Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 - Môn Lịch sử 9

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 - Môn Lịch sử 9

1. UBND HUYỆN LAI VUNG KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NĂM HỌC 2014 – 2015 ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN THI: LỊCH SỬ Thời gian: 150 phút (không kể thời gian giao đề) (Đề thi gồm 01 trang) Ngày thi: 07/12/2014 Câu 1.(3,0 điểm) Hãy điền tên các nhân vật anh hùng đã lãnh đạo các cuộc khởi nghĩa chống lại ách đô hộ của phong kiến phương Bắc theo bảng sau: Tên các nhân vật anh hùng Năm khởi nghĩa Chống quân xâm lược Câu 2. (3,0 điểm) Lịch sử Việt Nam thế kỉ XV có những danh nhân văn hóa xuất sắc nào? Em cảm phục nhân vật nào nhất? Tại sao? Câu 3. (3,0 điểm) a) Hãy nêu một số thành tựu văn học, nghệ thuật ở nước ta cuối thế kỉ XVIII- nửa đầu thế kỉ XIX? b) Công trình kiến trúc nào ở Việt Nam đã được UNESCO cấp bằng công nhận là Di sản văn hóa thế giới năm 1993? Hãy nêu những hiểu biết của em về công trình kiến trúc đó? Câu 4. (3,0 điểm) Trình bày nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Yên Thế. Khởi nghĩa Yên Thế có những điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa cùng thời? Câu 5. (3,0 điểm ) Hãy nêu những sự kiện tiêu biểu trong phong trào yêu nước ở Việt Nam từ đầu thế kỉ XX đến chiến tranh thế giới thứ nhất năm 1914. Phân tích một sự kiện (theo em) là tiêu biểu nhất. Câu 6. (2,5 điểm) Nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917. Cách mạng tháng Mười Nga ảnh hưởng như thế nào đến cách mạng Việt Nam. Câu 7. (2,5 điểm) Sau chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Đông Nam Á có những biến đổi như thế nào về chính trị. HẾT Họ và tên thí sinh: Số báo danh: Chữ ký của giám thị 1: Chữ ký của giám thị 2: Lưu ý: Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
2. PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ THANG ĐIỂM HUYỆN LAI VUNG KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 NĂM HỌC 2014 – 2015 MÔN: LỊCH SỬ Câu 1: (3,0 điểm) Tên các nhân vật Chống quân Năm khởi nghĩa anh hùng xâm lược Hai Bà Trưng 40 Hán Bà Triệu 248 Ngô Lý Bí 542 Lương Mai Thúc Loan 722 Đường Phùng Hưng Khoảng năm 776 Đường Khúc Thừa Dụ 905 Đường Câu 2 : (3,0 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM * Danh nhân văn hóa xuất sắc: - Nguyễn Trãi (1380- 1442) nhà chính trị, quân sự tài ba, một anh 0,5 hùng dân tộc và là danh nhân văn hóa thế giới. Tư tưởng của ông tiêu biểu cho tư tưởng của thời đại, ông luôn nêu cao lòng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân. - Lê Thánh Tông (1442- 1497) là một vị vua anh minh, một tài năng 0,5 xuất sắc trên nhiều lĩnh vực kinh tế, chính trị, quân sự và còn là nhà văn nhà thơ lớn của dân tộc. -Ngô Sĩ Liên nhà sử học nổi tiếng của nước ta thế kỉ XV. Ông là 0,5 một trong những tác giả bộ Đại Việt sử kí toàn thư được biên chép một cách có hệ thống lịch sử dân tộc từ thời Hồng Bàng đến năm 1427. - Lương Thế Vinh nổi tiếng thần đồng, học rộng, tài trí. Ông là nhà 0,5 toán học nổi tiếng thời Lê. * Học sinh có thể đưa ra những lựa chọn khác nhau nhưng thể hiện 1,0 được thái độ tình cảm của bản thân cùng với cách lập luận thuyết phục. Câu 3: (3.0 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM a) Thành tựu văn học, nghệ thuật cuối thế kỉ XVIII- nửa đầu thề kỉ XIX 1. Văn học: - Văn học dân gian phát triển rực rỡ dưới nhiều hình thức phong phú. 0,25 - Văn học viết bằng chữ Nôm phát triển đến đỉnh cao, tiêu biểu là 0,5 Truyện Kiều của Nguyễn Du, thơ của Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, Cao Bá Quát
3. NỘI DUNG ĐIỂM - Văn học phản ánh phong phú và sâu sắc cuộc sống xã hội đương thời 0,25 cùng những thay đổi trong tâm tư, tình cảm và nguyện vọng của con người Việt Nam. 2. Nghệ thuật: - Văn nghệ dân gian phát triển phong phú. Nghệ thuật sân khấu, tuồng, 0,5 chèo phổ biến khắp nơi nhất là vào các dịp hội làng. - Hàng loạt tranh dân gian xuất hiện, nổi tiếng là tranh Đông Hồ. 0,25 - Có nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng như chùa Tây Phương, cung 0,25 điện, lăng tẩm của các vua Nguyễn b) Năm 1993, UNESCO đã cấp bằng công nhận cố đô Huế là Di 0,25 sản văn hóa thế giới. Học sinh nêu được quá trình xây dựng, nét độc đáo về kiến trúc thái 0,75 độ tình cảm của bản thân. Câu 4: (3,0 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM * Nguyên nhân bùng nổ cuộc khởi nghĩa Yên Thế - Dưới triều Nguyễn, kinh tế nông nghiệp sa sút khiến cho nhiều 0,75 nông dân đồng bằng Bắc Kì buộc phải rời quê hương lên vùng Yên Thế. - Khi thực dân Pháp mở rộng phạm vi chiếm đóng, Yên Thế trở 0,75 thành mục tiêu bình định của Pháp. Để bảo vệ cuộc sống của mình, nông dân Yên Thế đã đứng lên đấu tranh. * Khởi nghĩa Yên Thế có những điểm gì khác so với các cuộc khởi nghĩa cùng thời - Về mục tiêu đấu tranh: để bảo vệ cuộc sống của mình, bảo vệ quê 0,5 hương, mang tính tự vệ. - Lãnh đạo khởi nghĩa là Đề Nắm, Đề Thám là những người nông 0,5 dân yêu quê hương đất nước. - Quy mô: chỉ diễn ra ở địa bàn Yên Thế và những vùng rừng núi 0,25 xung quanh. - Thời gian dài từ năm 1884- 1913. 0,25 Câu 5 : (3,0 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM Những sự kiện tiêu biểu - Phong trào Đông Du ( 1905- 1909) do nhà yêu nước Phan Bội 0,5 Châu khởi xướng. - Đông Kinh nghĩa thục năm 1907 do các sĩ phu yêu nước như 0,5 Lương Văn Can, Nguyễn Quyền thành lập là một trường học tiến bộ. - Cuộc vận động Duy Tân và phong trào chống thuế ở Trung Kì 0,5 (1908) do Phan Châu Trinh khởi xướng. Cuộc vận động Duy tân
4. NỘI DUNG ĐIỂM diễn ra sôi nổi tại Trung Kì. Do ảnh hưởng trực tiếp của phong trào Duy Tân, năm 1908 một phong trào chống đi phu, chống sưu thuế diễn ra rầm rộ. Phân tích một sự kiện tiêu biểu. Học sinh có thể chọn một sự kiện tiêu biểu để phân tích. Phong trào Đông Du- một trong hai phong trào đấu tranh theo con 0,25 đường dân chủ tư sản nổi bật nhất ở Việt Nam trong những năm đầu thế kỉ XX. Phong trào Đông Du do Hội Duy tân phát động, cụ thể là do Phan 0,75 Bội Châu khởi xướng. Ông đã xuất dương sang Nhật cầu viện, ban đầu phong trào diễn ra thuận lợi nhưng từ năm 1908, thực dân Pháp cấu kết với Nhật trục xuất những người yêu nước Việt Nam. Phong trào Đông Du tan rã. Phong trào Đông Du không chỉ đưa thanh niên du học, góp phần 0,5 nâng cao tinh thần yêu nước mà còn đào tạo nên những cán bộ lãnh đạo cho phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX. Câu 6: (2,5 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng mười Nga - Cách mạng tháng Mười đã làm thay đổi vận mệnh đất nước và số 1,0 phận của hàng triệu con người Nga. Lần đầu tiên trong lịch sử, cách mạng đã đưa những người lao động lên nắm chính quyền, xây dựng chế độ mới- chế độ xã hội chủ nghĩa - Cách mạng tháng Mười dẫn đến những thay đổi lớn lao trên thế 1,0 giới, để lại nhiều bài học quý báu cho cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp và giải phóng dân tộc trên thế giới Ảnh hưởng của cách mạng tháng Mười Nga đối với cách mạng Việt Nam Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917 đã ảnh 0,5 hướng lớn đến những người yêu nước Việt Nam trên hành trình tìm chân lý cứu nước, tiêu biểu là Nguyễn Ái Quốc đã tìm đến chủ nghĩa Mác Lê-nin và đưa cách mạng Việt Nam đi theo con đường Cách mạng tháng Mười Câu 7 : ( 2,5 điểm) NỘI DUNG ĐIỂM Những biến đổi về chính trị của các nước Đông Nam Á sau chiến tranh thế giới thứ hai - Trước chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước Đông Nam Á 0,5 ( trừ Thái Lan) là thuộc địa của các nước thực dân phương Tây. - Tháng 8-1945, ngay khi Nhật đầu hàng đồng minh, nhân dân các 0,75 nước đã nhanh chóng nổi dậy giành chính quyền, lật đổ ách thống trị thực dân như In-đô-nê-xi-a, Việt Nam, Lào
5. NỘI DUNG ĐIỂM - Nhưng ngay sau đó, nhiều dân tộc Đông Nam Á phải tiến hành cuộc 1,0 kháng chiến chống các cuộc chiến tranh xâm lược trở lại của các nước đế quốc như In-đô-nê-xi-a, Việt Nam Ở nhiều nơi khác, trước phong trào đấu tranh của nhân dân, các nước đế quốc đã trao trả độc lập cho Phi-líp-pin, Miến Điện, Mã Lai - Tới giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á lần 0,25 lượt giành được độc lập dân tộc.