Đề thi khảo sát chất lượng học kì II môn Ngữ văn lớp 9 - Trường THCS Tân Viên

Nội dung text: Đề thi khảo sát chất lượng học kì II môn Ngữ văn lớp 9 - Trường THCS Tân Viên

1. UBND HUYỆN AN LÃO ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG HỌC KÌ II TRƯỜNG THCS TÂN VIÊN NĂM HỌC 2017-2018 MÔN NGỮ VĂN LỚP 9 ( Thời gian làm bài: 90 phút ). A.MA TRẬN Nhận biết Thông Vận dụng Tổng Mức độ hiểu Mức độ Mức độ Chủ đề Nhận biết Hiểu câu,nội thấp cao Chủ đề được tác phẩm, dung, thái độ Viết đoạn 1: Văn học tác giả tác giả thành văn liên hệ Văn bản phần biệt lập, được vấn “Những ngôi câu đề gợi ra từ sao xa xôi” đoạn trích. Số câu 1 2 1 4 Số điểm 0,5 1,5 2 Tỉ lệ 5 % 15% 20% 40% Làm Vận dụng văn phương pháp nghị luận về đoạn thơ để làm bài văn nghị luận. Tỉ lệ 5% 1,5% 20% 60% Tổng số 1 2 1 1 câu Tổng số 0,5 1,5 2 6,0đ 10đ điểm 5 % 1,5% 20% 60% 1 Tỉ lệ 00% Đề bài: PHẦN I: (4 điểm): Đọc kĩ đoạn văn sau: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu: “Tết năm nay là sự chuyển tiếp giữa hai thế kỉ, và hơn thế nữa, là sự chuyển tiếp giữa hai thiên niên kỉ. Trong thời khắc như vậy, ai ai cũng nói tới việc chuẩn bị hành trang bước vào thế kỉ mới, thiên niên kỉ mới. Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà 1
2. ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội”. ( Trích Ngữ văn 9, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015, trang 26,27) Câu 1( 0,5 điểm): Đoạn trích trên được trích từ văn bản nào? Tác giả là ai? Câu 2(0,5 điểm): Câu văn“Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất” tác giải đã sử dụng thành phần biệt lập gì? Chỉ rõ thành phần ấy? Câu 3( 1 điểm) : Chỉ ra nội dung chính của đoạn: “Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội”. Nêu ý hiểu về thái độ của tác giả thể hiện trong đoạn trích trên. Câu 4(2 điểm): Viết một đoạn văn ngắn ( độ dài tối đa ½ trang) theo kiểu tổng phân hợp, trình bày một vài nét nhận thức, tình cảm của em khi đọc đoạn trích trên. Phần II: Làm văn (6,0 điểm) Cảm nhận của em về hai khổ thơ sau Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng. Thấy một mặt trời tđỏrong lăng rất Ngàyngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân Bác nằm trong giấc ngủ bình yên Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền Vẫn biết trời xanh là mãi mãi Mà sao nghe nhói ở trong tim! (Viếng lăng Bác, Viễn Phương) HẾT HƯỚNG DẪN CHẤM Phần I: Đọc hiểu (4 điểm) Câu Nội dung Biểu điểm 1 - Văn bản: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới 0,25 - Tác giả: Vũ Khoan 0,25 2 - Thành phần biệt lập tình thái. 0,25 - Từ : Có lẽ 0,25 -Nội dung của đoạn văn trên là: Sự chuẩn bị bản thân con người là quan 0,5 trọng nhất để bước vào thế kỉ mới 3 - HS nêu được ý hiểu về thái độ của tác giả Vũ Khoan: Ông mong muốn khi bước vào thế kỉ mới mỗi người cần có sự chuẩn bị 0,5 hành trang cho chính mình. Về hình thức: 4 Đoạn văn ngắn (tối đa ½ trang giấy thi). Đúng cấu trúc đoạn văn 0,5 tổng phân hợp. Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, hành văn trong sáng. điểm 2
3. Về nội dung: (1,5 điểm) + “Hành trang vào thế kỉ mới” (Vũ Khoan) đã khẳng định sự chuẩn 0,25 bị bản thân con người là quan trọng nhất. điểm + Với mọi thời đại, mọi đất nước, con người là chủ nhân của mọi sự 0,25 sáng tạo, phát minh, là động lực phát triển vì con người cống hiến cho xã điểm hội sức lực, trí tuệ .(0,25 điểm) +Trong nền kinh tế tri thức, vai trò của con người càng được nâng 0,25 cao. điểm + Vì thế, những chủ nhân của tương lai, mỗi chúng ta cần trau dồi kiến thức (vì thế kỉ XXI là thế kỉ của tri thức), đạo đức ( khiêm tốn, giản dị, 0,75 thật thà), sức khỏe ( đề vượt qua mọi khó khăn) và bồi dưỡng tâm hồn, điểm. chuẩn bị hành trang tốt cùng bước vào thế kỉ mới bắt đầu ngay từ hôm nay với những việc làm thiết thực như luôn phấn đấu mỗi ngày, rèn luyện bản thân, chăm ngoan, học tốt Phần II : Làm văn ( 6 điểm ) Tiêu chí Nội dung cần đạt Thang điểm Kỹ năng * Đúng kiểu bài nghị luận về đoạn thơ (bài thơ). 0,5 điểm * Bố cục bài viết rõ ràng, mạch lạc. * Lập luận chặt chẽ, sắc sảo. * Văn phong trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, viết câu. * Có sự sáng tạo trong lời văn, cảm xúc. Kiến 1. Mở bài. 0,5 điểm thức - Nhà thơ Viễn Phương - Bài thơ “Viếng lăng Bác” - Hai khổ thơ: Khắc họa bức chân dung Bác Hồ và thể hiện tấm lòng thành kính, xúc động của nhà thơ đối với Bác khi được ra Hà Nội, vào lăng viếng Bác sau giải phóng. 2. Thân bài. a,Khái quát về bài thơ, đoạn thơ: 1,0 điểm - Bài thơ ra đời tháng 4/1976 khi Miền Nam vừa giải phóng, đất nước thống nhất, công trình lăng chủ tịch Hồ Chí Minh vừa khánh thành. Tác giả là một trong số đồng bào, chiến sĩ Miền Nam sau giải phóng được ra Hà Nội, vào lăng viếng Bác. - Đoạn thơ là khổ 2,3 của bài thơ, khắc họa bức chân dung Bác Hồ với sự hội tụ của những vẻ đẹp thiên nhiên, vũ trụ, bất tử, vĩnh hằng đồng thời bộc lộ niềm xúc động, thành kính, thiêng liêng, niềm tự hào xen lẫn nỗi xót đau của nhà thơ khi vào lăng viếng Bác. b. Khổ thơ thứ nhất: Cảm giác choáng ngợp và 1,5 điểm niềm cảm phục vô bờ của tác giả khi đứng trước thềm 3
4. lăng, nghĩ về Bác. - Cảm nhận được mặt trời lên, tác giả suy tư về hai vầng mặt trời: “Mặt trời đi qua trên lăng” sáng ấm, kỳ vĩ và “Mặt trời trong lăng” bất tử, vĩnh hằng. Đặt “Mặt trời trong lăng” sóng đôi với “Mặt trời trên lăng” tác giả đã nâng tầm vóc Bác lên tầm vũ trụ Phép ẩn dụ đã thể hiện ý ngợi ca, ngưỡng vọng của nhà thơ về tầm vóc vĩ đại của Bác. - Từ hình ảnh những vòng hoa mà nhân dân viếng Bác, từ hình ảnh dòng người nối nhau theo hàng để được đến bên Người, nhà thơ đã sáng tạo hình ảnh ẩn dụ “tràng hoa”- gợi tả những tấm lòng thơm thảo, niềm nhớ thương, biết ơn sâu sắc của dân tộc với Bác. - Điệp ngữ “ngày ngày” thể hiện một quy luật đều đặn, vĩnh viễn: quy luật của tự nhiên và lòng người. c, Trước vẻ đẹp ung dung tự tại tỏa ra từ hình ảnh 1,5 điểm Bác, tác giả cảm thấy bình yên như được thanh lọc tâm hồn. - Nhìn ánh sáng dịu nhẹ quanh Bác, tác giả liên tưởng đến một vầng trăng Hình ảnh ẩn dụ biểu tượng cho đạo đức, nhân cách, trái tim, tâm hồn và những vần thơ đầy trăng lúc Bác còn sinh thời. - Nghĩ về Bác, tác giả luôn tự nhủ mình rằng, Bác sống mãi trong lòng dân tộc. Người bất tử như “trời xanh”. Song, giờ phút thiêng liêng trước thi hài Bác, nhà thơ không khỏi xót xa, nhói buốt. Nỗi đau quặn thắt, khoảnh khắc yếu lòng của nhà thơ đã làm cho tình cảm giữa lãnh tụ và nhân dân trở nên máu thịt, ruột già. => Qua dòng cảm xúc của nhà thơ, bức chân dung Bác Hồ hiện lên đầy đủ trọn vẹn: vĩ đại và bình dị, lớn lao và gần gũi. d, Đánh giá thành công về nghệ thuật đoạn thơ - Thể thơ 8 chữ tự do giàu cảm xúc. 0,5 điểm - Giọng thơ trang trọng, thiết tha, thành kính. - Hình ảnh thơ đẹp, gợi cảm với nhiều ẩn dụ sáng tạo, độc đáo. - Ngôn ngữ thơ bình dị, gợi cảm. 3. Kết bài. - Khái quát thành công về nội dung, nghệ thuật 0,5 điểm đoạn thơ. - Khẳng định đóng góp của nhà thơ. - Cảm nghĩ của bản thân 4
5. MỨC CHO ĐIỂM Mức 1: Điểm 5 -> 6: Đáp ứng tốt các yêu cầu về kiến thức và kỹ năng nêu trong đáp án. Mức 2: Điểm 3,5 -> 4,5; Đáp ứng khá tốt các yêu cầu song chưa thật đầy đủ, lập luận chưa chặt chẽ và còn mắc một số lỗi văn phạm. Mức 3: Điểm 2->3: Đạt từ 40% các yêu cầu trong đáp án. Còn mắc nhiều lỗi văn phạm. Mức 4: Điểm 1 -> 2; Bài làm sơ sài, thiếu ý. Kỹ năng yếu. Mức 5: Điểm 0: Không làm bài hoặc lạc đề. Nhóm Ngữ văn 9 Phê duyệt của BGH 5