Giao lưu chọn học sinh giỏi lớp 8 - Môn: Sử

Nội dung text: Giao lưu chọn học sinh giỏi lớp 8 - Môn: Sử

1. PHÒNG GD&ĐT TAM DƯƠNG GIAO LƯU CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 8 NĂM HỌC 2017-2018 ĐỀ CHÍNH THỨC ĐỀ THI MÔN: LỊCH SỬ Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi này gồm 1 trang Câu 1. (4,0 điểm) Nguyên nhân xuất hiện và vai trò của các thành thị trung ại ở Tây Âu? Câu 2. (4,0 điểm) đ Phân tích nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên thế kỷ XIII. Tại sao nhân dân ta thời kỳ này sẵn sàng đoàn kết với triều đình phong kiến để bảo vệ độc lập dân tộc? Câu 3. (6,0 điểm) Tại sao n m 1921 n ớc Nga Xô viết thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP)? Nội dung cơ bản và ăý nghĩa củưa chính sách này? Chỉ rõ bài học kinh nghiệm Chính sách kinh tế mới ể lại ối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Câu 4. đ(6,0 điđểm) Nguyên nhân, hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933? N ớc Đức và Mĩ đã tìm lối thoát như thế nào trước cuộc khủng hoảng này? ư Hết Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. Họ và tên thí sinh Số báo danh phòng thi 1
2. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI LỚP 8 NĂM HỌC 2017 – 2018 Môn: Lịch sử ( Đáp án, thang điểm: gồm 03 trang) Câu Nội dung Điểm 1 Nguyên nhân xuất hiện và vai trò của các thành thị trung đại ở Tây Âu. 4.0 1. Nguyên nhân xuất hiện - Do sản xuất phát triển, từ thế kỉ XI, ở Tây Âu ã xuất hiện những tiền ề của nền 0,5 kinh tế hàng hoá. Giờ â y sản phẩm ợc bán ra thị tr ờng một cách tự do, không bị óng kín trong lãnh ịa. đ đ - Trong các ngành thủđ công nghiệp đưdiễn ra quá trìnhư chuyên môn hoá t ng ối mạđnh mẽ. Một số thợ giđỏi chỉ làm một nghề thủ công riêng biệt và sống bằng việc trao ổi sản phẩm thủ công của mình với những nông nô khác. Thủ công nghiươ ệpđ ã 0,5 tách khỏi nông nghiệp. - ể đcó iều kiện thuận lợi cho hoạt ộng sản xuất, trao ổi sản phẩm, một số thợ thđủ công ã tìm cách thoát khỏi lãnh ịa bằng cách bỏ trốn hoặc dùng tiền chuộc lại thân phĐận. Hđọ ến những n i có ông ngđời qua lại nh ngãđ ba, t ờng, bến sông, bến 0,5 cảng đ ể lập các x ởng sản xuất vàđ buôn bán hàng hoá. Từ ó thành thị ra ời. 2. Vai trò đ ơ đ ư ư ư đư - Sự phátđ triển củaư các ngành thủ công nghiệp và th ng nghiđ ệp trong cácđ thành thị 1,0 ã góp phần phá vỡ nền kinh tế tự nhiên của các lãnh ịa, tạo iều kiện cho kinh tế hàng hoá giản n phát triển ươ -đ Thành thị còn góp phần tích cực xoá bỏ chế ộ phongđ kiến phânđ quyền, xây dựng 1,0 chế ộ phong kiđơến tập quyền thống nhất nhất quốc gia, dân tộc. - Thành thị mang ến không khí tự do và mở mangđ tri thức cho mọi ng ời, tạo tiền 0,5 ề chođ việc hình thành các tr ờng ại học lớn ở châu Âu 2 Nguyên nhân thắđng lợi của cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyênư thế kỷ đXIII. Tại sao nhân dân ta thười kỳđ này sẵn sàng đoàn kết với triều đình để bảo vệ 4,0 độc lập dân tộc. 1. Nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên thế kỷ XIII. - Nhân dân ta có tinh thần yêu nước và đoàn kết chống ngoại xâm bảo vệ độc lập dân tộc: thực hiện vườn không, nhà trống, tự vũ trang đánh giặc. Tổ chức dân binh, phối hợp với triều đình hội nghị Diên Hồng 1,0 - Nhà Trần có những biện pháp chuẩn bị sẵn sàng về mọi mặt cho cuộc kháng chiến: chăm lo phát triển kinh tế ra Hịch tướng sỹ 0,5 - Quý tộc, vương hầu nhà Trần chủ động giải quyết những bất hòa trong nội bộ vương triều, tạo nên hạt nhân của khối đoàn kết dân tộc 0,5 - Vua Trần và Trần Quốc Tuấn chỉ huy tài giỏi với những nghệ thuật quân sự độc đáo sáng tạo: rút lui khỏi thành Thăng Long mở trận quyết chiến chiến lược 0,5 2. Tại sao nhân dân ta thời kỳ này sẵn sàng đoàn kết với triều đình để bảo vệ độc lập dân tộc. - Đấu tranh để bảo vệ quê hương đất nước là truyền thống của dân tộc, không chịu khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào. Khi đất nước có ngoại xâm sẵn sàng gác mối thù giai cấp để bảo vệ độc lập dân tộc 0,5 2
3. - Triều đại nhà Trần có những chính sách tiến bộ quan tâm đến phát triển kinh tế đất nước về mọi mặt từ đó tạo niềm tin cho nhân dân quyết tâm bảo vệ độc lập để có được cuộc sống mới. 0,5 - Khi đất nước có ngoại xâm nhà Trần biết đoàn kết vua tôi, đoàn kết tướng sỹ làm cơ sở để tập hợp đoàn kết nhân dân cả nước. 0,5 3 Tại sao năm 1921 nước Nga Xô viết thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP)? 6,0 Nội dung cơ bản và ý nghĩa của chính sách này? Chỉ rõ bài học kinh nghiệm Chính sách kinh tế mới để lại đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. 1. Hoàn cảnh - Sau khi chiến thắng thù trong giặc ngoài, nước Nga Xô viết bước vào thời kỳ hòa bình, xây dựng đất nước trong hoàn cảnh hết sức khó khăn. Bảy năm chiến tranh 0,5 (hoặc: Bốn năm chiến tranh đế quốc và 3 năm nội chiến) đã để lại những hậu quả nặng nề cho đất nước. + Kinh tế: nền kinh tế quốc dân bị tàn phá nghiêm trọng, với tổng thiệt hại lên đến 0,5 39 tỉ rúp, bằng 1/4 tài sản quốc gia năm 1913, + Chính trị - xã hội: các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá, liên tiếp gây bạo loạn ở nhiều nơi; Tình trạng đói kém làm phân tán và làm suy giảm tinh 0,25 thần đội ngũ công nhân - Nhằm khắc phục khủng hoảng, nhanh chóng hàn gắn vết thương chiến tranh và phát triển kinh tế, Đại hội X Đảng Bônsêvích Nga, tháng 3-1921 đã quyết định thực hiện 0,25 chính sách Kinh tế mới (NEP) do V.I. Lê-nin đề xướng. 2. Nội dung - Trong nông nghiệp, nhà nước thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực. Thuế lương thực nộp bằng hiện vật. Sau khi nộp đủ thuế đã quy định từ trước mùa gieo hạt, nông dân toàn quyền sử dụng số lương thực dư thừa và được tự do bán ra thị trường. 1,0 - Trong công thương nghiệp, thực hiện tự do buôn bán, mở lại các chợ, cho phép tư nhân được mở những xí nghiệp loại nhỏ (dưới 20 công nhân) dưới sự kiểm soát 1,0 của nhà nước, khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư, kinh doanh ở Nga. Nhà nước nắm các ngành kinh tế chủ chốt 3. Ý nghĩa - Nhờ có Chính sách kinh tế mới, nông nghiệp và các ngành kinh tế khác được 0.5 phục hồi và phát triển nhanh chóng. Sản xuất công nông nghiệp đạt mức xấp xỉ trước chiến tranh. Đời sống nhân dân được cải thiện hơn trước, - Chính sách kinh tế mới thể hiện sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế nhà nước 0.5 nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần và tự do buôn bán, nhưng nhà nước vẫn nắm các vị trí then chốt để thực hiện vai trò kiểm soát và điều tiết kinh tế. Chính sách kinh tế mới đưa nước Nga Xô viết vượt qua cuộc khủng hoảng kinh tế - chính trị - Chính sách kinh tế mới khẳng định trong khôi phục kinh tế cần bắt đầu từ nông nghiệp đó là khâu căn bản; Chính sách kinh tế mới đã để lại những bài học kinh 0.5 nghiệm đối với công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở một số nước sau này. 4. Bài học để lại cho Việt Nam Chính sách kinh tế mới đã chỉ ra và xác định rõ nội dung kinh tế của thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNXH đó là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần có sự điều 1,0 tiết của nhà nước. Cần xác định nông nghiệp là một mặt trận quan trọng 4 Nguyên nhân, hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933? Nư 6.0 ớc Đức và Mĩ đã tìm lối thoát như thế nào trước cuộc khủng hoảng này? 1. Nguyên nhân khủng hoảng - Sự phát triển kinh tế chạy theo lợi nhuận, sản xuất ồ ạt, thiếu kế hoạch của các 3
4. nước tư bản chủ nghĩa; ời sống của người lao động ở các nước tư bản không được 1,0 cải thiện tương ứng với sự phát triển , cung vượt cầu nên ã dẫn tới khủng hoảng kinh tế đ 2. Hậu quả đ - Kinh tế: nền kinh tế các nước bị tàn phá nặng nề, sản xuất đình đốn, bị đẩy lùi 0,75 hàng chục năm - Chính trị, xã hội: + Số người thất nghiệp tăng nhanh Mâu thuẫn xã hội ngày càng tăng, các phong trào đấu tranh diễn ra khắp các nước tư bản 0,75 + Khủng hoảng kinh tế đã đe dọa nghiêm trọng sự tồn tại của chủ nghĩa tư bản. Các nước tư bản tìm cách thích nghi 0,75 3. Lối thoát của nước Đức và Mĩ trước cuộc khủng hoảng a. Nước Đức + Giải quyết khủng hoảng bằng con đường phát xít hóa bộ máy nhà nước, thiết lập chủ nghĩa phát xít Đẩy mạnh các hoạt động vũ trang, thiết lập trục phát xít đòi 1,0 chia lại thế giới b. Nước Mỹ - Tiến hành cải cách kinh tế - xã hội thông qua Chính sách mới của Ru-dơ- ven trong ó quan trọng nhất là Đạo luật phục hưng công nghiệp 1,0 - Chính sách mới của n ớc Mĩ ã giải quyết ợc một số vấn ề c bản của n ớc Mĩ trong c nđ khủng hoảng nguy kịch góp phần làm cho n ớc Mĩ duy trì chế ộ 0,75 dân chủ t sản ư đ đư đ ơ ư Lưu ý: ơ ư đ 1. Trên đây là nhữư ng nội dung cơ bản, khi làm bài thí sinh phải đề cập đến. Bài viết đủ nội dung, chính xác, logic, diễn đạt rõ ràng thì mới cho điểm tối đa. 2. Trong quá trình làm bài học sinh có sáng tạo, mở rộng kiến thức, tư duy liên hệ tốt có thể thưởng điểm nhưng không được vượt quá điểm tối đa của câu đó. Hết 4