Đề thi học sinh giỏi vòng 1 - Môn: Lịch Sử

Nội dung text: Đề thi học sinh giỏi vòng 1 - Môn: Lịch Sử

1. UBND HUYỆN TAM DƯƠNG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG 1 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Năm học 2010-2011 Môn: Lịch sử ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 150 phút (Không kể thời gian giao đề) I. Lịch sử thế giới: Câu 1: (1 điểm). Điền các sự kiện tương ứng vào các mốc thời gian sau: STT Mốc thời gian Sự kiện 1 1949 2 1991 3 1969 4 17/8/1945 5 01/10/1949 6 08/8/1967 7 01/01/1959 8 01/01/1999 9 1993 10 5/1955 Câu 2: (2 điểm). Trình bày những nét cơ bản của quá trình phát triển phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỷ XX? Câu 3: (2 điểm). Hoàn cảnh và nội dung các quyết định quan trọng trong hội nghị I-AN-TA tháng 2 năm 1945? Câu 4: (2 điểm). Giai đoạn lịch sử từ sau năm 1945 đến nay đã diễn ra nhiều sự kiện to lớn quyết liệt và cả những đảo lộn đầy bất ngờ bằng những kiến thức lịch sử đã học em hãy khái quát những nội dung chủ yếu của lịch sử thế giới hiện đại giai đoạn này? II. Lịch sử Việt Nam: Câu 1: (1,5 điểm). Lập bảng thống kê về các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương cuối thế kỷ XIX và phong trào cách mạng theo khuynh hướng dân chủ tư sản đầu thế kỷ XX theo mẫu sau: STT Tên cuộc khởi nghĩa Thời gian Người lãnh đạo chính 1 2 3 4 5 6 Câu 2: (1,5 điểm). Hướng đi và cách đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Ái Quốc có gì mới so với các nhà yêu nước chống Pháp đầu thế kỷ XX trước đó? Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm SBD: Họ và tên thí sinh:
2. Đáp án. I. Lịch sử thế giới: Câu 1: (1 ®iÓm). Mçi sù kiÖn ®­îc 0,1 ®iÓm. STT Mèc thêi Sù kiÖn gian 1 1949 Liªn X« chÕ t¹o thµnh c«ng bom nguyªn tö. 2 1991 ChÕ ®é XHCN sôp ®æ t¹i Liªn X«. 3 1969 MÜ ®­a ng­êi lªn mÆt tr¨ng. 4 17/8/1945 In®«nªxia giµnh ®éc lËp. 5 01/10/1949 N­íc CHND Trung Hoa ra ®êi. 6 08/8/1967 HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ thµnh lËp (ASEAN) 7 01/01/1959 C¸ch m¹ng Cu Ba thµnh c«ng. 8 01/01/1999 Céng ®ång Ch©u ¢u ban hµnh ®ång tiÒn EURO 9 1993 ChÕ ®é ph©n biÖt chñng téc A-P¸c – Thai sôp ®æ t¹i Nam Phi. 10 5/1955 Tæ chøc hiÖp ­íc Vacsava thµnh lËp. C©u 2: (2 ®iÓm). Tr×nh bµy nh÷ng nÐt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn phong trµo gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi giai ®o¹n tõ n¨m 1945 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX. - Ngay khi ®­îc tin ph¸t xÝt NhËt ®Çu hµng, nh©n d©n nhiÒu n­íc §«ng 0,4 đ Nam ¸ ®· næi dËy ®Êu tranh lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña Chñ nghÜa ph¸t xÝt, thµnh lËp chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng - Tiªu biÓu lµ In-®«-nª-xi-a ®éc lËp ngµy 17/8/1945, ViÖt Nam ®éc lËp 0,4 đ ngµy 02/9/1945, Lµo ®éc lËp ngµy 12/10/1945 - Phong trµo ®Êu tranh lan nhanh sang c¸c n­íc ë Nam ¸, B¾c Phi, nhiÒu 0,4 đ n­íc ë 2 khu vùc nµy liªn tiÕp næi dËy giµnh ®éc lËp nh­ Ên §é (1946- 1950), Ai CËp (1952 – 1953), Angiªri (1954-1962). N¨m 1960 17 n­íc Ch©u Phi ®éc lËp - Ngµy 01/01/1959 d­íi l·nh ®¹o cña luËt s­ trÎ tuæi Phi-§en ca-xt¬-r«, 0,4 đ nh©n d©n Cu Ba ®· lËt ®æ chÕ ®é ®éc tµi tay sai th©n MÜ Ba-ti-xta -Tíi gi÷a nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX hÖ thèng thuéc ®Þa cña Chñ 0,4 đ nghÜa ®Õ quèc ®· sôp ®æ vÒ c¨n b¶n. N¨m 1967 hÖ thèng thuéc ®Þa chØ cßn 5,2 triÖu km2 víi 35 triÖu d©n. TËp trung chñ yÕu ë MiÒn Nam Ch©u Phi C©u 3: (2 ®iÓm). Hoµn c¶nh vµ néi dung các quyết định quan trọng trong hội nghị I-AN-TA tháng 2-1945: - Tõ ngµy 04 – 11/2/1945 ®¹i diÖn cÊp cao cña 3 n­íc Liªn X«, MÜ, 0.25® Anh lµ Xta-lin, Ru-d¬-ven, S¬c-sin ®· häp héi nghÞ t¹i I-an-ta. - Héi nghÞ ®· th«ng qua c¸c NghÞ quyÕt quan träng vÒ viÖc ph©n chia 0.5® khu vùc ¶nh h­ëng gi÷a 2 c­êng quèc Liªn X« vµ MÜ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 - ë Ch©u ¢u Liªn X« chiÕm ®ãng vïng §«ng §øc vµ §«ng ¢u. Vïng 0.5® T©y n­íc §øc vµ T©y ¢u thuéc ph¹m vi ¶nh h­ëng cña MÜ vµ Anh - ë Ch©u ¸ duy tr× nguyªn hiÖn tr¹ng M«ng Cæ, tr¶ l¹i cho Liªn X« phÝa 0.5® Nam ®¶o Xa-kha-lin, trao tr¶ cho Trung Quèc nh÷ng ®Êt ®ai bÞ NhËt chiÕm ®ãng, Liªn X« vµ MÜ chia nhau ®ãng qu©n ë TriÒu Tiªn - Toµn bé nh÷ng tho¶ thuËn quy ®Þnh trªn trë thµnh khu©n khæ cña mét 0.25®
3. trËt tù thÕ giíi míi – TrËt tù thÕ giíi 2 cùc I-an-ta. Do Liªn X« vµ MÜ ®øng ®Çu mçi cùc C©u 4: (2 ®iÓm). Kh¸i qu¸t néi dung chñ yÕu cña lÞch sö thÕ giíi hiÖn ®¹i tõ sau n¨m 1945 ®Õn nay: -Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 chñ nghÜa x· héi tõ ph¹m vi 1 n­íc ®· trë 0.4® thµnh hÖ thèng thÕ giíi sau khi kh«i phôc kinh tÕ, tõ n¨m 1950 ®Õn gi÷a nh÷ng n¨m 70 (TK XX). CNXH trë thµnh 1 lùc l­îng hïng m¹nh cã ¶nh h­ëng to lín ®Õn thÕ giíi, nh­ng tõ nh÷ng n¨m 70 ®Õn 1991 CNXH ®· l©m vµo khñng ho¶ng råi tan r· do ph¹m ph¶i nhiÒu sai lÇm thiÕu sãt - Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø 2 phong trµo gi¶i phãng d©n téc diÔn ra 0.4® m¹nh mÏ ë Ch©u ¸, Ch©u Phi vµ MÜ La Tinh. HÖ thèng thuéc ®Þa cña Chñ nghÜa ®Õ quèc sôp ®æi, h¬n tr¨m quèc gia ®éc lËp ra ®êi, thu ®­îc nhiÒu thµnh tùu to lín vÒ kinh tÕ –x· héi - Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 kinh tÕ c¸c n­íc TBCN ph¸t triÓn nhanh 0.4® sau thêi gian kh«i phôc, trong ®ã MÜ lµ n­íc TB giµu m¹nh nhÊt theo ®uæi m­u ®å thèng trÞ thÕ giíi. C¸c n­íc TB cã xu h­íng liªn kÕt khu vùc vÒ kinh tÕ. Tiªu biÓu lµ liªn minh Ch©u ¢u EU - Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 trËt tù thÕ giíi 2 cùc IANTA x¸c lËp, dÉn 0.4® ®Õn sù ®èi ®Çu c¨ng th¼ng gi÷a 2 phe TBCN vµ XHCN, ®Ønh cao lµ chiÕn tranh l¹nh. N¨m 1989 chiÕn tranh l¹nh kÕt thóc. ThÕ giíi h×nh thµnh nh÷ng xu thÕ ph¸t triÓn míi. - Sau chiÕn tranh TGT2 diÔn ra cuéc CM KHKT víi nh÷ng thµnh tùu kú 0.4® diÖu t¹o ra b­íc nh¶y vät trong ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ng­êi, víi nh÷ng t¸c ®éng s©u réng ®Õn mçi d©n téc, mçi quèc gia II. LÞch sö ViÖt Nam: C©u 1: (1,5 ®iÓm). LËp b¶ng thèng kª vÒ c¸c cuéc khëi nghÜa lín trong phong trµo CÇn V­¬ng cuèi thÕ kû XIX vµ phong trµo c¸ch m¹ng theo khuynh h­íng d©n chñ t­ s¶n ®Çu thÕ kû XX theo mÉu : STT Tªn cuéc khëi nghÜa Thêi gian Ng­êi l·nh ®¹o chÝnh 1 Khëi nghÜa Ba §×nh 1886-1887 Ph¹m Bµnh-§inh C«ng Tr¸ng 0.25® 2 Khëi nghÜa B·i SËy 1883-1892 NguyÔn ThiÖn ThuËt 0.25® 3 Khëi nghÜa H­¬ng Khª 1885-1895 Phan §×nh Phïng 0.25® 4 Phong trµo §«ng Du 1904-1909 Phan Béi Ch©u 0.25® 5 Phong trµo §«ng Kinh 1907 L­¬ng V¨n Can- NguyÔn 0.25® NghÜa Thôc QuyÒn 6 Phong trµo Duy T©n Nh÷ng Phan Ch©u Trinh 0.25® n¨m ®Çu thÕ kû XX C©u 2: (1,5 ®iÓm). H­íng ®i vµ c¸ch ®i t×m ®­êng cøu n­íc cña NguyÔn ¸i Quèc cã nh÷ng ®iÓm míi so víi c¸c nhµ yªu n­íc chèng Ph¸p ®Çu thÕ kû XX tr­íc ®ã lµ: *H­íng ®i: NguyÔn ¸i Quèc sang Ph­¬ng T©y t×m ®­êng cøu n­íc: 0.5® Ng­êi sang Ph¸p, c¸c n­íc Ch©u MÜ, ch©u Phi, ch©u ¢u ®Ó t×m hiÓu vÒ chñ nghÜa T­ b¶n; T×m hiÓu c¸c d©n téc trªn thÕ giíi ®· sèng vµ lµm viÖc ntn? T×m hiÓu thùc chÊt ®»ng sau khÈu hiÖu (Tù do, b×nh ®¼ng,
4. b¸c ¸i lµ g× Råi sÏ vÒ gióp ®ång bµo ta cøu n­íc) *C¸ch ®i: NguyÔn ¸i Quèc ra ®i t×m ®­êng cøu n­íc b»ng 2 bµn tay 0.25® tr¾ng, Ng­êi lµm nhiÒu nghÒ kh¸c nhau nh­: Båi bµn, quÐt tuyÕt, ®èt lß, lµm v­ên, chôp ¶nh - Ng­êi ho¹t ®éng, lao ®éng, häc tËp trong phong trµo cña nh÷ng 0.25® ng­êi lao khæ, trong quÇn chóng c«ng nh©n, nhân dân lao ®éng - Ng­êi kÕt giao víi nh÷ng nh©n vËt tiÕn bé cã tiÕng, viÕt b¸o, tham 0.25® gia vµo c¸c C©u l¹c bé, c¸c buæi mÝt tinh ®Ó tuyªn truyÒn cho CM ViÖt Nam vµ tè c¸o téi ¸c cña TD Ph¸p - H­íng ®i vµ c¸ch ®i cña NguyÔn ¸i Quèc lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó 0.25® Ng­êi b¾t gÆp ch©n lÝ cøu n­íc cña thêi ®¹i- CN M¸c-Lª-Nin *Trên đây là các đơn vị kiến thức cơ bản học sinh cần trình bày được . Chỉ cho điểm tối đa khi học sinh trình bày chính xác ,rõ ràng, khoa học kiến thức theo yêu cầu với trình độ học sinh giỏi.
5. UBND HUYỆN TAM DƯƠNG ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG 1 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Năm học 2010-2011 Môn: Lịch sử ĐỀ DỰ BỊ Thời gian làm bài: 150 phút (Không kể thời gian giao đề) I. LÞch sö thÕ giíi: Câu 1 (2 điểm): Có nhận định cho rằng sau chiến tranh thế giới thứ hai ,phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi phát triển mạnh, Châu Phi được mệnh danh là “Lục địa mới trỗi dậy”. Em hãy làm rõ nhận định trên . Câu 2 (1,5 điểm): Sau chiến tranh lạnh tình hình thế giới diễn ra theo các xu hướng nào? Câu 3 (2,5 điểm): Chứng minh rằng : Sau chiến tranh thế giới thứ hai kinh tế Nhật Bản có tốc độ phát triển thần kì , nguyên nhân của sự phát triển đó? Câu 4 (2 điểm): Công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho CNXH từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX của Liên Xô? II. Lịch sử Việt Nam Câu 1 (1 điểm): Điền các sự kiện lịch sử tương ứng vào các mốc thời gian sau: STT Thời gian Sự kiện 1 1858 2 1862 3 1873 4 1874 5 1883 6 1884 7 1885 8 1886-1887 9 1905-1909 10 1911 Câu 2 (1 điểm): Nhận xét chung về phong trào chống Pháp ở nửa cuối thế kỉ XIX? Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm SBD: Họ và tên thí sinh:
6. Đáp án I. LÞch sö thÕ giíi: Câu 1( 2 điểm): Chứng minh sau chiến tranh thế giới thứ hai ,phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi phát triển mạnh, Châu Phi được mệnh danh là “Lục địa mới trỗi dậy”. - Sau chiến tranh thế giới thứ hai cơn bão táp cách mạng bùng nổ ở 0,25 đ Châu Phi. Phong trào nổ ra sớm nhất ở Bắc Phi nơi có trình độ kinh tế , văn hóa , xã hội phát triển nhất . - Mở đầu là cách mạng Ai Cập . Tháng 7- 1952 dưới sự lãnh đạo của 0,25 đ Đại tá Nát Xe binh lính Ai Cập đã làm cuộc binh biến . Thành lập nước cộng hòa Ai Cập 1953 Tiếp đó là cách mạng An – Giê- Ri (1954-1962) - Năm 1960được gọi là năm Châu Phi với sự kiện 17 nước tuyên bố 0,25 đ độc lập - Năm 1975 hệ thống thuộc địa của các nước đế quốc lần lượt tan rã 0,25 đ , các dân tộc Châu Phi giành lại được độc lập và chủ quyền - Các nước Châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước phát 0,25 đ triển kinh tế xã hội và thu đươc nhiều thành tựu, tuy nhiên nhìn chung Châu Phi vẫn là lục địa dói nghèo , lạc hậu - Từ cuối những năm 80 của thế kỉ XX tình Châu Phi ngày càng khó 0,25 đ khăn và không ổn định: Xung đột quân sự , nội chiến - Trong những năm gần đây các nước Châu phi đã tích cực tìm kiếm 0,5 đ các giải pháp , đề ra cải cách nhằm giải quyết các cuộc xung đột , khắc phục những khó khăn về kinh tế , thành lập các tổ chức liên minh khu vực , điển hình nhất là liên minh Châu Phi AU Câu 2: (1,5 điểm) Sau chiến tranh lạnh tình hình thế giới diễn ra theo các xu hướng sau: - Xu thế hòa dịu, hòa hoãn trong quan hệ quốc tế .Các nước lớn 0,3 đ tránh xung đột trực tiếp ,đối đầu nhau dần đi vào thương lượng - Xu thế thiết lập trật tự thế giới đa cực ,nhiều trung tâm Tuy nhiên 0,3 đ Mĩ lai chủ trương thiết lập trật tự thế giới đơn cưc - Từ sau chiến tranh lạnh và chịu tác động của cuộc các mạng khoa 0,3 đ học kĩ thuật, các nước đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển lấy kinh tế làm trọng điểm - Tuy hòa bình thế giới được củng cố nhưng từ đàu những năm 90 0,3 đ của thế kỉ XX nhiều khu vực lại xảy ra những vụ xung đột quân sự hoặc nội chiến - Xu thế chung của thế giới ngày nay là: Hòa bình ,ổn định ,hợp tác 0,3 đ phát triển kinh tế Câu 3: (2,5 điểm) Chứng minh sau chiến tranh thế giới thứ hai kinh tế Nhật Bản có tốc độ phát triển thần kì , nguyên nhân của sự phát triển đó: Sau chiến tranh thế giới thứ hai nền kinh tế Nhật Bản dần đ ược khôi 0,5 đ phục .Tháng 6-1950 Mĩ tiến hành cuộc chiến tranh Triều Tiên ,đây được coi là ngọn gió thần thổi vào nền kinh tế Nhật Bản. Bước sang những năm 60 của thế kỉ XX khi Mĩ gây ra cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam , nền kinh tế Nhật Bản lại có cơ hội phát triển với tốc độ thần kì Từ những năm 70 của thế kỉ XX Nhật Bản là một trong
7. ba trung tâm kinh tế tài chính thế giới - Tổng sản phẩm quốc dân năm 1950 đạt 20 tỉ USD , bằng 1/17 của 0,25 đ Mĩ. Năm 1968 đạt 183 tỉ USD ,vươn lên đứng thứ hai trên thế giới - Năm 1990 thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 23000 USD , 0,25 đ vượt Mĩ và đứng thứ hai trên thé giới sau Thụy Sĩ Về công nghiệp : Từ 1950-1960 tăng 15% / năm , Từ 1961-1970 0,25 đ tăng 13,5%/năm - Nông nghiệp : Từ 1967-1969 cung cấp được hơn 80% nhu cầu 0,25 đ lương thực trong nước , 2/3 nhu cầu thịt ,sữa , nghề đánh cá đứng thứ hai trên thế giới sau Pê-Ru Nguyên nhân: 0,2 đ - Khách quan: Kinh tế Nhật Bản phát triển gắn với những điều kiện quốc tế thuận lợi - Chủ quan: 0,2 đ + Do truyền thống văn hóa , giáo dục lâu đời của người Nhật , tiếp thu những giá trị tiến bộ của thế giới nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc + Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các xí nghiệp, công ty 0,2 đ Nhật Bản + Vai trò quan trọng của nhà nước trong việc đề ra các chiến lược 0,2 đ phát triển , nắm bắt đúng thời cơ + Con người Nhật Bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần 0,2 đ cù lao động , có kỉ luât Câu 4:( 2 điểm) Công cuộc xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho CNXH từ năm 1950 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX của Liên Xô: - Từ năm 1950- Liên Xô tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật 0.5 đ cho chủ nghĩa xã hội với các kế hoạch dài hạn Như kế hoach 5 năm lấn thứ năm 1951-1955 ,kế hoach 5 năm lấn thứ sáu 1956-1960 ,kế hoach 7 năm 1959-1965 - Phương hướng chính : Tiếp tục ưu tiên phát triển công nghiệp nặng 0,25đ , thâm canh trong sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh khoa học kĩ thuật, tăng cường sức mạnh quốc phòng + Thành tựu: 0,25đ - Về kinh tế: Trong hai thập niên 50 và 60 của thế kỉ XX sản xuất công nghiệp bình quân tăng 9,6%/năm Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng thứ hai thế giới - Về khoa học , kĩ thuật: Năm 1957 Liên xô phóng thành công vệ tinh 0,25đ nhân tạo lên khoảng không vũ trụ. Năm 1961 phóng tàu Phương Đông bay vòng quanh trái đất - Quân sự: Cho đến những năm 70 Liên Xô đạt thế cân bằng chiến 0,25đ lược vế sức mạnh quân sự nói chung , sức mạnh lực lượng hạt nhân nói riêng với Mĩ và các nước tư bản phương Tây - Đối ngoại : Liên Xô chủ trương duy trì hòa bình và an ninh thế giới, 0,5 đ quan hệ hữu nghị với các nước Ủng hộ các cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân giành độc lập tự do của các dân tộc bị áp bức. Liên Xô trở thành thành trì vững chắc cho hòa bình và cách mạng thế
8. giới II. Lịch sử Việt Nam Câu 1:(1 điểm) Mỗi sự kiện đúng được 0,1 điểm) Điền các sự kiện lịch sử tương ứng vào các mốc thời gian sau: STT Thời gian Sự kiện 1 1858 Pháp xâm lược Việt Nam 2 1862 Triều Nguyễn kí với Pháp hiệp ước Nhâm Tuất 3 1873 Pháp xâm lược Bắc Kì lần I 4 1874 Triều Nguyễn kí với Pháp hiệp ước Giáp Tuất 5 1883 Triều Nguyễn kí với Pháp hiệp ước Hác – Măng 6 1884 Triều Nguyễn kí với Pháp hiệp ước Pa- Tơ- Nôt 7 1885 Phong trào Cần Vương bùng nổ 8 1886-1887 Khởi nghĩa Ba Đình 9 1905-1909 Phong trào Đông Du 10 1911 Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước Câu 2: Nhận xét chung về phong trào chống Pháp ở nửa cuối thế kỉ XIX: - Quy mô: Phong trào diễn ra khắp Bắc, Trung kì. 0,2 đ -Thành phần :tham gia bao gồm các văn thân , sĩ phu yêu nước , nông 0,2 đ dân. - Hình thức và phương pháp đấu tranh: Khởi nghĩa vũ trang 0,2 đ - Tính chất: Là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc đấu tranh giành lại 0,2 đ độc lập dân tộc của nhân dân ta rất mãnh liệt -Ý nghĩa : Chứng tỏ ý chí đấu tranh giành lại độc lập dân tộc của 0,2 đ nhân dân ta rất mãnh liệt *Trên đây là các đơn vị kiến thức cơ bản học sinh cần trình bày được . Chỉ cho điểm tối đa khi học sinh trình bày chính xác ,rõ ràng, khoa học kiến thức theo yêu cầu với trình độ học sinh giỏi.