyễn Đình Hành ST 3 C©u ý Néi dung §iÓm 2.(1,0 ®)  Sè mol CuO = 12,8: 80= 0,16 (mol); Sè mol Fe2O3= 16,0:160 = 0,1 (mol) Sè mol H2SO4 = 0,155.2 = 0,31 (mol) 0,25 Sau ph¶n øng cßn chÊt r¾n kh«ng tan, chøng tá axit hÕt vµ oxit d­  Tr­êng hîp 1: ChÊt r¾n lµ Fe2O3 CuO + H2SO4 → CuSO4 + H2O Fe2O3+ 3H2SO4 → Fe2(SO4)3 + 3H2O 1 Theo ph­¬ng tr×nh: Sè mol Fe2O3 p­ = (0,31-0,16)= 0,05 (mol) 3 0,25 => Sè mol Fe2O3 d­ = 0,1-0,05=0,05 (mol) => m = 0,05.160= 8,0 (gam) • Tr­êng hîp 2: ChÊt r¾n lµ CuO Fe2O3+ 3H2SO4 → Fe2(SO4)3 + 3H2O CuO + H2SO4 → CuSO4 + H2O 0,25 Theo ph­¬ng tr×nh: Sè mol CuO p­ = 0,31- 0,1.3= 0,01 (mol) => Sè mol CuO d­ = 0,16-0,01=0,15 (mol) => m= 0,15.80= 12,0 (gam) VËy: 8,0 ≤ m ≤ 12,0 0,25 C©u III 1.(1,0®)  → Cl2 + H2O ←  HClO + HCl (2,0 ®) Cnung ®á + H2O(h¬i) → CO + H2 vµ Cnung ®á +2 H2O(h¬i) → CO2 + 2H2 tcH0 , + C12H22O11 + H2O   → C6H12O6 (glucoz¬)+ C6H12O6 (Fructoz¬) Al4C3 + 12H2O → 4Al(OH)3 +3 CH4 ↑ tcH0 , + 0,125.8 CH2=CH2 + H2O   → CH3-CH2-OH tcH0 , + (-C6H10O5-)n + nH2O   → nC6H12O6 tcH0 , + (RCOO)3C3H5 + 3H2O   → 3RCOOH + C3H5(OH)3 CaC2 + 2H2O → Ca(OH)2 +C2H2 ↑ 2.( 1,0®)  Nung nãng hçn hîp A C2H2 + H2 → C2H4 (1) C2H2 + 2H2 → C2H6 (2) 0,25 Gäi a,b lµ sè mol C2H2 tham gia ph¶n øng (1) vµ (2). Hçn hîp B gåm : C2H4 a mol; C2H6 b mol; C2H2 (0,09-a-b) mol; H2 (0,2- a-2b) mol  Cho hçn hîp B qua dung dÞch Br2 d­. C2H4 + Br2 → C2H4Br2 (1) C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 (2) 0.25 Theo bµi ra: m+ m =(0,09 −− ab ).26 + 28 a = 0,82 CH22 CH 24 => 13b- a= 0,76 (I) Hçn hîp khÝ C gåm C2H6 b mol; H2 (0,2-a-2b) mol 30b+ 2(0,2 −− ab 2 ) 0.25 M C = = 8.2 =16 (II) b+0, 2 −− ab 2  Gi¶i hÖ (I) vµ (II): a=0,02; b= 0,06 0,25 Sè mol mçi chÊt trong C: C2H6 (0,06 mol); H2 (0,06 mol)
  20. Nguyễn Đình Hành ST 4 C©u ý Néi dung §iÓm C©u IV 1.(1,0®) 1) TÝnh a (2,0®) - Sè mol H2SO4 = 0,5a (mol); Sè mol KOH= 2.0,2 = 0,4 (mol); 0,25 Sè mol Al(OH)3= 0,39: 78= 0,005(mol) - H2SO4 +2KOH → K2SO4 + 2H2O (1) - Dung dÞch D ph¶n øng ®­îc víi Al(OH) nªn cã 2 tr­êng hîp: 3 0,25 H2SO4 d­ hoÆc KOH d­.  Tr­êng hîp 1: Dung dÞch D chøa H2SO4 d­ 3H SO +2Al(OH) → Al (SO ) + 6H O (2) 2 4 3 2 4 3 2 0,25 Theo (1) vµ (2) ta cã: 0,2 + 3 .0,005.2 = 0,5a => a=0,43(M) 2  Tr­êng hîp 2: Dung dÞch D chøa KOH d­ KOH +Al(OH)3 → KAlO2 + 2H2O (3) Theo (1) vµ (3) ta cã: a + 0,005.2 = 0,4 => a=0,39(M) 0,25 2.(1,0®) 2) TÝnh m Gäi x,y lÇn l­ît lµ sè mol cña Fe O vµ FeCO . 3 4 3 0,25 Theo bµi ra: 232x + 116y= 2,668 (I) - Fe O + 4H SO Fe (SO ) + FeSO +4H O (4) 3 4 2 4 → 2 4 3 4 2 0,25 - FeCO3 + H2SO4 → FeSO4 + CO2 +H2O (5)  Tr­êng hîp 1: a= 0,43(M) => sè mol H2SO4 = 0,43.0,1= 0,043 (mol) Theo (4) vµ (5): 4x +y =0,043 (II) Gi¶i hÖ (I) vµ (II) => x= 0,01; y= 0,003 0,25 => Khèi l­îng Fe3O4 = 0,01. 232= 2,32 (gam); Khèi luîng FeCO3 = 2,668- 2,32 =0,348 (gam)  Tr­êng hîp 2: a= 0,39(M) => sè mol H2SO4 = 0,39.0,1= 0,039 (mol) Theo (4) vµ (5): 4x +y =0,039 (III) Gi¶i hÖ (I) vµ (III) => x= 0,008; y= 0,007 0,25 => Khèi l­îng Fe3O4 = 0,008. 232= 1,856 (gam); Khèi luîng FeCO3 = 2,668- 1,856 =0,812 (gam) C©u V 1.(1,0®) 1) X¸c ®Þnh CTPT cña A. (2,0®) Gäi CTPT A lµ CxHyOz (x, y, z nguyªn d­¬ng). 0,25 4CxHyOz + (4x+y-2z)O2 → 4xCO2 + 2yH2O (1) 12x 48,65 Theo bµi ra: = (I) 12xy++ 16 z 100 0,25 - Sè mol O2= 3,5. sè mol A => 4x +y -2z = 4.3,5=14(II) - => Sè mol H2O = sè mol CO2 => y= 2x (III)  Gi¶i hÖ I,II.III => x=3, y= 6, z= 2 0.25 VËy CTPT cña A lµ: C3H6O2  C«ng thøc cÊu t¹o cã thÓ cã cña A: 0,25 C2H5COOH; CH3COOCH3 vµ HCOOC2H5. 2.(1,0®) 2) X¸c ®Þnh CTCT ®óng cña A. 200.20 0,25 Sè mol A=7,4:74= 0,1(mol); Sè mol NaOH = =1, 0(mol ) 100.40  Gäi CTTQ cña A cã d¹ng: RCOOR' (R' cã thÓ lµ H hoÆc gèc hi®ro cacbon). 0,25 RCOOR' + NaOH → RCOONa + R'OH  Theo ph­¬ng tr×nh: Sè mol NaOH p­ =sè mol RCOONa= sè mol A= 0,1 (mol) 0,25 => Sè mol NaOH d­= 1,0-0,1= 0,9(mol)
  21. Nguyễn Đình Hành ST 5 C©u ý Néi dung §iÓm => Khèi l­îng NaOH d­ = 0,9.40 = 36,0 (gam) => Khèi l­îng RCOONa = 44,2- 36,0 = 8,2 (gam) => R+67=8,2:0,1= 82 => R=15 (CH3) 0,25 => CTCT ®óng cña A lµ CH3COOCH3 Ghi chó: - Häc sinh gi¶i theo c¸ch kh¸c, nÕu ®óng vÉn cho ®iÓm tèi ®a. - §iÓm toµn bµi lµ tæng ®iÓm c¸c phÇn häc sinh lµm ®­îc, kh«ng lµm trßn.
  22. Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Kú thi vµo líp 10 thpt chuyªn lam s¬n thanh ho¸ n¨m häc: 2010 – 2011 §Ò chÝnh thøc M«n: Hãa häc (Dµnh cho thÝ sinh thi vµo líp chuyªn Hãa) §Ò thi gåm cã: 02 trang Thêi gian lµm bµi: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Ngµy thi: 20 th¸ng 6 n¨m 2010 Câu I: (3,0 điểm) 1. Cho lần lượt từng chất: Fe, BaO, Al2O3 và KOH vào lần lượt các dung dịch: NaHSO4, CuSO4. Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2. Một hỗn hợp gồm Al, Fe, Cu và Ag. Bằng phương pháp hoá học hãy tách rời hoàn toàn các kim loại ra khỏi hỗn hợp trên. 3. Có 5 lọ mất nhãn đựng 5 dung dịch: NaOH, KCl, MgCl2, CuCl2, AlCl3. Hãy nhận biết từng dung dịch trên mà không dùng thêm hoá chất khác. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. Câu II: (2,0 điểm) 1. Hiđrocacbon X là chất khí (ở nhiệt độ phòng, 250C). Nhiệt phân hoàn toàn X (trong điều kiện không có oxi) thu được sản phẩm C và H2, trong đó thể tích khí H2 thu được gấp đôi thể tích khí X (đo ở cùng điều kiện). Xác định các công thức phân tử thỏa mãn X. 2. Ba chất hữu cơ mạch hở A, B, C có công thức phân tử tương ứng là: C3H6O, C3H4O2, C6H8O2. Chúng có những tính chất sau: - Chỉ A và B tác dụng với Na giải phóng khí H2. - Chỉ B và C tác dụng được với dung dịch NaOH. - A tác dụng với B (trong điều kiện xúc tác, nhiệt độ thích hợp) thu được sản phẩm là chất C. Hãy cho biết công thức cấu tạo của A, B, C. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. 3. Metan bị lẫn một ít tạp chất là CO2, C2H4, C2H2. Trình bày phương pháp hoá học để loại hết tạp chất khỏi metan. Câu III: (3,0 điểm) 1. Hòa tan hoàn toàn 0,297 gam hỗn hợp Natri và một kim loại thuộc nhóm IIA trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học vào nước. Ta được dung dịch X và 56 ml khí Y (đktc). Xác định kim loại thuộc nhóm IIA và khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp. 2. Hỗn hợp X gồm ba kim loại Al, Fe, Cu. Cho m gam hỗn hợp X vào dung dịch CuSO4 (dư) sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 35,2 gam kim loại. Nếu cũng hòa tan m gam hỗn hợp X vào 500 ml dung dịch
  23. HCl 2M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 8,96 lít khí H2 (đktc), dung dịch Y và a gam chất rắn. a. Viết các phương trình phản ứng xảy ra và tìm giá trị của a. b. Cho từ từ dung dịch NaOH 2M vào dung dịch Y và khuấy đều đến khi thấy bắt đầu xuất hiện kết tủa thì dùng hết V1 lít dung dịch NaOH 2M, tiếp tục cho tiếp dung dịch NaOH vào đến khi lượng kết tủa không có sự thay đổi nữa thì lượng dung dịch NaOH 2M đã dùng hết 600 ml. Tìm các giá trị m và V1. Câu IV: (2,0 điểm) 1. Từ tinh bột, các hóa chất vô cơ và điều kiện cần thiết khác có đủ. Viết phương trình hóa học điều chế Etyl axetat ( ghi rõ điều kiện nếu có). 2. Có a gam hỗn hợp X gồm một axit no đơn chức A và một este B. B tạo ra bởi một axit no đơn chức A1 và một rượu no đơn chức C (A1 là đồng đẳng kế tiếp của A). Cho a gam hỗn hợp X tác dụng với lượng vừa đủ NaHCO3, thu được 1,92 gam muối. Nếu cho a gam hỗn hợp X tác dụng với một lượng vừa đủ NaOH đun nóng thu được 4,38 gam hỗn hợp hai muối của 2 axit A, A1 và 1,38 gam rượu C, tỷ khối hơi của C so với hiđro là 23. Đốt cháy hoàn toàn 4,38 gam hỗn hợp hai muối của A, A1 bằng một lượng oxi dư thì thu được Na2CO3, hơi nước và 2,128 lit CO2 (đktc). Giả thiết phản ứng xảy ra hoàn toàn. a. Tìm công thức phân tử, công thức cấu tạo của A, A1, C, B. b. Tính a. HÕt Cho biết: H = 1, C = 12, O = 16, S = 32, Na = 23, Fe = 56; Cu = 64; Ca = 40; N = 14; Mg = 24; Al = 27; K = 39; Ca = 40; Cu = 64; Zn = 65; As = 75 ; Br = 80; Rb = 85,5; Ag = 108; Sr = 87,6; Ba = 137 ( Gi¸m thÞ kh«ng gi¶i thÝch g× thªm, thÝ sinh kh«ng ®­îc sö dông B¶ng tuÇn hoµn ) Hä vµ tªn thÝ sinh: Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 1: Sè b¸o danh : Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 2:
  24. SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN THANH HOÁ LAM SƠN NĂM HỌC 2010 - 2011 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI MÔN HOÁ HỌC (Hướng dẫn gồm 04 trang) Câu Ý NỘI DUNG Điểm I 1 * Với NaHSO4 : Fe + 2NaHSO4 → FeSO4 + Na2SO4 + H2 ↑ 1,0 BaO + 2NaHSO4 → BaSO4 ↓ + Na2SO4 + H2O Al2O3 + 6NaHSO4 → Al2(SO4)3 + 3Na2SO4 + 3H2O 2KOH + 2NaHSO4 → K2SO4 + Na2SO4 + 2H2O * Với CuSO4 : Fe + CuSO4→ FeSO4 + Cu BaO + CuSO4 + H2O → BaSO4↓ + Cu(OH)2↓ Al2O3 + CuSO4 → không phản ứng 2KOH + CuSO4 → K2SO4 + Cu(OH)2↓ 2 Cho hỗn hợp tan trong NaOH dư, Fe , Cu và Ag không tan: 1,0 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2↑ Thổi CO2 vào dung dịch nước lọc: NaAlO2 + CO2 + 4H2O → NaHCO3 + Al(OH)3↓ Lọc tách kết tủa rồi nung ở nhiệt độ cao: t 0 2Al(OH)3 → Al2O3 + 3H2O dfnc Điện phân Al2O3 nóng chảy: 2Al2O3 → 4Al + 3O2↑ Cho hỗn hợp Fe , Cu và Ag không tan ở trên vào dung dịch HCl dư. Cu và Ag không tan. Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 ↑ Lấy dung dịch thu được cho tác dụng với NaOH dư, lọc kết tủa nung đến khối lượng không đổi, dẫn luồng khí CO dư đi qua HCl + NaOH → NaCl + H2O FeCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Fe(OH)2↓ t 0 2Fe(OH)2 + 1/2O2 → Fe2O3 + 2H2O t 0 Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2 Hỗn hợp Cu, Ag nung trong oxi đến phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp rắn CuO và Ag. Hòa tan trong dung dịch HCl dư, lọc lấy Ag không tan, dung dịch thu đem điện phân lấy Cu, hoặc cho tác dụng với NaOH dư, lọc kết tủa nung đến khối lượng không đổi, dẫn luồng khí CO dư đi qua HCl + NaOH → NaCl + H2O CuCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Cu(OH)2↓ t 0 Cu(OH)2 → CuO + H2O t 0 CuO + CO → Cu + CO2 3 - Dung dịch có màu xanh lam là CuCl2. 1,0 - Lấy dung dịch CuCl2 cho tác dụng với 4 dung dịch còn lại, dung dịch nào tạo kết tủa xanh lam là NaOH: CuCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Cu(OH)2↓. - Lấy dung dịch NaOH, cho tác dụng với 3 dung dịch còn lại: + dung dịch nào không có kết tủa là KCl + dung dịch nào có kết tủa trắng là MgCl2 MgCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Mg(OH)2↓. + dung dịch nào có kết tủa trắng, kết tủa tan trong kiềm dư là AlCl3 AlCl3 + 3NaOH → 3NaCl + Al(OH)3↓. Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O II 1 Gọi công thức phân tử của X : CxHy ( x ≤ 4) 0,5 t 0 CxHy → xC + y/2 H2↑
  25. Theo bài ra ta có y/2 = 2 ⇒ y= 4. Vậy X có dạng CxH4. ⇒ các công thức phân tử thỏa mãn điều kiện X là: CH4, C2H4, C3H4, C4H4. 2 A, B, C có công thức phân tử tương ứng là: C3H6O, C3H4O2, C6H8O2. 1,0 - A tác dụng với Na giải phóng khí H2. Vậy A là rượu, Công thức cấu tạo của A là: CH2=CH-CH2-OH. - B tác dụng với Na giải phóng khí H2, B tác dụng được với dung dịch NaOH. Vậy B là axit có công thức cấu tạo là: : CH2=CH-COOH - C tác dụng được với dung dịch NaOH, không tác dụng với Na và là sản phẩm phản ứng giữa A và B. Vậy C là este có công thức cấu tạo là: CH2=CH-COOCH2-CH=CH2 Các phương trình phản ứng xảy ra là: CH2=CH-CH2-OH + Na → CH2=CH-CH2-ONa + 1/2H2 ↑ CH2=CH-COOH + Na → CH2=CH-COONa + 1/2H2 ↑ CH2=CH-COOH + NaOH → CH2=CH-COONa + H2O CH2=CH-COOCH2-CH=CH2 + NaOH→CH2=CH-COONa + CH2=CH-CH2-OH xt,t0 CH2=CH-COOH + CH2=CH-CH2-OH ←→ CH2=CH-COOCH2-CH=CH2+ H2O 3 Cho hỗn hợp khí lần lượt đi qua bình nước Brôm dư, lúc đó loại hết C2H4, C2H2 nhờ 0,5 phản ứng: C2H4 + Br2 → C2H4Br2 C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 Sau đó cho khí còn lại qua bình đựng dung dịch kiềm dư (NaOH, Ca(OH)2, v.v), lúc đó CO2 bị hấp thụ hết do phản ứng: 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O Khí còn lại là CH4 nguyên chất. III 1 Đặt ký hiệu và nguyên tử khối kim loại nhóm IIA chưa biết là M và a, b lần lượt là số mol Na và M trong hỗn hợp. Các phương trình phản ứng: 1 Na+→ H22 O NaOH +↑ H (1) 2 a() mol → 0,5a ( mol ) M+2 H2 O = M () OH22 +↑ H (2) b() mol → b() mol Theo bài cho ta có hệ phương trình toán học:  m= m + m =23 a += Mb 0,297 I  hh Na M ( )  56 n=0,5 a += b =0,0025mol( II ) 0,5  H 22400 2 ⇔ Từ (II) ab=0,005 − 2 thế vào (I) rồi rút gọn ta được: 0,182 bM(−= 46) 0,182 hay b = (III) M − 46 Điều kiện: 0 46 thuộc nhóm II A M 87,6 137 b 0,0044 0,002 Sai (Ba) Vậy M là bari (Ba). Vì bm=0,002 ⇒=Ba 0,002.137 = 0,274 gam Và m Na = 0,297 – 0,274 = 0,023 gam 0,5
  26. 2 a. Đặt x, y là số mol Al và Fe trong hỗn hợp X: PTHH : 2Al + 3 CuSO4 → Al2(SO4)3 + 3 Cu (1) x 3x/2 (mol) Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu (2) y y (mol) Al + 3HCl → AlCl3 + 3/2H2 (3) x 3x x 3x/2 (mol) 0,5 Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 (4) y 2y y y (mol) Biện luận : Ta nhận thấy số mol của HCl ban đầu là 1mol, lượng khí H2 thu được là 0,4 mol. Vậy HCl dư, Al, Fe hòa tan hết trong dung dịch HCl. Từ (3) và (4) ta có : 3x/2 + y = n = 0,4 mol (*) H2 Từ (1) và (2) ta có : 3x/2 + y = n Cu = 0,4 mol suy ra khối lượng của Cu trong hỗn 0,5 hợp X ban đầu : a = 35,2 – 64. 0,4 = 9,6 gam b. Từ kết quả câu a. Trong dung dịch Y chứa 0,2 mol HCl dư, x mol AlCl , y mol 3 FeCl . 2 Khi cho từ từ dung dịch NaOH vào dung dịch Y. Ban đầu xảy ra phản ứng trung hòa HCl + NaOH → NaCl + H O (5) 2 0,25 0,2mol 0,2mol Khi phản ứng (5) kết thúc, kết tủa bắt đầu xuất hiện. Lượng NaOH đã dùng trong 0,2 phản ứng (5) là: 0,2 mol. Suy ra V1 = = 0,1 lít. 2 AlCl3 + 3NaOH → 3NaCl + Al(OH)3↓ (6) x 3x x mol 0,25 FeCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Fe(OH)2↓ (7) y 2y y mol Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O (8) x x mol Sau khi kết thúc các phản ứng (6), (7), (8) lượng kết tủa không có sự thay đổi nữa. Số mol NaOH đã thực hiện ở các phản ứng (5), (6), (7), (8) là: 0,2 + 3x + 2y + x = 1,2 mol → 4x + 2y = 1 mol → 2x + y = 0,5 ( ) Từ (*), ( ) ta có: x = 0,2 mol, y = 0,1 mol. Khối lượng của hỗn hợp X ban đầu là: m = 0,2. 27 + 0,1. 56 + 9,6 = 20,6 gam. 0,5 IV 1 Phương trình phản ứng xảy ra là: H + , t0 (C6H10O5)n + nH2O →n C6H12O6 men C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2 men 0,5 C2H5OH + 1/2O2 → CH3COOH xt,t0 CH3COOH + C2H5OH ←→ CH3COOC2H5 + H2O
  27. 2. Đặt A là RCOOH (x mol), A1 : R′ COOH , C : R1OH Este B : R′ COOR (y mol) 1 X+ NaHCO : 3 * RCOOH+ NaHCO → RCOONa + CO ↑+ H O 3 22 x x (R+67)x = 1,92 (1) * X+ NaOH : 0,25 RCOOH+→ NaOH RCOONa + H2 O x x R′′ COOR11+→ NaOH R COONa + R OH y y y *Ta có: (Rx+ 67) + (Ry′′+=→+= 67) 4,38 ( Ry 67) 2,46 (2)     1,92 * M =23.2 = 46(C H OH ) →= y 0,03 R1 OH 25 Từ (2) ta được: (R′′+ 67)0,03 = 2,46 →=R 15( CH − ) 3 0,25 * Khi nung hỗn hợp 2 muối: 41nm++ t0 2Cnm H COONa + ()O2 → Na 23 CO +(2 n + 1) CO2 + mH 2 O 2 (2nx+ 1) x() mol mol 2 t0 2CH3 COONa+ 4O2  → Na 23 CO +3 CO 2 ↑ + 3 H 2 O 0,03mol 0,015mol Ta có: (2nx+ 1) 2,128 +=0,045 2 22, 4 Hay: 0,5 0,1 (2nx+ 1) = 0,1 →= x (3) 21n + Từ (1) và (3): (R + 67)0,1 =1,92 →=Rn 38,4 − 47,8 (4) 21n + Từ (4): n = 0 (HCOOH) R<0 (loại) n = 2 R = 29 ()CH25− ; x = 0,02 Vậy: a. X gồm: A: C2H5COOH, A1: CH3COOH, C: C2H5OH, B:CH3 COOC 25 H 0,5 b. a = (74 . 0,02) + (88 . 0,03) = 4,12 (gam) Ghi chú: Học sinh làm cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa.
  28. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHTN ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 CHUYÊN HÓA Năm học: 2010-2011 - Thời gian: 120 phút Câu I: Nung nóng hỗn hợp A gồm KMnO4 và KClO3 đến khối lượng không đổi5 thu được hỗn hợp chất rắn B. Cho B vào cốc chứa lượng dưưaxit H2SO4, đun nóng nhẹ tới khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 336 ml khí (đktc). Viết các phương trình phản ứng xảy ra. Tính số gam hỗn hợp A đã dùng biết KClO3 chiếm 72,65% khối lượng của A. Câu II: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp C gồm FeS2 và Cu2S thu được khí SO2 và hỗn hợp rắn D gồm Fe2O3, CuO. Chuyển toàn bộ SO2 thành SO3 rồi hâp0s thụ hết vào nước thu được dung dịch E. Cho toàn bộ D vào cốc chứa dung dịch E, sau đó phải thêm tiếp 375 ml dung dịch HCl 2M vào cốc thì D mới vừa đủ tan hết tạo ra dung dịch F. Cho dung dịch F tác dụng với lượng dư dung dịch BaCDl2 thu được 116,5 gam kết tủa. Viết các phương tri8nhf phản ứng xảy ra. Tính m. Câu III: Có một hỗn hợp A1 gồm Mg, Al,Zn, Fe, Cu, trong đó số mol Cu gấp đôi số mol Fe. Lấy 5,896 gam hỗn hợp A1 cho tác dụng với axit HCl dư, thu được 4,2336 lit khí H2 (đktc). Mặt khác, lấy 17,688 gam hỗn hợp A1 cho tác dụng với khí clo dư, thu được 62,7375 gam hỗn hợp chất rắn. Viết các phương trình phản ứng. Tính thành phần % khối lượng cuae Fe và của Cu trong hỗn hợp A1. Giả thiết hiệu suất các phản ứng là 100%. Câu VI: Viết công thức phân tử, công thức cấu tạo các hợp chất hữu cơ mạch hở (chứa cacbon, hiđro, oxi) có tỉ khối hơi so với hiđro bằng 30. Trong số các chất đó, những chất nào tác dụng được với Na, với NaHCO3, với NaOH. Viết các phương trình phản ứng minh họa. Câu V: Có hai hợp chất hữu cơ X và Y, trong đó khối lượng mol của X nhỏ hơn của Y. Mỗi chất chỉ chứa một loại nhóm chức phản ứng được với Na tạo ra H2. Khi đốt cháy hoàn toàn mỗi chất đều chỉ tạo ra CO2 và H2O, trong đó số mol H2O nhiều hơn số mol CO2. Đốt cháy hoàn toàn một hỗn hợp Z gồm những lượng bằng nhau về số mol của X và Y thu được số mol H2O gấp 1,5 lần số mol CO2. Viết công thức cấu tạo có thể có của X và của Y tương ứng. Câu VI: Hợp chất hữu cơ X1 có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Trong đó thành phần % theo khối lượng của cacbon và hiđro là 45,45% và 6,06% còn lại là oxi. Khi cho X1 tác dụng với NaOH tạo ra ba sản phẩm hữu cơ. Mặt khác, khi cho 9,9 gam X1 tác dụng với H2O có H2SO4 làm xúc tác, thu được ba sản phẩm hữu cơ, trong đó hai sản phẩm cùng loại nhóm chức có tổng khối lượng bằng 5,406 gam và đạt hiệu suất 68%. Xác định công thức phân tử và viết công thức cấu tạo của X1. Hết Cho: H = 1; C = 12 ; O = 16 ; S = 32 ; Cl = 35,5 ; Na = 23 ; Mg = 24 ; Al = 27 ; K = 39 ; Mn = 55; Fe = 56 ; Cu = 64 ; Zn = 65 ; Ba = 137.
  29. Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN LÊ HỒNG PHONG NAM ĐỊNH n¨m häc: 2010 – 2011 §Ò chÝnh thøc M«n: Hãa häc (Dµnh cho thÝ sinh thi vµo líp chuyªn Hãa) §Ò thi gåm cã: 02 trang Thêi gian lµm bµi: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Ngµy thi: 20 th¸ng 6 n¨m 2010 Câu I: (3,0 điểm) 1. Cho lần lượt từng chất: Fe, BaO, Al2O3 và KOH vào lần lượt các dung dịch: NaHSO4, CuSO4. Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2. Một hỗn hợp gồm Al, Fe, Cu và Ag. Bằng phương pháp hoá học hãy tách rời hoàn toàn các kim loại ra khỏi hỗn hợp trên. 3. Có 5 lọ mất nhãn đựng 5 dung dịch: NaOH, KCl, MgCl2, CuCl2, AlCl3. Hãy nhận biết từng dung dịch trên mà không dùng thêm hoá chất khác. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. Câu II: (2,0 điểm) 1. Hiđrocacbon X là chất khí (ở nhiệt độ phòng, 250C). Nhiệt phân hoàn toàn X (trong điều kiện không có oxi) thu được sản phẩm C và H2, trong đó thể tích khí H2 thu được gấp đôi thể tích khí X (đo ở cùng điều kiện). Xác định các công thức phân tử thỏa mãn X. 2. Ba chất hữu cơ mạch hở A, B, C có công thức phân tử tương ứng là: C3H6O, C3H4O2, C6H8O2. Chúng có những tính chất sau: - Chỉ A và B tác dụng với Na giải phóng khí H2. - Chỉ B và C tác dụng được với dung dịch NaOH. - A tác dụng với B (trong điều kiện xúc tác, nhiệt độ thích hợp) thu được sản phẩm là chất C. Hãy cho biết công thức cấu tạo của A, B, C. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. 3. Metan bị lẫn một ít tạp chất là CO2, C2H4, C2H2. Trình bày phương pháp hoá học để loại hết tạp chất khỏi metan. Câu III: (3,0 điểm) 1. Hòa tan hoàn toàn 0,297 gam hỗn hợp Natri và một kim loại thuộc nhóm IIA trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học vào nước. Ta được dung dịch X và 56 ml khí Y (đktc). Xác định kim loại thuộc nhóm IIA và khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp. 2. Hỗn hợp X gồm ba kim loại Al, Fe, Cu. Cho m gam hỗn hợp X vào dung dịch CuSO4 (dư) sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 35,2 gam kim loại. Nếu cũng hòa tan m gam hỗn hợp X vào 500 ml dung dịch
  30. HCl 2M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 8,96 lít khí H2 (đktc), dung dịch Y và a gam chất rắn. a. Viết các phương trình phản ứng xảy ra và tìm giá trị của a. b. Cho từ từ dung dịch NaOH 2M vào dung dịch Y và khuấy đều đến khi thấy bắt đầu xuất hiện kết tủa thì dùng hết V1 lít dung dịch NaOH 2M, tiếp tục cho tiếp dung dịch NaOH vào đến khi lượng kết tủa không có sự thay đổi nữa thì lượng dung dịch NaOH 2M đã dùng hết 600 ml. Tìm các giá trị m và V1. Câu IV: (2,0 điểm) 1. Từ tinh bột, các hóa chất vô cơ và điều kiện cần thiết khác có đủ. Viết phương trình hóa học điều chế Etyl axetat ( ghi rõ điều kiện nếu có). 2. Có a gam hỗn hợp X gồm một axit no đơn chức A và một este B. B tạo ra bởi một axit no đơn chức A1 và một rượu no đơn chức C (A1 là đồng đẳng kế tiếp của A). Cho a gam hỗn hợp X tác dụng với lượng vừa đủ NaHCO3, thu được 1,92 gam muối. Nếu cho a gam hỗn hợp X tác dụng với một lượng vừa đủ NaOH đun nóng thu được 4,38 gam hỗn hợp hai muối của 2 axit A, A1 và 1,38 gam rượu C, tỷ khối hơi của C so với hiđro là 23. Đốt cháy hoàn toàn 4,38 gam hỗn hợp hai muối của A, A1 bằng một lượng oxi dư thì thu được Na2CO3, hơi nước và 2,128 lit CO2 (đktc). Giả thiết phản ứng xảy ra hoàn toàn. a. Tìm công thức phân tử, công thức cấu tạo của A, A1, C, B. b. Tính a. HÕt Cho biết: H = 1, C = 12, O = 16, S = 32, Na = 23, Fe = 56; Cu = 64; Ca = 40; N = 14; Mg = 24; Al = 27; K = 39; Ca = 40; Cu = 64; Zn = 65; As = 75 ; Br = 80; Rb = 85,5; Ag = 108; Sr = 87,6; Ba = 137 ( Gi¸m thÞ kh«ng gi¶i thÝch g× thªm, thÝ sinh kh«ng ®­îc sö dông B¶ng tuÇn hoµn ) Hä vµ tªn thÝ sinh: Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 1: Sè b¸o danh : Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 2:
  31. SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CHUYÊN NAM ĐỊNH LÊ HỒNG PHONG NĂM HỌC 2010 - 2011 HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI MÔN HOÁ HỌC (Hướng dẫn gồm 04 trang) Câu Ý NỘI DUNG Điểm I 1 * Với NaHSO4 : Fe + 2NaHSO4 → FeSO4 + Na2SO4 + H2 ↑ 1,0 BaO + 2NaHSO4 → BaSO4 ↓ + Na2SO4 + H2O Al2O3 + 6NaHSO4 → Al2(SO4)3 + 3Na2SO4 + 3H2O 2KOH + 2NaHSO4 → K2SO4 + Na2SO4 + 2H2O * Với CuSO4 : Fe + CuSO4→ FeSO4 + Cu BaO + CuSO4 + H2O → BaSO4↓ + Cu(OH)2↓ Al2O3 + CuSO4 → không phản ứng 2KOH + CuSO4 → K2SO4 + Cu(OH)2↓ 2 Cho hỗn hợp tan trong NaOH dư, Fe , Cu và Ag không tan: 1,0 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2↑ Thổi CO2 vào dung dịch nước lọc: NaAlO2 + CO2 + 4H2O → NaHCO3 + Al(OH)3↓ Lọc tách kết tủa rồi nung ở nhiệt độ cao: t 0 2Al(OH)3 → Al2O3 + 3H2O dfnc Điện phân Al2O3 nóng chảy: 2Al2O3 → 4Al + 3O2↑ Cho hỗn hợp Fe , Cu và Ag không tan ở trên vào dung dịch HCl dư. Cu và Ag không tan. Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 ↑ Lấy dung dịch thu được cho tác dụng với NaOH dư, lọc kết tủa nung đến khối lượng không đổi, dẫn luồng khí CO dư đi qua HCl + NaOH → NaCl + H2O FeCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Fe(OH)2↓ t 0 2Fe(OH)2 + 1/2O2 → Fe2O3 + 2H2O t 0 Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2 Hỗn hợp Cu, Ag nung trong oxi đến phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp rắn CuO và Ag. Hòa tan trong dung dịch HCl dư, lọc lấy Ag không tan, dung dịch thu đem điện phân lấy Cu, hoặc cho tác dụng với NaOH dư, lọc kết tủa nung đến khối lượng không đổi, dẫn luồng khí CO dư đi qua HCl + NaOH → NaCl + H2O CuCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Cu(OH)2↓ t 0 Cu(OH)2 → CuO + H2O t 0 CuO + CO → Cu + CO2 3 - Dung dịch có màu xanh lam là CuCl2. 1,0 - Lấy dung dịch CuCl2 cho tác dụng với 4 dung dịch còn lại, dung dịch nào tạo kết tủa xanh lam là NaOH: CuCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Cu(OH)2↓. - Lấy dung dịch NaOH, cho tác dụng với 3 dung dịch còn lại: + dung dịch nào không có kết tủa là KCl + dung dịch nào có kết tủa trắng là MgCl2 MgCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Mg(OH)2↓. + dung dịch nào có kết tủa trắng, kết tủa tan trong kiềm dư là AlCl3 AlCl3 + 3NaOH → 3NaCl + Al(OH)3↓. Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O II 1 Gọi công thức phân tử của X : CxHy ( x ≤ 4) 0,5 t 0 CxHy → xC + y/2 H2↑
  32. Theo bài ra ta có y/2 = 2 ⇒ y= 4. Vậy X có dạng CxH4. ⇒ các công thức phân tử thỏa mãn điều kiện X là: CH4, C2H4, C3H4, C4H4. 2 A, B, C có công thức phân tử tương ứng là: C3H6O, C3H4O2, C6H8O2. 1,0 - A tác dụng với Na giải phóng khí H2. Vậy A là rượu, Công thức cấu tạo của A là: CH2=CH-CH2-OH. - B tác dụng với Na giải phóng khí H2, B tác dụng được với dung dịch NaOH. Vậy B là axit có công thức cấu tạo là: : CH2=CH-COOH - C tác dụng được với dung dịch NaOH, không tác dụng với Na và là sản phẩm phản ứng giữa A và B. Vậy C là este có công thức cấu tạo là: CH2=CH-COOCH2-CH=CH2 Các phương trình phản ứng xảy ra là: CH2=CH-CH2-OH + Na → CH2=CH-CH2-ONa + 1/2H2 ↑ CH2=CH-COOH + Na → CH2=CH-COONa + 1/2H2 ↑ CH2=CH-COOH + NaOH → CH2=CH-COONa + H2O CH2=CH-COOCH2-CH=CH2 + NaOH→CH2=CH-COONa + CH2=CH-CH2-OH xt,t0 CH2=CH-COOH + CH2=CH-CH2-OH ←→ CH2=CH-COOCH2-CH=CH2+ H2O 3 Cho hỗn hợp khí lần lượt đi qua bình nước Brôm dư, lúc đó loại hết C2H4, C2H2 nhờ 0,5 phản ứng: C2H4 + Br2 → C2H4Br2 C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 Sau đó cho khí còn lại qua bình đựng dung dịch kiềm dư (NaOH, Ca(OH)2, v.v), lúc đó CO2 bị hấp thụ hết do phản ứng: 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O Khí còn lại là CH4 nguyên chất.
  33. III 1 Đặt ký hiệu và nguyên tử khối kim loại nhóm IIA chưa biết là M và a, b lần lượt là số mol Na và M trong hỗn hợp. Các phương trình phản ứng: 1 Na+→ H22 O NaOH +↑ H (1) 2 a() mol → 0,5a ( mol ) M+2 H2 O = M () OH22 +↑ H (2) b() mol → b() mol Theo bài cho ta có hệ phương trình toán học:  m= m + m =23 a += Mb 0,297 I  hh Na M ( )  56 n=0,5 a += b =0,0025mol( II ) 0,5  H 22400 2 ⇔ Từ (II) ab=0,005 − 2 thế vào (I) rồi rút gọn ta được: 0,182 bM(−= 46) 0,182 hay b = (III) M − 46 Điều kiện: 0 46 thuộc nhóm II A M 87,6 137 b 0,0044 0,002 Sai (Ba) Vậy M là bari (Ba). Vì bm=0,002 ⇒=Ba 0,002.137 = 0,274 gam Và m Na = 0,297 – 0,274 = 0,023 gam 0,5
  34. 2 a. Đặt x, y là số mol Al và Fe trong hỗn hợp X: PTHH : 2Al + 3 CuSO4 → Al2(SO4)3 + 3 Cu (1) x 3x/2 (mol) Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu (2) y y (mol) Al + 3HCl → AlCl3 + 3/2H2 (3) x 3x x 3x/2 (mol) 0,5 Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 (4) y 2y y y (mol) Biện luận : Ta nhận thấy số mol của HCl ban đầu là 1mol, lượng khí H2 thu được là 0,4 mol. Vậy HCl dư, Al, Fe hòa tan hết trong dung dịch HCl. Từ (3) và (4) ta có : 3x/2 + y = n = 0,4 mol (*) H2 Từ (1) và (2) ta có : 3x/2 + y = n Cu = 0,4 mol suy ra khối lượng của Cu trong hỗn 0,5 hợp X ban đầu : a = 35,2 – 64. 0,4 = 9,6 gam b. Từ kết quả câu a. Trong dung dịch Y chứa 0,2 mol HCl dư, x mol AlCl , y mol 3 FeCl . 2 Khi cho từ từ dung dịch NaOH vào dung dịch Y. Ban đầu xảy ra phản ứng trung hòa HCl + NaOH → NaCl + H O (5) 2 0,25 0,2mol 0,2mol Khi phản ứng (5) kết thúc, kết tủa bắt đầu xuất hiện. Lượng NaOH đã dùng trong 0,2 phản ứng (5) là: 0,2 mol. Suy ra V1 = = 0,1 lít. 2 AlCl3 + 3NaOH → 3NaCl + Al(OH)3↓ (6) x 3x x mol 0,25 FeCl2 + 2NaOH → 2NaCl + Fe(OH)2↓ (7) y 2y y mol Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O (8) x x mol Sau khi kết thúc các phản ứng (6), (7), (8) lượng kết tủa không có sự thay đổi nữa. Số mol NaOH đã thực hiện ở các phản ứng (5), (6), (7), (8) là: 0,2 + 3x + 2y + x = 1,2 mol → 4x + 2y = 1 mol → 2x + y = 0,5 ( ) Từ (*), ( ) ta có: x = 0,2 mol, y = 0,1 mol. Khối lượng của hỗn hợp X ban đầu là: m = 0,2. 27 + 0,1. 56 + 9,6 = 20,6 gam. 0,5 IV 1 Phương trình phản ứng xảy ra là: H + , t0 (C6H10O5)n + nH2O →n C6H12O6 men C6H12O6 → 2C2H5OH + 2CO2 men 0,5 C2H5OH + O2 → CH3COOH + H2O xt,t0 CH3COOH + C2H5OH ←→ CH3COOC2H5 + H2O
  35. 2. Đặt A là RCOOH (x mol), A1 : R′ COOH , C : R1OH Este B : R′ COOR (y mol) 1 X+ NaHCO : 3 * RCOOH+ NaHCO → RCOONa + CO ↑+ H O 3 22 x x (R+67)x = 1,92 (1) * X+ NaOH : 0,25 RCOOH+→ NaOH RCOONa + H2 O x x R′′ COOR11+→ NaOH R COONa + R OH y y y *Ta có: (Rx+ 67) + (Ry′′+=→+= 67) 4,38 ( Ry 67) 2,46 (2)     1,92 * M =23.2 = 46(C H OH ) →= y 0,03 R1 OH 25 Từ (2) ta được: (R′′+ 67)0,03 = 2,46 →=R 15( CH − ) 3 0,25 * Khi nung hỗn hợp 2 muối: 41nm++ t0 2Cnm H COONa + ()O2 → Na 23 CO +(2 n + 1) CO2 + mH 2 O 2 (2nx+ 1) x() mol mol 2 t0 2CH3 COONa+ 4O2  → Na 23 CO +3 CO 2 ↑ + 3 H 2 O 0,03mol 0,015mol Ta có: (2nx+ 1) 2,128 +=0,045 2 22, 4 Hay: 0,5 0,1 (2nx+ 1) = 0,1 →= x (3) 21n + Từ (1) và (3): (R + 67)0,1 =1,92 →=Rn 38,4 − 47,8 (4) 21n + Từ (4): n = 0 (HCOOH) R<0 (loại) n = 2 R = 29 ()CH25− ; x = 0,02 Vậy: a. X gồm: A: C2H5COOH, A1: CH3COOH, C: C2H5 OH, B:CH3 COOC 25 H 0,5 b. a = (74 . 0,02) + (88 . 0,03) = 4,12 (gam) Ghi chú: Học sinh làm cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa.
  36. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN TỈNH NINH BÌNH NĂM HỌC 2009-2010 Môn: Hóa học ĐỀ THI CHÍNH THỨC Thời gian làm bài 120 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi gồm 4 câu trong 01 trang Câu 1 (2,5 điểm): 1. Chỉ được dùng một kim loại duy nhất (các dụng cụ cần thiết coi như có đủ), hãy phân biệt các dung dịch đựng trong các lọ mất nhãn sau: Na2SO4 , Fe(NO3 )3 , AlCl3 , KCl . 2. Cho một luồng khí H 2 (dư) lần lượt đi qua 5 ống mắc nối tiếp đựng các oxit được nung nóng (như hình vẽ): MgO CuO Al2O3 Fe3O4 K2O H 2 → → → → → (1) (2) (3) (4) (5) Hãy xác định các chất trong từng ống sau thí nghiệm và viết các phương trình hóa học xảy ra. Câu 2 (2,5 điểm): 1. Từ tinh bột và các chất vô cơ cần thiết, hãy viết các phương trình hóa học điều chế: Rượu etylic, polietilen, axit axetic, etyl axetat, metyl clorua, poli(vinyl clorua). 2. Một học sinh yêu thích môn hóa học, trong chuyến về thăm khu du lịch Tam Cốc-Bích Động (Ninh Bình) có mang về một lọ nước (nước nhỏ từ nhũ đá trên trần động xuống). Học sinh đó đã chia lọ nước làm 3 phần và làm các thí nghiệm sau: - Phần 1: Đun sôi - Phần 2: Cho tác dụng với dung dịch HCl - Phần 3: Cho tác dụng với dung dịch KOH Hãy nêu hiện tượng và viết các phương trình hóa học có thể xảy ra. Câu 3 (2,5 điểm): Hỗn hợp Z gồm một hiđrocacbon A và oxi (lượng oxi trong Z gấp đôi lượng oxi cần thiết để đốt cháy hết A). Bật tia lửa điện để đốt cháy hỗn hợp Z, đến khi kết thúc phản ứng thì thể tích khí và hơi sau khi đốt không đổi so với ban đầu. Nếu cho ngưng tụ hơi nước của hỗn hợp sau khi đốt thì thể tích giảm đi 40% (biết rằng các thể tích khí và hơi đều đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). 1. Xác định công thức phân tử của A. 2. Đốt cháy hoàn toàn 8,96 lít khí A (đo ở đktc) rồi cho toàn bộ sản phẩm vào dung dịch chứa 22,2 gam Ca(OH ) 2 thì khối lượng của dung dịch tăng hay giảm, bao nhiêu gam? Câu 4 (2,5 điểm): Hỗn hợp A1 gồm Al2O3 và Fe2O3 . Dẫn khí CO qua 21,1 gam A1 và nung nóng thu được hỗn hợp A2 gồm 5 chất rắn và hỗn hợp khí A3 . Dẫn A3 qua dung dịch Ca(OH ) 2 dư thấy có 5 gam kết tủa. A2 tác dụng vừa đủ với 1 lít dung dịch H 2 SO4 0,5M thu được dung dịch A4 và có 2,24 lít khí thoát ra (đo ở đktc). Tính % khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp A1 . (Cho: Ca = 40 ; Al = 27 ; Fe = 56 ; C = 12 ; H = 1; O = 16 ) HẾT 1
  37. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN CHẤM TỈNH NINH BÌNH ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN NĂM HỌC 2009-2010 Môn: Hóa học Hướng dẫn chấm gồm 03 trang Câu Nội dung Điểm Câu 1 1.Chọn kim loại Ba để nhận biết. Lấy mẫu thử và cho từng mẩu Ba vào các mẫu thử: 0,25 (2,5 điểm) + Mẫu nào sủi bọt khí đồng thời tạo kết tủa trắng thì đó là Na2 SO4 do các phản ứng: Ba + 2H O → Ba(OH ) + H ↑ 2 2 2 + → ↓ + Ba(OH ) 2 Na2 SO4 BaSO4 2NaOH Trắng 0,25 + Mẫu nào sủi bọt khí đồng thời tạo kết tủa màu nâu đỏ là Fe(NO3 )3 do các phản ứng: Ba + 2H O → Ba(OH ) + H ↑ 2 2 2 3Ba(OH ) + 2Fe(NO ) → 2Fe(OH ) ↓ +3Ba(NO ) 2 3 3 3 3 2 Nâu đỏ 0,25 + Mẫu nào có sủi bọt khí và tạo kết tủa trắng keo, sau đó kết tủa tan đó là AlCl3 do các phản ứng: Ba + 2H 2O → Ba(OH ) 2 + H 2 ↑ 3Ba(OH ) + 2AlCl → 2Al(OH ) ↓ +3BaCl 2 3 3 2 Ba(OH ) 2 + 2Al(OH )3 → Ba(AlO2 ) 2 + 4H 2O 0,25 + Mẫu nào chỉ sủi bọt khí và không thấy có kết tủa đó là KCl do phản ứng: 0,25 Ba + 2H 2O → Ba(OH ) 2 + H 2 ↑ 2. + Ống 1: Không có phản ứng nên sau thí nghiệm vẫn là MgO 0,25 t o + Ống 2: Có phản ứng: H + CuO →Cu + H O 2 2 Do H 2 dư nên sau thí nghiệm chất rắn trong ống 2 là Cu 0,25 + Ống 3: Không có phản ứng nên sau thí nghiệm vẫn là Al2O3 0,25 + Ống 4: Có các phản ứng: t o H + Fe O →3FeO + H O 2 3 4 2 t o H 2 + FeO → Fe + H 2O o (Hoặc 4H + Fe O t →3Fe + 4H O ) 2 3 4 2 Do H 2 dư nên sau thí nghiệm chất rắn trong ống 4 là Fe 0,25 + Ống 5: Không có phản ứng nên sau thí nghiệm vẫn là K 2O 0,25 Câu 2 1. Các phản ứng hóa học điều chế: (2,5 điểm) + Điều chế Rượu etylic: H 2SO4loãng (C6 H10O5 ) n + nH 2O →nC6 H12O6 0,25 C H O Lênmen→2C H OH + 2CO 6 12 6 2 5 2 + Điều chế Polietilen: o H 2SO4đ ,170 c C2 H 5OH →C2 H 4 + H 2O o nCH = CH t, p,xt→(−CH − CH −) 2 2 2 2 n 0,25 Polietilen 2
  38. + Điều chế Axit axetic: Mengiam C2 H 5OH + O2 →CH 3COOH + H 2O + Điều chế Etyl axetat: 0,25 o + H2SO4đ,t → + CH 3COOH C2 H 5OH CH 3COOC2 H 5 H 2O + Điều chế Metyl clorua: 0,25 CH 3COOH + NaOH → CH 3COONa + H 2O CaO, to CH COONa+ NaOH   →CH + Na CO 3 ()Khan 4 23 (1:1), ASKT CH42+ Cl →CH3 Cl + HCl + Điều chế Poli(vinyl clorua): 1500o C,lamlanhnhanh 0,25 2CH →C H + 3H 4 2 2 2 + → = C2 H 2 HCl CH 2 CHCl t o ,xt nCH 2 = CHCl →(−CH 2 − CHCl−) n 0,25 2. Lọ nước bạn học sinh mang về là dung dịch chứa chủ yếu Ca(HCO3 ) 2 0,25 + Phần 1: Đun sôi có cặn trắng và khí xuất hiện do phản ứng o 0,25 Ca(HCO ) t →CaCO ↓ +CO ↑ +H O 3 2 3 2 2 + Phần 2: Cho tác dụng với dung dịch HCl có khí thoát ra do phản ứng Ca(HCO3 ) 2 + 2HCl → CaCl2 + CO2 ↑ +2H 2O 0,25 + Phần 3: Cho tác dụng với dung dịch KOH có kết tủa trắng do phản ứng 0,25 Ca(HCO3 ) 2 + 2KOH → CaCO3 ↓ +K 2CO3 + 2H 2O Câu 3 1. Đặt công thức của A là: C x H y (trong đó x và y chỉ nhận giá trị nguyên, dương) và (2,5 điểm) thể tích của A đem đốt là a (lít), (a>o). Phản ứng đốt cháy A. y t o y C x H y + (x + )O2 → xCO2 + H 2O (1) 0,25 4 2 a a(x+y/4) ax ay/2 (lít) Theo giả thiết lượng oxi đã dùng gấp đôi lượng cần thiết và đến khi kết thúc phản ứng thì thể tích khí và hơi sau khi đốt không đổi so với ban đầu nên ta có phương 0,25 trình: y y y a + 2a(x + ) = ax + a + a(x + ) ⇔ y = 4 (I) 0,25 4 2 4 40 y Sau khi ngưng tụ hơi nước thì thể tích giảm 40% do vậy: V = [a + 2a(x + )] H 2O 100 4 y 0,25 Mặt khác theo (1) thì V = a . Nên ta có phương trình: H 2O 2 y 40 y a = [a + 2a(x + )] (II) 0,25 2 100 4 0,25 Thay (I) vào (II) ta có ⇔ x = 1. ⇒ Công thức phân tử của A là CH 4 8,96 22,2 2. n = = 0,4(mol);n = = 0,3(mol) CH 4 22,4 Ca(OH )2 74 Các phản ứng có thể xảy ra: o + t → + CH 4 2O2 CO2 2H 2O (2) 0,4 0,4 0,8 (mol) Ca(OH ) 2 + CO2 → CaCO3 ↓ +H 2O (3) 3
  39. 0,3 0,3 0,3 (mol) CaCO3 + CO2 + H 2O → Ca(HCO3 ) 2 (4) 0,25 0,1 0,1 0,1 (mol) nCO 0,4 Theo (2) ⇒ n = n = 0,4 (mol). Xét tỷ lệ 2 ta thấy 1 ≤ ≤ 2. Do vậy CO2 CH 4 n 0,3 Ca(OH )2 xảy ra cả (3) và (4). Lượng CaCO3 sinh ra cực đại ở (3) sau đó hòa tan một phần theo (4). Theo(3) n = n = n = 0,3(mol) CaCO3 CO2 Ca(OH )2 0,25 Số mol CO2 tham gia phản ứng ở (4) là: (0,4 - 0,3) = 0,1 (mol). Theo (4) ⇒ n = n = 0,1(mol) . Vậy số mol CaCO không bị hòa tan sau phản ứng (4) CaCO3 CO2 3 là: n = 0,3 − 0,1 = 0,2(mol) . CaCO3 0,25 Ta có: (m + m ) − m = 0,4.44 + 0,8.18 − 0,2.100 = 12(gam) CO2 H 2O CaCO3 Vậy khối lượng dung dịch tăng lên 12 gam. 0,25 Câu 4 Gọi số mol của Al2O3 và Fe2O3 trong A1 lần lượt là a và b . (a ≥ 0;b ≥ 0). Số mol (2,5 điểm) oxi nguyên tử trong A là: n = 3a + 3b 1 O Theo giả thiết ta tính được: n = 1.0,5 = 0,5(mol). H 2SO4 0,25 Các phản ứng có thể xảy ra: t o 3Fe2O3 + CO →2Fe3O4 + CO2 (1) t o Fe3O4 + CO →3FeO + CO2 (2) 0,25 o FeO + CO t → Fe + CO (3) 2 + → ↓ + CO2 Ca(OH ) 2(du) CaCO3 H 2O (4) 0,25 5 n = n = = 0,05(mol) CO2 CaCO3 100 A gồm: Al O ; Fe O ; Fe O ; FeO ; Fe . Khí A là CO và CO ; A tác dụng với 0,25 2 2 3 2 3 3 4 3 2 2 dung dịch H 2 SO4 loãng thu được khí đó là khí H 2 Oxit + H 2 SO4 → H 2O + Muối (5) 0,25 0,4 (mol) Fe + H 2 SO4 → FeSO4 + H 2 ↑ (6) 0,1 0,1 (mol) 0,25 2,24 n = = 0,1(mol) . Số mol nguyên tử oxi trong A bằng tổng số mol nguyên tử H 2 1 22,4 oxi trong A2 và số mol nguyên tử oxi chuyển từ CO thành CO2 (hay số mol CO2 ). Mà số mol nguyên tử oxi trong A bằng số mol H SO đã phản ứng trong (5). Mà 2 2 4 n = n − n = n − n H 2SO4 (5) H 2SO4 (bandau) H 2SO4 (6) H 2SO4 (bandau) H 2 (6) 0,25 Do vậy ta có phương trình: 3a + 3b = 0,5 - n + 0,05 ⇔ 3a + 3b = 0,5 – 0,1 + 0,05 = 0,45 (I) H 2 (6) 0,25 Mặt khác: m hỗn hợp = 102a + 160b = 21,1 (II) 0,25 Giải (I) và (II) ta thu được nghiệm: a = 0,05; b = 0,1 102.0,05 ⇒ %m = .100% = 21,17%;%m = 100% − 21,17% = 75,83% Al2O3 Fe2O3 0,25 21,1 Cộng 10 điểm Ghi chú: Học sinh có thể làm bằng cách khác nhưng đúng thì vẫn cho điểm tối đa. 4
  40. Së gi¸o dôc vµ ®µo Kú thi vµo líp 10 thpt chuyªn lam s¬n t¹o n¨m häc: 2010 – 2011 thanh ho¸ §Ò chÝnh thøc M«n: Hãa häc (Dµnh cho thÝ sinh thi vµo líp chuyªn Hãa) §Ò thi gåm cã: 02 trang Thêi gian lµm bµi: 120 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Ngµy thi: 20 th¸ng 6 n¨m 2010 Câu I: (3,0 điểm) 1. Cho lần lượt từng chất: Fe, BaO, Al2O3 và KOH vào lần lượt các dung dịch: NaHSO4, CuSO4. Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2. Một hỗn hợp gồm Al, Fe, Cu và Ag. Bằng phương pháp hoá học hãy tách rời hoàn toàn các kim loại ra khỏi hỗn hợp trên. 3. Có 5 lọ mất nhãn đựng 5 dung dịch: NaOH, KCl, MgCl2, CuCl2, AlCl3. Hãy nhận biết từng dung dịch trên mà không dùng thêm hoá chất khác. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. Câu II: (2,0 điểm) 1. Hiđrocacbon X là chất khí (ở nhiệt độ phòng, 250C). Nhiệt phân hoàn toàn X (trong điều kiện không có oxi) thu được sản phẩm C và H2, trong đó thể tích khí H2 thu được gấp đôi thể tích khí X (đo ở cùng điều kiện). Xác định các công thức phân tử thỏa mãn X. 2. Ba chất hữu cơ mạch hở A, B, C có công thức phân tử tương ứng là: C3H6O, C3H4O2, C6H8O2. Chúng có những tính chất sau: - Chỉ A và B tác dụng với Na giải phóng khí H2. - Chỉ B và C tác dụng được với dung dịch NaOH. - A tác dụng với B (trong điều kiện xúc tác, nhiệt độ thích hợp) thu được sản phẩm là chất C. Hãy cho biết công thức cấu tạo của A, B, C. Viết các phương trình phản ứng xảy ra. 3. Metan bị lẫn một ít tạp chất là CO2, C2H4, C2H2. Trình bày phương pháp hoá học để loại hết tạp chất khỏi metan. Câu III: (3,0 điểm) 1. Hòa tan hoàn toàn 0,297 gam hỗn hợp Natri và một kim loại thuộc nhóm IIA trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học vào nước. Ta được dung dịch X và 56 ml khí Y (đktc). Xác định kim loại thuộc nhóm IIA và khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp. 2. Hỗn hợp X gồm ba kim loại Al, Fe, Cu. Cho m gam hỗn hợp X vào dung dịch CuSO4 (dư) sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 35,2 gam kim loại. Nếu cũng hòa tan m gam hỗn
  41. hợp X vào 500 ml dung dịch HCl 2M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 8,96 lít khí H2 (đktc), dung dịch Y và a gam chất rắn. a. Viết các phương trình phản ứng xảy ra và tìm giá trị của a. b. Cho từ từ dung dịch NaOH 2M vào dung dịch Y và khuấy đều đến khi thấy bắt đầu xuất hiện kết tủa thì dùng hết V1 lít dung dịch NaOH 2M, tiếp tục cho tiếp dung dịch NaOH vào đến khi lượng kết tủa không có sự thay đổi nữa thì lượng dung dịch NaOH 2M đã dùng hết 600 ml. Tìm các giá trị m và V1. Câu IV: (2,0 điểm) 1. Từ tinh bột, các hóa chất vô cơ và điều kiện cần thiết khác có đủ. Viết phương trình hóa học điều chế Etyl axetat ( ghi rõ điều kiện nếu có). 2. Có a gam hỗn hợp X gồm một axit no đơn chức A và một este B. B tạo ra bởi một axit no đơn chức A1 và một rượu no đơn chức C (A1 là đồng đẳng kế tiếp của A). Cho a gam hỗn hợp X tác dụng với lượng vừa đủ NaHCO3, thu được 1,92 gam muối. Nếu cho a gam hỗn hợp X tác dụng với một lượng vừa đủ NaOH đun nóng thu được 4,38 gam hỗn hợp hai muối của 2 axit A, A1 và 1,38 gam rượu C, tỷ khối hơi của C so với hiđro là 23. Đốt cháy hoàn toàn 4,38 gam hỗn hợp hai muối của A, A1 bằng một lượng oxi dư thì thu được Na2CO3, hơi nước và 2,128 lit CO2 (đktc). Giả thiết phản ứng xảy ra hoàn toàn. a. Tìm công thức phân tử, công thức cấu tạo của A, A1, C, B. b. Tính a. HÕt Cho biết: H = 1, C = 12, O = 16, S = 32, Na = 23, Fe = 56; Cu = 64; Ca = 40; N = 14; Mg = 24; Al = 27; K = 39; Ca = 40; Cu = 64; Zn = 65; As = 75 ; Br = 80; Rb = 85,5; Ag = 108; Sr = 87,6; Ba = 137 ( Gi¸m thÞ kh«ng gi¶i thÝch g× thªm, thÝ sinh kh«ng ®­îc sö dông B¶ng tuÇn hoµn ) Hä vµ tªn thÝ sinh: Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 1: Sè b¸o danh : Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 2:
  42. Së gi¸o dôc - ®µo t¹o ®Ò thi tuyÓn sinh líp 10 n¨m häc 2009 - 2010 Nam §Þnh M«n : Hãa Häc - ®Ò chuyªn Thêi gian lµm bµi:120 phót, kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò §Ò ®Ò xuÊt 1 §Ò thi gåm 01 trang C©u I (2,50 ®iÓm). 1. ViÕt PTHH x¶y ra cña c¸c ph¶n øng (ghi ®iÒu kiÖn ph¶n øng, nÕu cã) : lªn men r­îu etylic tõ glucoz¬, lªn men giÊm tõ r­îu, este ho¸ tõ axit axetic vµ r­îu etylic, xµ phßng ho¸ chÊt bÐo b»ng dung dÞch KOH, t¹o tinh bét trong c©y xanh, ®iÒu chÕ axit axetic tõ C4H10 . 2. ViÕt tªn 1 polime cã m¹ch th¼ng, 1 polime cã m¹ch nh¸nh, 1 polime cã m¹ng kh«ng gian. Propilen (CH2 = CH - CH3) cã ph¶n øng trïng hîp t­¬ng tù etilen t¹o polime, viÕt PTHH x¶y ra vµ cho biÕt polime nµy cã cÊu t¹o lo¹i nµo trong c¸c lo¹i cÊu t¹o trªn? C©u II (1,00 ®iÓm). Hçn hîp khÝ A gåm 2 hi®rocacbon. §èt ch¸y hoàn toàn 1 lÝt A trong khÝ O2 thu ®­îc 1,6 lÝt khÝ CO2 và 1,4 lÝt h¬i n­íc. X¸c ®Þnh CTPT c¸c hi®rocacbon cã trong A, biÕt r»ng thÓ tÝch c¸c khÝ và h¬i n­íc ®o ë cïng ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é và ¸p suất. C©u III (3,00 ®iÓm). 1. FeO cã tÝnh chÊt cña oxit baz¬ kh«ng tan trong n­íc, cã tÝnh khö vµ cã tÝnh oxi ho¸. ViÕt 1 PTHH minh ho¹ cho mçi tÝnh chÊt trªn. 2. Trong b×nh kÝn Y cã chøa : 1,2 gam cacbon, khÝ O2, N2 (sè mol N2 = 1,5.sè mol O2). §èt ch¸y hÕt C thu ®­îc hçn hîp X gåm 3 khÝ, trong ®ã CO2 chiÕm 25% thÓ tÝch (N2 kh«ng ph¶n øng trong ®iÒu kiÖn ®ã). X ph¶n øng ®­îc víi CuO ®un nãng. H·y tÝnh sè mol O2 ban ®Çu cã trong b×nh Y. 3. Nung nãng hçn hîp A gåm Al, Fe2O3 ë nhiÖt ®é cao (kh«ng cã kh«ng khÝ) ®Ó ph¶n øng t¹o ra Fe vµ Al2O3 x¶y ra hoàn toàn, thu ®­îc hçn hîp B. Cho B vµo dung dÞch NaOH d­ thÊy cã khÝ tho¸t ra. H·y cho biÕt trong B cã nh÷ng chÊt nµo (cã gi¶i thÝch) vµ viÕt c¸c PTHH x¶y ra. C©u IV (2,00 ®iÓm). Ng­êi ta lµm thÝ nghiÖm ®Ó x¸c ®Þnh CTHH cña chÊt r¾n A, khan, b»ng c¸ch cho m gam A vµo dung dÞch HCl 10%, khuÊy ®Òu, ®­îc dung dÞch B. Kh«ng thÊy t¹o kÕt tña hoÆc chÊt khÝ trong qu¸ tr×nh trªn. X¸c ®Þnh ®­îc nång ®é HCl trong B lµ 6,1%. Cho tiÕp dung dÞch NaOH võa ®ñ vµo B ®Ó trung hoµ hoµn toµn axit, ®­îc dung dÞch C. C« c¹n C, chØ cã n­íc tho¸t ra, cßn phÇn r¾n, lµm kh«, thu ®­îc duy nhÊt muèi NaCl khan cã khèi l­îng 16,03 gam. Em h·y x¸c ®Þnh CTHH cña A vµ h·y t×m sè gam A ®· dïng trong thÝ nghiÖm trªn (t×m m). C©u V (1,50 ®iÓm). §èt ch¸y hoµn toµn 3,56 gam chÊt h÷u c¬ X cÇn võa ®ñ 3,36 lÝt khÝ oxi, thu ®­îc hçn hîp gåm : h¬i n­íc, khÝ CO2 vµ ®¬n chÊt khÝ A. Cho toµn bé hçn hîp khÝ vµ h¬i ®ã vµo b×nh ®ùng dung dÞch Ba(OH)2 d­ thÊy khèi l­îng b×nh t¨ng 7,80 gam, t¹o thµnh 23,64 gam mét chÊt kÕt tña trong b×nh vµ cã 0,448 lÝt mét chÊt khÝ bay ra khái b×nh. X¸c ®Þnh CTPT cña X biÕt r»ng ph©n tö khèi cña X <100, thÓ tÝch c¸c khÝ vµ h¬i ®· qui vÒ ®ktc. C¸c kÝ hiÖu trong ®Ò: - PTHH : ph­¬ng tr×nh ho¸ häc; CTCT : c«ng thøc cÊu t¹o; CTHH : c«ng thøc ho¸ häc - CTPT : c«ng thøc ph©n tö ; ®ktc : ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn Cho nguyªn tö khèi: C = 12 ; H = 1 ; O = 16 ; N = 14 ; Cl = 35,5 ; P =31 ; Ba = 137 ; F = 19 ; Mg = 24 ; Al = 27 ; Fe = 56 ; Na = 23 ; S = 32 ; K = 39 ; Ca = 40 ; Br = 80 ThÝ sinh kh«ng ®­îc sö dông B¶ng hÖ thèng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc. hÕt Hä, tªn thÝ sinh : Gi¸m thÞ sè 1 (hä, tªn, ch÷ kÝ): Sè b¸o danh: Gi¸m thÞ sè 2 (hä, tªn, ch÷ kÝ): 1
  43. Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o kú thi vµo líp 10 chuyªn lam s¬n Thanh ho¸ n¨m häc 2008-2009 §Ò thi chÝnh thøc M«n thi : Ho¸ häc (§Ò thi cã 01 trang) Thêi gian 150 phót (kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Ngµy thi : 16 th¸ng 6 n¨m 2008 C©u 1. (2,75 ®iÓm) 1. ChØ dïng mét ho¸ chÊt, tr×nh bµy c¸ch ph©n biÖt: Kaliclorua, amoninitrat vµ supephotphat kÐp. 2. Cho hçn hîp A gåm Mg, Fe vµo dung dÞch B gåm Cu(NO3)2, AgNO3. L¾c ®Òu cho ph¶n øng xong thu ®­îc hçn hîp r¾n C gåm 3 kim lo¹i vµ dung dÞch D gåm 2 muèi. Tr×nh bµy ph­¬ng ph¸p t¸ch tõng kim lo¹i ra khái hçn hîp C vµ t¸ch riªng tõng muèi ra khái dung dÞch D. 3. a. Tõ nguyªn liÖu lµ quÆng apatit, quÆng pirit, c¸c chÊt v« c¬ vµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt, h·y viÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc biÓu diÔn c¸c ph¶n øng ®iÒu chÕ supephotphat ®¬n vµ supephotphat kÐp. b. Trong phßng thÝ nghiÖm cã hçn hîp Na2CO3.10H2O vµ K2CO3 (c¸c ph­¬ng tiÖn, hãa chÊt cÇn thiÕt cã ®ñ).B»ng c¸ch nµo x¸c ®Þnh ®­îc % khèi l­îng c¸c chÊt trong hçn hîp trªn. C©u 2. ( 2,75 ®iÓm ) 1. X¸c ®Þnh c¸c chÊt trong d·y biÕn ho¸ sau, biÕt r»ng Y lµ chÊt v« c¬, c¸c chÊt cßn l¹i lµ chÊt h÷u c¬: +Y +Z +Y +Y B2 B1 X  → A1 A2 ←(4) ←(3) (1) (2) → ↓+ H2O ↓+ H2O ↓+ H2O ↓+ H2O ↓+ H2O CH3CHO CH3CHO CH3CHO CH3CHO CH3CHO BiÕt r»ng: R-CH=CH-OH (kh«ng bÒn)  → R-CH2- CHO −HO2 R-CH2-CH(OH)2 (kh«ng bÒn)   → R-CH2-CHO. R lµ gèc hi®rocacbon hoÆc nguyªn tö H. 2. Cã 3 chÊt láng lµ r­îu etylic, benzen vµ n­íc. Tr×nh bµy ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¶n ®Ó ph©n biÖt chóng. 3. Hîp chÊt h÷u c¬ A m¹ch hë chøa C,H,O cã khèi l­îng mol b»ng 60 gam. T×m c«ng thøc ph©n tö , viÕt c¸c c«ng thøc cÊu t¹o øng víi c«ng thøc ph©n tö cña A. X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o ®óng cña A, biÕt r»ng A t¸c dông ®­îc víi NaOH vµ víi Na kim lo¹i. C©u 3. (3,0 ®iÓm ) 1. A lµ axit h÷u c¬ m¹ch th¼ng, B lµ r­îu ®¬n chøc bËc mét, cã nh¸nh. Khi trung hoµ hoµn toµn A th× sè mol NaOH cÇn dïng gÊp ®«i sè mol A. Khi ®èt B t¹o ra CO2 vµ n­íc cã tû lÖ sè mol t­¬ng øng lµ 4:5. Khi cho 0,1 mol A t¸c
  44. dông víi B, hiÖu suÊt 73,5% thu ®­îc 14,847 gam chÊt h÷u c¬ E. X¸c ®Þnh c«ng thøc cÊu t¹o cña A, B, E. 2. Mét hçn hîp X gåm hai chÊt h÷u c¬ C,D m¹ch hë kh«ng t¸c dông víi dung dÞch Br2 vµ ®Òu t¸c dông víi dung dÞch NaOH. Tû khèi h¬i cña X ®èi víi H2 b»ng 35,6. Cho X t¸c dông hoµn toµn víi dung dÞch NaOH th× thÊy ph¶i dïng 4 gam NaOH, ph¶n øng cho ta mét r­îu ®¬n chøc vµ hai muèi cña axit h÷u c¬ ®¬n chøc. NÕu cho toµn thÓ l­îng r­îu thu ®­îc t¸c dông víi Na d­ cã 672ml khÝ (®ktc) tho¸t ra. X¸c ®Þnh CTPT vµ CTCT cña C,D. C©u 4. (1,5 ®iÓm) ChÊt A lµ mét lo¹i ph©n ®¹m chøa 46,67% nit¬. §Ó ®èt ch¸y hoµn toµn 1,8 gam A cÇn 1,008 lÝt O2 (ë ®ktc). S¶n phÈm ch¸y gåm N2, CO2, h¬i H2O, trong ®ã tû lÖ thÓ tÝch V :V= 1:2. CO22 H O 1. X¸c ®Þnh c«ng thøc ph©n tö, viÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña A. BiÕt r»ng c«ng thøc ®¬n gi¶n nhÊt cña A còng lµ c«ng thøc ph©n tö. 2. Trong mét b×nh kÝn dung tÝch kh«ng ®æi 11,2 lÝt chøa O2 (®ktc) vµ 0,9 gam A. Sau khi ®èt ch¸y hÕt chÊt A, ®­a b×nh vÒ nhiÖt ®é ban ®Çu. a. TÝnh thÓ tÝch c¸c chÊt thu ®­îc sau ph¶n øng (ë ®ktc). b. Cho tÊt c¶ khÝ trong b×nh ®i tõ tõ qua 500ml dung dÞch NaOH 20% (d=1,2g/ml). TÝnh nång ®é % cña c¸c chÊt trong dung dÞch thu ®­îc, biÕt r»ng khi cho khÝ qua dung dÞch NaOH th× n­íc bay h¬i kh«ng ®¸ng kÓ. Cho : Na=23;C=12;H=1;O=16;N=14 HÕt Hä vµ tªn thÝ sinh : Sè b¸o danh :
  45. Së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o h­íng dÉn chÊm Thanh ho¸ bµi thi vµo líp 10 chuyªn lam s¬n §Ò chÝnh thøc n¨m häc 2008-2009 M«n : Ho¸ häc (§¸p ¸n gåm 04 trang) §¸p ¸n Thang ®iÓm C©u 1. 2,75 ® 1. 0,5 ® Dïng n­íc v«i trong ph©n biÖt ®­îc 3 chÊt: - KCl kh«ng ph¶n øng - NH4NO3: t¹o ra khÝ NH3 2NH4NO3 + Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + 2NH3 + 2H2O 0,25 ® - Supephotphat t¹o kÕt tña Ca3(PO4)2: 0,25 ® Ca(H2PO4)2 + 2Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 4H2O 2. 1,25 ® Cho A vµo B: Mg + 2AgNO3 → Mg(NO3)2 + 2Ag Mg + Cu(NO3)2 → Mg(NO3)2 + Cu Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2Ag Fe + Cu(NO ) → Fe(NO ) + Cu 3 2 3 2 ChÊt r¾n C: Ag, Cu, Fe d­ Dung dÞch D: Mg(NO3)2 , Fe(NO3)2 0,5 ® + ChÊt r¾n C t¸c dông víi HCl d­: Fe + 2HCl → FeCl2 + H2 => dung dÞch thu ®­îc chøa FeCl2 vµ HCl d­, chÊt r¾n gåm Cu, Ag. Cho Cl2 d­ ®i qua dung dÞch chøa FeCl2 vµ HCl: Cl2 + 2FeCl2 → 2FeCl3 Dung dÞch thu ®­îc cho t¸c dông víi NaOH d­, läc lÊy kÕt tña, nung kÕt tña vµ dïng H2 d­ khö thu ®­îc Fe: HCl + NaOH → NaCl + H2O FeCl + 3NaOH → Fe(OH) + 3NaCl 3 3 2Fe(OH) → Fe O + 3H O 3 2 3 2 0,25 ® t0 Fe2O3 + 3H2  → 2Fe + 3H2O
  46. Cho hçn hîp chÊt r¾n Cu, Ag t¸c dông víi oxi d­ ë nhiÖt ®é cao: t0 2Cu + O2  → 2CuO ChÊt r¾n thu ®­îc gåm CuO vµ Ag cho t¸c dông víi HCl d­ thu 0,25 ® ®­îc Ag kh«ng ph¶n øng. CuO + 2HCl → CuCl2 + H2O §iÖn ph©n CuCl2 thu ®­îc Cu. + Cho Mg d­ t¸c dông víi dung dÞch D: 0,25 ® Mg + Fe(NO3)2 → Mg(NO3)2 + Fe Läc lÊy dung dÞch vµ c« c¹n thu ®­îc Mg(NO3)2 . Hçn hîp r¾n gåm Mg vµ Fe cho t¸c dông víi dung dÞch Fe(NO3)2 ®Ó lo¹i hÕt Mg Cho Fe t¸c dông víi Fe(NO3)3 hoÆc AgNO3 thu ®­îc Fe(NO3)2 Fe + 2 Fe(NO3)3 → 3 Fe(NO3)2 3. 1,0 ® a. Tõ FeS2 ®iÒu chÕ H2SO4 4 FeS2 + 11 O2 → 2 Fe2O3 + 8 SO2 t0 2 SO2 + O2  → 2 SO3 SO3 + H2O → H2SO4 - §iÒu chÕ supeph«tphat ®¬n: 0,25 ® Ca3(PO4)2 + 2H2SO4 → 2CaSO4 + Ca(H2PO4)2 §iÒu chÕ H3PO4 : Ca3(PO4)2 + 3 H2SO4 → 3CaSO4 + 2 H3PO4 0,25 ® - §iÒu chÕ supeph«tphat kÐp: Ca3(PO4)2 + 4H3PO4 → 3Ca(H2PO4)2 b. LÊy m1 gam hçn hîp (®· x¸c ®Þnh) hßa tan vµo n­íc ®­îc dung dÞch D gåm Na2CO3, K2CO3. Cho dung dÞch CaCl2 d­ vµo D. LÊy kÕt tña röa s¹ch, lµm kh« 0,25 ® c©n ®­îc khèi l­îng m2. Na CO + CaCl → 2NaCl + CaCO 2 3 2 3 K2CO3 + CaCl2 → 2KCl + CaCO3 0,25 ® L­îng Na2CO3 .10H2O lµ a gam th× K2CO3 lµ (m1-a)gam, do ®ã: 100a/286 + 100(m1-a)/138 = m2 V× m1, m2 ®· ®­îc x¸c ®Þnh nªn a x¸c ®inh ®­îc. % m(Na2CO3 .10H2O)=a.100%/m1 ; % m(K2CO3 )=(m1- a).100%/m1
  47. C©u 2. 2,75 ® 1. 1,5 ® X lµ chÊt h÷u c¬ t¸c dông víi n­íc t¹o ra CH3CHO => X lµ CH≡CH. 0 HgSO4 ,80 C CH≡CH + H2O →CH2=CHOH → CH3CHO. Tõ ®ã suy ra 0,5 ® +Y (1): X  → A1 : CH≡CH + HCl → CH2=CHCl (1) Y A 1 0,25 ® CH =CHCl + H O → CH =CH-OH → 2 2 2 CH3CHO 0,25 ® +Y (2): A1  → A2: CH2=CHCl + HCl → CH3-CHCl2 . (2) CH3-CHCl2 + 2H2O → CH3-CH(OH)2 + 2HCl ; CH3-CH(OH)2 → CH3CHO + H2O +Z (3): X (3) → B1 : CH≡CH + RCOOH → RCOOCH=CH2 0,25 ® Z B 1 RCOOCH=CH2 + H2O → RCOOH + CH2=CH-OH ; CH2=CH-OH → CH3CHO 0,25 ® (4) B1 + Y → B2: RCOOCH=CH2 + HCl → RCOO-CHCl-CH3 B2 RCOO-CHCl-CH3 + 2H2O → HCl + RCOOH + CH3-CH(OH)2 ; CH3-CH(OH)2 → CH3CHO + H2O 2 0,5 ® Hoµ tan trong n­íc nhËn ra benzen do ph©n thµnh 2 líp. 0,25 ® 2 chÊt cßn l¹i ®em ®èt, nÕu ch¸y ®ã lµ r­îu, cßn l¹i lµ n­íc. 0,25 ® 3. 0,75 ® Gäi CTPT cña A lµ CxHyOz - Khi z = 1 ta cã 14 x +y = 44 => x= 3; y= 8 . CTPT cña A lµ C3H8O 0,25 ® C¸c CTCT : CH3-CH2-CH2OH ; CH3-CH(OH)-CH3, CH3-CH2-O- CH3 0,25 ® - Khi z = 2 ta cã 14 x + y = 28 => x= 2; y= 4 . CTPT cña A lµ C2H4O2 C¸c CTCT : CH3- COOH; HO-CH2-CHO; HCOOCH3 - Khi z = 3 th× 14 x + y = 12 (lo¹i) 0,25 ® Trong c¸c chÊt trªn chØ cã CH3- COOH t¸c dông víi c¶ NaOH vµ Na
  48. CH3- COOH + NaOH → CH3- COONa + H2O CH3- COOH + Na → CH3- COONa + 1/2 H2 VËy A lµ CH3- COOH C©u 3. 3,0 ® 1 1,25 ® Khi trung hßa cÇn sè mol NaOH gÊp ®«i sè mol A, vËy A lµ axit 2 0,25 ® chøc. §èt r­îu B cho n(H2O) > n(CO 2 ) nªn B lµ r­îu no ®¬n chøc bËc 1 CnH2n+2O Ph­¬ng tr×nh ®èt ch¸y: CnH2n+2O + 1,5nO2 → nCO2 + (n+1)H2O 0,25 ® (1) Theo (1) vµ ®Ò ra: n/(n+1) = 4/5 => n=4. C«ng thøc r­îu B lµ C4H9OH. CTCT: CH3-CH(CH3)- CH2OH Ph­¬ng tr×nh hãa häc d¹ng tæng qu¸t: 0,25 ® R(COOH)2 + xC4H9OH → R(COOH)2-x(COOC4H9)x + 0,5 ® xH2O 0,1 0,1 ME = 14,847.100/73,5.0,1 = 202 ®vc Tõ CT cña este E ta cã: R + 45(2-x)+ 101x = 202 => R=112-56x (x=1, x=2) + Khi x=1 => R=56 => A lµ C4H8(COOH)2 => E lµ C4H8(COOH)(COOC4H9) + Khi x=2 => R=0 => A lµ (COOH)2 => E lµ (COO)2(C4H9)2 2. 1,75 ® C,D kh«ng t¸c dông víi Br2 => C,D lµ hîp chÊt no. C,D t¸c dông víi NaOH cho ra r­îu ®¬n chøc vµ muèi cña axit ®¬n chøc => C,D lµ axit hay este ®¬n chøc 0,25 ® Tr­êng hîp C,D ®Òu lµ este: C,D cã c«ng thøc R1COOR vµ R2COOR (R lµ gèc hi®rocacbon t¹o ra r­îu duy nhÊt). R1COOR + NaOH → R1COONa + ROH a a a a R2COOR + NaOH → R2COONa + ROH b b b b nNaOH= a+b=4/40 = 0,1mol => nROH=a+b=0,1 R­îu ROH víi Na: 2ROH + 2Na → 2RONa + H2 0,1 0,05 0,5 ®
  49. ®Ò ra n(H2)=0,672/22,4=0,03mol ≠ 0,05.=> lo¹i Tr­êng hîp C lµ axit, D lµ este => C: R1COOH ; D: R2COOR3 R1COOH + NaOH → R1COONa + HOH a a a a R2COOR3 + NaOH → R2COONa + R3OH b b b b 2R3OH + 2Na → 2R3ONa + H2 2.0,03 0,03 0,25 ® nD = b= 2n(H2) = 0,06 mol. => a= 0,04mol Do C,D lµ axit, este no m¹ch hë nªn C cã c«ng thøc C H O , D cã n 2n 2 c«ng thøc CmH2mO2. 0,04(14n++ 32) 0,06(14m + 32) M = =2.35,6 = 71,2 0,1 0,25 ® 56n + 84m = 392 => 2n + 3m = 14. n 1 2 3 4 5 0,25 ® m 4 10/3 8/3 2 4/3 * Víi n=1, m=4 , ta cã: C: CH O hay HCOOH 2 2 0,25 ® D: C4H8O2 cã 4 c«ng thøc cÊu t¹o lµ: HCOOC3H7 (2®ph©n), CH3COOC2H5 , C2H5COOCH3 * víi n=4, m=2 ta cã: C: C4H8O2 víi 2 c«ng thøc cÊu t¹o axit: CH3CH2CH2COOH , CH3CH(CH3)COOH D: C2H4O2: H-COOCH3 C©u 4. 1,5 ® 1. 0,75 ® 46,67 m (trong 1,8 g)= 1,8= 0,84g N 100 4x+− y 2z Khi ®èt ch¸y: C H O N + O → xCO + y/2H O + x y z t 4 2 2 2 0,25 ® t/2N2 (1) Ta cã: 1,8+ 1,008.32/22,4 = m(CO2)+m(H2O) + 0,84 = 2,4+0,84= 3,24 gam V× n(CO2)/n(H2O) = 1/2=> m(CO2)/m(H2O) = 44/18.2 m(CO2)=2,4.11/(11+9) =1,32 => 0,36 gam C m(H2O)= 2,4.9/(11+9) = 1,08 => 0,12 gam H 0,5 ® m(O) = 1,8-(0,36+0,12+0,84) = 0,48 gam Ta cã: x:y:z:t = 1:4:1:2 => CTPT cña A: CH4ON2 . CTCT:
  50. CO(NH2)2 urª 2. 0,75 ® a. §èt ch¸y A: (biÕt nA=0,9/60=0,015 mol ; n(O2)=11,2/22,4=0,5mol). t0 CH4ON2 + 1,5O2  → CO2 + 2H2O + N2 (2) Ban ®Çu 0,015 0,5 Ph¶n øng 0,015 0,0225 0,015 0,03 0,015 Sau ph¶n øng 0 0,4775 0,015 0,03 0,015 Tæng sè mol chÊt khÝ thu ®­îc ë ®ktc: 0,4775 + 0,015 + 0,015 = 0,25 ® 0,5075mol => V=0,5075.22,4= 11,368 lÝt 500.1,2.20 b. n = = 3mol NaOH 100.40 CO + 2NaOH → Na CO + H O 2 2 3 2 0,015 0,03 0,015 0,25 ® Dung dÞch chøa 0,015mol Na2CO3 vµ (3-0,03)= 2,97 mol NaOH Khèi l­îng dung dÞch b»ng 500.1,2 + 44.0,015 = 600,66 gam 106.0,015 C%(Na2CO3)= 100% = 0,265% 600,66 0,25 ® 2,97.40 C%(NaOH) = 100% =19,778% 600,66 Chó ý khi chÊm thi : -Trong c¸c ph­¬ng tr×nh ho¸ häc nÕu viÕt sai c«ng thøc ho¸ häc th× kh«ng cho ®iÓm,nÕu kh«ng viÕt ®iÒu kiÖn ph¶n øng hoÆc kh«ng c©n b»ng ph­¬ng tr×nh hoÆc kh«ng ghi tr¹ng th¸i c¸c chÊt ph¶n øng hoÆc c¶ ba tr­êng hîp trªn th× cho1/2 sè ®iÓm cña ph­¬ng tr×nh ®ã . - NÕu lµm c¸ch kh¸c mµ ®óng vÉn cho ®iÓm tèi ®a øng víi mçi ý,c©u
  51. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRƯỜNG THPT CHUYÊN QUẢNG NAM. Năm học 2009- 2010 MÔN: HOÁ HỌC ĐỀ C H ÍNH TH ỨC Thời gian 120 phút (không kể thời gian giao đề) CâuI(2,25đ) 1.Khi nung hoàn toàn chất A thì thu được chất rắn B màu trắng và khí C không màu. Chất B phản ứng mãnh liệt với nước tạo thành chất D, dung dịch D làm đỏ phenolphtalein. Khí C làm vẫn đục dung dịch D. Khi cho chất rắn B tác dụng với cacbon ở nhiệt độ cao thì thu được chất E và giải phóng khí F. Cho E tác dụng với nước thì thu được dung dịch D và khí không màu G. Khí G tác dụng lần lượt với các dung dịch AgNO3/NH3, dung dịch nước Br2/CCl4dư. Xác định các chất A,B,C,D,E,F,G và viết các phương trình phản ứng xảy ra. 2.Cho A là oxit, B là muối, C và D là các kim loại. Hãy chọn chất thích hợp với A,B,C,D và hoàn thành các phương trình phản ứng sau: a) A + HCl → 2 muối + H2O b) B + NaOH → 2 muối + H2O c) C + muối → 1 muối d) D + muối → 2 muối Câu II(2đ) 1.Cho 30,3 gam dung dịch rượu etylic trong nước tác dụng với Natri dư thu được 8,4 lít khí ở (đktc). Xác định độ rượu, biết rằng khối lượng riêng của rượu etylic tinh khiết là 0,8g/ml, của nước bằng 1 gam/ml. 2. Một hỗn hợp gồm 2 hydrocacbon mạch hở CxH2x và CxH2y . Cho 9,1 gam X làm mất màu vừa hết 40gam Br2 trong dung dịch. Hãy xác định công thức phân tử của 2 hydrocacbon; biết rằng trong X thành phần thể tích của chất có phân tử khối nhỏ hơn nằm trong khoảng từ 65% đến 75%. Câu III(2đ) 1.Sau khi làm thí nghiệm,có những khí thải độc hại sau: H2S, SO2,NO2, Cl2.Người ta sử dụng dung dịch nước vôi trong dư để loại bỏ các khí trên.Hãy viết các phương trình phản ứng xảy ra để giải thích. 2.Có 3 mẫu phân bón hoá học không ghi nhãn là: phân KNO3, phân NH4NO3 và phân (NH4)3PO4 Bằng phương pháp hoá học hãy nhận biết mỗi mẫu phân trên và cho biết mẫu nào là phân bón đơn,mẫu nào là phân bón kép. Câu IV(2đ) 1 Người ta nấu xà phòng từ một loại chất béo có công thức(C15H31COO)3C3H5.Viết phương trình phản ứng và tính lượng xà phòng Natri tạo thành từ 200kg chất béo có chứa 19,4% tạp chất không phản ứng, biết sự hao hụt trong sản xuất là 15%. 2.Đốt cháy hoàn toàn 1,2 gam hợp chất hữu cơ mạch hở A cho toàn bộ sản phẩm cháy là (CO2 và H2O) vào bình dung dịch nước vôi trong dư. Kết thúc phản ứng thấy khối lượng bình nước vôi tăng 2,48 gam, trong bình thu được 4 gam kết tủa. a)Viết các phản ứng xảy ra và tìm công thức phân tử của A, biết tỉ khối của A so với H2 bằng 30. b)X là axit hữu cơ và Y là este đều có cùng công thức phân tử với A .Viết phương trình phản ứng khi 0 cho X,Y lần lượt tác dụng với các chất sau đây (nếu có): NaOH, NaHCO3, H2O (xúc tác axit, t ). Câu V(1,75đ) Hoà tan hoàn toàn 5,94 gam bột Al vào dung dịch NaOH dư được khí A Cho 1,896 gam KMnO4 tác dụng hết với axit HCl đặc dư, được khí B. Nhiệt phân hoàn toàn 12,25 gam KClO3 có xúc tác, thu được khí C. Cho toàn bộ lượng các khí điều chế ở trên vào một bình kín rồi đốt cháy để các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Sau đó làm lạnh bình để cho hơi nước ngưng tụ hết và giả thiết các chất tan hết vào nước thu được dung dịch E. Viết các phương trình phản ứng và tính nồng độ C% của dung dịch E Cho biết:H=1,C=12,O=16,Al=27,Fe=56,Mn=55,Br=80,K=39,Cl=35,5,Na=23,Ca=40. Thí sinh không được sử dụng bảng HTTH Họ và tên thí sinh số báo danh
  52. Câu I HƯỚNG DẪN CHẤM Điểm (2,25) 1 Xác định các chất: A : CaCO3 , B : CaO , C : CO2 , D : Ca(OH)2 , 0,25 E : CaC2 , F : CO . G : C2H2 Các phương trình hoá học : 1đ/7pt tC0 CaCO3  → CaO + 2CO2 (1) CaO + H2O → Ca(OH)2 (2) Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O (3) tC0 CaO + 3C  → CaC2 + 2CO (4) CaC2 + 2 H2O → Ca(OH)2 + C2H2 (5) C2H2 + Ag2O → C2Ag2 + H2O (6) C2H2 + 2Br2 → C2H2Br4 (7) 2 Fe3O4 + 8HCl → 2FeCl3 + FeCl2 + 4H2O (1) 0,25 Ca(HCO3)2 + 2NaOH → CaCO3 + Na2CO3 + 2H2O (2) 0,25 Fe + 2FeCl3 → 3FeCl2 (3) 0,25 Cu + 2FeCl3 → CuCl2 + 2FeCl2 (4) 0,25 Câu II Điểm (2đ) 1 Các phản ứng xảy ra Na + H2O → NaOH + 1/2H2 (1) 0,25 Na + C2H5OH → C2H5ONa + 1/2 H2 (2) 0,25 Gọi x, y là số mol của H2O và C2H5OH. Ta có hệ pt: 18x + 46y = 30,3 1/2x + 1/2 y = 8,4/22.4 = 0,375 ⇒ x = 0,15 ; y = 0,6 ⇒=×=V 0,6 46 / 0,8 34,5ml C25 H OH m =30,3 − (0,6 ×= 46) 2.7gam = 2,7 ml HO2 34,5 Độ rượu = ×=100% 92,740 0,5 34,5+ 2,7 2 Đặt công thức chung của 2 hydrocacbon là CnH2n. đk: (x ‹ n ‹ y ) CnH2n + Br2 CnH2nBr2 (1) 0,25 n= n =40 /160 = 0,25mol Từ (1): Cnn H22 Br M = 9,1/0,25 = 36,4 ⇔ 14n = 36,4 ⇒ n = 2,6. 0,25 Suy ra trong X có 1 chất là C2H4 . Vậy CxH2x là C2H4 chiếm từ 65% đến 75%. Chất còn lại CyH2y có y 〉 2,6 chiếm từ 25% đến 35% Đặt a là %V của C H y 2y (1 – a ) là %V của C2H4 0,6 Ta có: 14ya + 28(1 – a) = 36,4⇒ a = y − 2 0,6 Mà: 0,25 ≤ a ≤ 0,35 ⇔ 0,25 ≤ ≤ 0,35 ⇒ 3,7 ‹ y ‹ 4,4. y − 2 Chọn y = 4 . Vậy CyH2y là C4H8 0,5 CâuIII Điểm (2đ) 1 Các phương trình phản ứng xảy ra: H2S + Ca(OH)2 → CaS + H2O (1) 0,25
  53. SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3 + H2O (2) 0,25 NO2 + Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + Ca(NO2)2 + H2O (3) 0,25 Cl2 + Ca(OH)2 → CaCl2 + Ca(ClO)2 + H2O (4) 0,25 2 + Trích 3 mẫu thử cho tác dụng với dung dịch Ca(OH)2 , đun nhẹ 0,25 Mẫu có khí mùi khai là NH4NO3, mẫu nào có kết tủa trắng và khí mùi khai là (NH4)3PO4, mẫu không có hiện tượng là KNO3 Pt: 2NH4NO3 + Ca(OH)2 → Ca(NO3)2 + 2NH3 + 2H2O (1) 0,25 2 (NH4)3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6NH3 + 6H2O (2) 0,25 + Phân bón đơn: NH4NO3 Phân bón kép: KNO3 và (NH4)3PO4 0,25 CâuIV Điểm (2đ) 1 Pt: (C15H31COO)3C3H5 + 3NaOH → 3 C15H31COONa + C3H5 (OH)3 (1) 0,25 200.0,806 Lượng xà phòng natri: ××3 278 × 0,85 = 141,78kg 806 0,5 2 a) Khối lượng của bình nước vôi tăng sau phản ứng là: m(CO2 + H2O) = 2,48 gam nCO2 = nCaCO3 = 4/100 = 0,04mol ⇒ mCO2 = 0,04. 44 = 1,76gam ⇒ mH2O = 2,48 – 1,76 = 0,72gam mC = 0,04x12= 0,48gam; mH = 0,72x2/18 = 0,08gam mO = 1,2 – (0,48+0,08)= 0,64gam Gọi CTTQ của A là CxHyOz yz y Pt: CxHyOz + ()x +− O2 → xCO2 + H2O (1) 42 2 Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O (2) 0,25/2pt 12xy 16 z 60 Ta có: = = = ⇒=xyz2; = 4; = 2 0, 48 0,08 0,64 1,2 0,5 ⇒ CTPT của A là : C2H4O2. b)CTCT của X: CH3COOH, CTCT của Y là: HCOOCH3 Các phản ứng xảy ra: 0,25 CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O (1) 0,25 CH3COOH + NaHCO3 → CH3COONa + CO2 + H2O (2) 0 0,25 HCOOCH + NaOH t → HCOONa + CH OH (3) 3 3 0,25 H24 SO HCOOCH3 + H2O ← → HCOOH + CH3OH (4) CâuV (1,25đ) 1 Ta có các phản ứng: 2 Al + 2 NaOH + 2H2O → 3 H2 (1) 0,25 2 KMnO4 + 16HCl → 2 KCl + 2MnCl2 + 5 H2O + 8 H2O (2) 0,25 2 KClO3 → 2KCl + 3 O2 (3) 0,25 5,94 Theo từng phương trình ta có: nH2 = ×=1,5 0,33mol 27 1,896 nCl2 = ×=2,5 0,03mol 158
  54. 12,25 nO2 = ×=1, 5 0,15mol 122,5 0,25/2pt H2 + Cl2 → 2 HCl (4) 2 H2 + O2 → 2 H2O (5) Các khí phản ứng với nhau vừa đủ tạo ra lượng HCl = 0.06mol Và 0,3 mol H2O 0,06.36,5 0,25 C% HCl = ×=100% 28,85% 0,3.18+ 0,06.36,5 Ghi chú: thí sinh giải bài toán theo các cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa.
  55. ĐỀ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 CAO NGUYÊN 2010 - 2011 MÔN: HOÁ HỌC (Thời gian: 60 phút) Câu 1: (2,5 điểm) Viết phương trình Hoá học thực hiện sơ đồ phản ứng sau, ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có. Ca CaO Ca(OH)2 Ca(HCO3)2 CaCO3 CaCl2 Câu 2 : (2điểm ) Nêu hiện tượng xảy ra và viết phương trình phản ứng (nếu có) khi: a. Thả kim loại Na vào dung dịch CuSO4. b. Nhúng chiếc đinh sắt vào dung dịch CuSO4. c. Sục từ từ đến dư dung dịch HCl vào dung dịch NaAlO2. Câu 3: (3 điểm) Hoà tan hoàn toàn một lượng hỗn hợp A gồm ( BaO, BaCO3) bằng dung dịch HCl vừa đủ, thu được dung dịch B và 8,96 lit CO2 (đkc). Đem cô cạn dung dịch B thu được 124,8(g) muối khan. a. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra. b. Xác định khối lượng mỗi chất có trong hỗn hợp A. c. Xác định khối lượng dung dịch HCl 7,3% cần dùng để hoà tan hoàn vừa hết lượng hỗn hợp A ở trên. Câu 4: ( 2,0 điểm) Đốt cháy hoàn toàn một lượng hợp chất hữu cơ A cần vừa đủ 5,376 lít O2(đktc). Cho toàn bộ sản phẩm tạo thành ( CO2, H2O) vào một lượng dung dịch nước vôi trong. Sau khi kết thúc phản ứng thu được 10g kết tủa và 350 ml một dung dịch muối có nồng độ 0,2M ; khối lượng dung dịch muối này nặng hơn khối lượng nước vôi đem dùng là 4,88g . Hãy xác định công thức phân tử của hợp chất hữu cơ A . Biết 40 < MA < 74. (Cho biết: Ba = 137; Ca=40; Cl = 35,5; O = 16; C= 12; H=1) Hết
  56. HƯỚNG DẪN GIẢI: Câu 1: t0 2Ca + O2  → 2CaO CaO + H2O  → Ca(OH)2 Ca(OH)2 + 2CO2  → Ca(HCO3)2 t0 Ca(HCO3)2  → CaCO3 ↓ H2O + CO2 ↑ CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2 ↑ Câu 2: a) Kim loại tan mạnh, tỏa nhiều nhiệt. Dung dịch sủi bọt khí, màu xanh lam của dung dịch nhạt dần và xuất hiện kết tủa màu xanh lơ. 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 ↑ CuSO4 + 2NaOH → Cu(OH)2 ↓ + 2NaCl b) Màu xanh lam của dung dịch ban đầu nhạt dần, có chất rắn màu đỏ gạch bám vào đinh Fe. CuSO4 + Fe → FeSO4 + Cu ↓ c) Đầu tiên xuất hiện kết tủa keo trắng, sau đó kết tủa tan ra NaAlO2 + HCl + H2O → NaCl + Al(OH)3 ↓ 3HCl ( dư) + Al(OH)3 → AlCl3 + 3H2O Câu 3: 8,96 (a + b): n = = 0,4 (mol) CO2 22,4 Gọi x là số mol BaO BaCO3 + 2HCl → BaCl2 + H2O + CO2 ↑ 0,4 0,8 0,4 ←0,4 (mol) BaO + 2HCl → BaCl2 + H2O x 2x x (mol) 124,8 Theo đề ⇒ (0,4 + x) = = 0,6 (mol) ⇒ x = 0,2 (mol) 208 Khối lượng mỗi chất trong hỗn hợp đầu: m=⋅= 0,4 197 78,8 gam BaCO3 =⋅= gam mBaO 0,2 153 30,6 n= 0,8 +⋅ 2 0, 2 = 1,2 mol c) HCl 1,2⋅⋅ 36,5 100 m = = 600 gam dd HCl 7,3 Câu 4: ( Hướng dẫn) Sục hỗn hợp ( CO2 + hơi H2O) vào dd nước vôi thấy có kết tủa CaCO3 và dung dịch muối Ca(HCO3)2 Số mol CaCO3 = 0,1 mol ; số mol Ca(HCO3)2 = 0,07 mol Số mol CO2 ( sp cháy) = số mol CO3 trong 2 muối = 0,24 (mol)
  57. Theo ĐLBTKL ta có : (m + m ) + m = m + m CO22 H O ( sp chaùy) dd nöôùc voâi dd muoái CaCO3 Vì vậy : Khi khối lượng dung dịch tăng 4,88 gam thì khối lượng ( CO2 + H2O ) trong phản ứng cháy nhiều hơn kết tủa 4,88 gam. Tức là 14,88 gam m (sp chaùy) = 14,88 - 0,24 x 44 = 4,32 gam ( 0,24 mol) ⇒ soá mol H = 0,48 mol HO2 Ta có sơ đồ phản ứng cháy: (A) + O2 > CO2 + H2O Áp dụng ĐLBTKL ta có: 5,376 m = m - m = 14,88 - ⋅ 32 = 7,2 gam A (CO22 + H O) O 2 22,4 mOO = 7,2 - (0,24⋅⋅ 12) - (0,24 2) = 3,84 gam (n = 0,24 mol) Đặt cttq của A là CxHyOz x : y : z = 0,24: 0,48: 0,24 = 1:2:1 Vì 40 < MA < 74 nên : 40< (CH2O)n < 74 - 40< 30n < 74 - 1,33 < n < 2,46 Vì n nguyên nên chọn n = 2 . CTPT của A là C2H4O2 GV hướng dẫn giải: Nguyễn Đình Hành THCS Chu Văn An - Đak Pơ - Gia Lai Email: n.dhanh@yahoo.com.vn